Azil mədəniyyəti

Azil mədəniyyəti — İspaniyanın şimalında və Fransanın cənubundakı epipaleolit ​​dövrünün arxeoloji mədəniyyəti (və ya texnoloji ənənəsi).

Yəqin ki, Aziliya mədəniyyəti, təxminən 8 min il əvvəl Allerda iqlim fərqliliyi e.ə. dövrünə aiddir və madlen mədəniyyətini izlədi. Arxeoloqların fikrincə, Asil mədəniyyəti madlenin son mərhələsi idi, iqlim istiləşməsi isə bölgədə insanların yaşam tərzində dəyişikliklərə səbəb oldu. Buzların əriməsi qida ehtiyatlarını azaldıb və Madeleine mədəniyyətinin istehsalçılarının yoxsullaşmasına səbəb ola bilər. Nəticədə, Aziliya alətləri və sənəti Buz dövrünün sələflərinə nisbətən daha xam və daha az yayılmışdır və ya tamamilə tamamilə fərqlidir.

Bu mədəniyyətin diaqnostik artefaktları, xüsusən, Azil ucları (yuvarlaq arxaları olan mikrolitlər), kobud düz sümük qarpun və mücərrəd bəzək naxışları olan çınqıllardır. Sonuncu, ən çox Ariz çayının bölgəsində (en:Arize) Fransa Pireneyində yerləşən Mas-d'Azil mədəniyyət abidəsindədir^[1]. Bu çınqıllardan 145-i İsveçrənin Birsmatten-Eremitaj abidəsindən tanınır. Madlen mədəniyyətinin son mərhələsi ilə müqayisədə mikrolitlərin sayı artmışdır.

Azil mədəniyyəti Avropanın digər erkən Mezolit mədəniyyətləri ilə, məsələn, Şimali Avropanın Tyonqer mədəniyyəti və ya Avropanın şimal-şərqindəki Svider mədəniyyət, Sovter və Fransa, Belçika və İsveçrənin bir sıra bölgələrində, Danimarkada və Şərqi Britaniyada Maqlemoze mədəniyyəti ilə birlikdə idi.

Mövcudluğunun son mərhələsində qonşu tardenuaz mədəniyyətinin güclü təsiri olmuşdur ki, bu da Xolkolit dövrünə yaxın bir çox qərb bölgəsində meydana çıxan Neolitin ^{[2] [3] [4]} başlanğıcına qədər çox sayda həndəsi mikrolitin mövcudluğunda özünü büruzə verdi.

Azil mədəniyyətinə çox bənzəyən mədəniyyətlər Aralıq dənizi İspaniyasında və Portuqaliyanın cənubunda rast gəlinmişdir. Bu mədəniyyətin sümük məhsulları olmadığı üçün şərti olaraq "İberiya mikrolaminar mikrolitizmi" adlandırılır. Onun varisi tardenuaz mədəniyyətinə uyğun "həndəsi mikrolitizm" oldu.