Böyük Vətən Müharibəsi illərində Sovet Arktikasının Müdafiəçilərinə abidə

Böyük Vətən Müharibəsi illərində Sovet Arktikasının Müdafiəçilərinə abidə ("Alyoşa") — Murmansk şəhərinin Leninski rayonundakı xatirə kompleksi. Rusiya Federasiyasının regional əhəmiyyətli mədəni irs obyektidir.[1]

Alyoşa
rus. Защитникам Советского Заполярья в годы Великой Отечественной войны
Xəritə
Ölkə
Yerləşir Murmansk
Ünvan Leninski
Memarlıq üslubu memorial
Layihə müəllifləri I. A. Pokrovski, I. D. Brodski
Memarlar Pokrovski, İqor Aleksandroviç
Tikilib 1974
Hündürlüyü 42 metr
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

1966-cı ildə RSFSR Nazirləri abidənin hazırlanması haqqında sərəncamı qəbul etdi. Abidənin quraşdırılması üçün əvvəlcə Beş Künc Meydanı və ya Lenin prospektinin sonundakı təpə nəzərdə tutulurdu, lakin sonda Zeleni Mısın üzərindəki təpə seçildi, şəhər və Kola körfəzindən 173 metr hündürlükdə ucaldıldı. Abidənin əsası 1969-cu il oktyabrın 10-da qoyulmuş, tikintisinə 1974-cü ilin mayında başlanılmışdır. Kompleksin layihəsi memar İ. A. Pokrovski və heykəltaraş İ. D. Brodski tərəfindən hazırlanmışdır. SSRİ Bədii Fondunun Moskva Heykəltəraşlıq və İstehsalat Zavodu (hazırlıq işi), Soyuzvzryvprom idarəsi (təməl çuxurunun yaradılması) və Murmanskmorstroy tresti tərəfindən ucaldılmışdır.[2]

Abidənin tərkibi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiynində avtomat olan bir əsgərin monolit fiqurudur. Abidənin postamentinin hündürlüyü 7 metr, heykəlin hündürlüyü 35,5 metrdir. Bütün abidənin hündürlüyü 42 metr, içi boş heykəlin çəkisi 5376 tondur. "Alyoşa" heykəli Rusiyada hündürlüyünə görə yalnız Volqoqraddakı "Vətən" heykəlindən geridə qalır. Abidənin bir az kənarında müharibə zamanına aid iki zenit silahı var. Hərbi əməliyyatlar zamanı bu zirvədə zenit batareyaları yerləşərək limanı və Murmansk şəhərini hava hücumlarından müdafiə edirdi. Geniş mərkəzi pilləkən rəsmi mərasimlərdə iştirak edən fəxri qonaqlar üçün podiuma aparır.[3]

  1. Секрет "Алёши". Что находится внутри памятника? Arxivləşdirilib 2022-08-19 at the Wayback Machine  (rus.)
  2. "Qəhrəmanlıq Və Sovet Əsgərlərinin Cəsarət Simvolu". 2023-02-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-12.
  3. Alyosha, granite monument on Russia's Litsa River Arxivləşdirilib 2022-06-27 at the Wayback Machine  (ing.)