İohann İliç Qançev, əsl adı Bakılı İohann (1878, Sima, Vladimir vilayətinin — 20 oktyabr (2 noyabr 1937, kənd Dolinka Karaqanda əyalətinin Dolinka qəsəbəsi) — Rus Pravoslav Kilsəsinin kahini ; Bakıdakı Müqəddəs Bakirə Məryəmin Məsum Hamiləliyi kilsəsinin baş keşişi
| Bakılı İohann | |
|---|---|
| İohann İliç Qançev | |
| Rütbə | Rus Pravoslav Kilsəsinin kahini |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Vladimir vilayətinin Sima kəndi |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Karağandı vilayətinin Dolinka kəndi |
| Rahiblik adı | İohann |
| Kanonlaşdırılıb | 2000-ci il |
| Xatirə günü | Yuli təqviminə görə 2 noyabr |
1878-ci ildə Vladimir vilayətinin Yuryevski rayonunun Sima kəndində anadan olub. Petroqrad İlahiyyat seminariyasını bitirib. Seminariyada oxuyanda, rəssamlığı çox sevən gələcək müqəddəs ata sənət kurslarına qatıldı.
Seminariyanı bitirdikdən sonra İohann Qançev 1910-cu ildə kahin təyin edildi və ruhanilərin xeyir-duası ilə Azərbaycanda keşiş olaraq xidmətə başladı. İohann ata Azərbaycanda olduğu ilk dövrlərdə Bakı quberniyasının Quba əyalətinin Aleksandrovka kəndində Müqəddəs ananın Boqolyub ikonasının şərəfinə kilsədə rahib olaraq xidmət etmişdir. 1911-ci ildə Bakılı Pimenin qərarı ilə Bakıda Müqəddəs Bakirə Məryəmin Məsum Hamiləliyi kilsəsinin baş keşişi təyin edlir.
Kilsə təqiblərinin başlaması ilə Bakını tərk etmək məcburiyyətində qalır və ailəsi ilə birlikdə Lənkəranda notarius işləyən qardaşının evinə köçür.
Lənkəran yaxınlığındakı Göytəpə kəndindəki Müqəddəs ananın ikonası məbədin keşişi Aleksi Ponomaryovun ölümündən sonra, İohann ata hatası Alexy Ponomaryov, ata əmin məbədin rahibi təyin edilir.
20 mart 1933-cü ildə İohann ata saxta ittihamlarla həbs edildi. 10 sentyabr, "əks-inqilabçılıq və casusluq fəaliyyətinə görə" və "xaricdən qanunsuz olaraq Azərbaycan SSR-dən İrana getmək niyyəti" səbəbindən, NQÇİ İdarə heyəti tərəfindən məhkum edildi (Cinayət Məcəlləsinin 58-ci maddəsi, 6, 10, 12-ci maddələr) və beş il müddətə Qazaxıstana göndərilir.
1936-cı ilin martında Çimkənd şəhərinə sürgündən sonra ailəsinin yaşadığı Bakıya qayıtdı. Yolda onu həbs etdilər, Çimkəndə göndərdilər və orada yenidən NKVD-nin qərarı ilə üç il müddətinə məhkum edildi. Məhkumların saxlanılması üçün nəzərdə tutulmuş Karağandı vilayətinə göndərilir.
19 sentyabr 1937-ci ildə "… bir qrup möminə, keçmiş keşişlərə rəhbərlik etməsi, Sovet hökumətinə qarşı olması" ittihamı ilə həbs edildi. İohann özünün günahkar olmadığını bildirdi. Karağandı vilayətindəNKVD üçlüyünün 31 oktyabr 1937-ci il tarixli qərarı ilə keşiş İohann Qanşev edam cəzasına məhkum edildi. Hökm 2 noyabr 1937-ci ildə icra edildi[1] . O , Qarağan vilayətinin Dolinka kəndinin köhnə qəbiristanlığında kütləvi məzarlıqda dəfn edilmişdir.
2000 — ci ildə Rus Pravoslav Kilsəsinin Yepiskopları Şurası tərəfindən 20-ci əsrin yeni şəhidləri və etirafçısı qismində təltif edildi. (kanonizasiya əmri 20 avqust 2000-ci ildə edildi)[2] . Anım günü Yuli təqviminə görə 2 Noyabra təsadüf edir.