Bastı

Basdı - türk, altay və tatar mifologiyalarında kabus cini. Bastı, Bastırık (Bastırığ, Bastırı) da deyilər. İnsanların kabus görməsi, halsızlaşması, qorxuyla oyanması, sonrasında nəfəsinin kəsilməsi bu şər ruhu ilə əlaqəli görülər. Anadolu türkcəsində "Bastırık" birbaşa kabus deməkdir. Eyni zamanda həbsxana və ya hüceyrə mənalarına da gəlir. Müxtəlif şəkillərə girə bilər. Pişik qılığına bürünmək çox sevər. Kazakçada kabus "Bastırılu" deməkdir. Bastıyla əlaqədar aşağıdakı varlıq adları diqqətə dəyərdir.

  1. Albasdı: "Aleybanı, Alyabani." Uzun boylu, ağ bədənli və çılpaq olaraq təsvir edilən şeytanı dişi varlıq. Albıs ilə eynidir.
  2. Qulbasdı: "Kuleybanı, Qulyabanı." Gündüzləri məzarda yatıb gecələri qalxdığına inanırlar. Tüklü, çox böyük və pis qoxulu olaraq betimlenir.
  3. Qarabasdı: Kabus. Kabus cini olaraq da bilinər. Geceleri insələrin sinələrinə çökərək soluklarını kəsər.
  4. Sarıbasdı: Sara xəstəliyi. Sarı geyimli bir qadın şəklindədir.

Etimologiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

(Bas) kökündən törəmişdir. Çap etmək mənasını ehtiva edər. Həbsxana mənasına da gəlir. Ayrca ağırlıq deməkdir.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]