Belarus ərəb əlifbası
Belarus ərəb əlifbası XVI əsrdə meydana gəlmiş ərəb əlifbasına əsaslanan əlifba. Əlifba 28 qrafemdən ibarətdir və ərəb əlifbasından müəyyən dərəcədə fərqlənir.
Belarus ərəb əlifbası litva tatarları tərəfindən istifadə olunurdu. Onlar Böyük Litva knyazlığının hissəsi olan Belarus ərazisində yaşayırdılar. Onlar Qərbi Rus dilini ərəb əlifbası ilə ifadə edirdilər.
- Ərəb dilində olmayan «j», «ç» və «p» səslərinin ifadə olunması üçün türk və fars qrafemlərindən istifadə olunurdu: پ چ ژ.
- Yumşaq səslər olan «dz» və «ts» səsləri üçün yeni qrafemlər hazırlanmışdı: və .
- «ў» səsi üçün isə xüsusi qrafem yox idi, o elə «v» hərfi kimi yazılırdı: و.
Kiril |
Latın |
Ərəb
|
Б, б |
B, b |
ب
|
Ц, ц |
C, c |
|
Ч, ч |
Č, č |
چ
|
Х, х |
CH, ch |
ح
|
Д, д |
D, d |
د
|
ДЖ, дж |
DŽ, dž |
ج
|
Ф, ф |
F, f |
ف
|
Ґ, ґ |
G, g |
غ
|
Г, г |
H, h |
ه
|
Й, й |
J, j |
ى
|
К, к |
K, k |
ق
|
Л, л |
Ł, ł |
ل
|
М, м |
M, m |
م
|
Н, н |
N, n |
ن
|
П, п |
P, p |
پ
|
Р, р |
R, r |
ر
|
С, с |
S, s |
ص
|
Ш, ш |
Š, š |
ش
|
Т, т |
T, t |
ط
|
Ў, ў |
Ŭ, ŭ |
و
|
В, в |
V, v |
و
|
З, з |
Z, z |
ض
|
Ж, ж |
Ž, ž |
ژ
|
ЦЬ, ць |
Ć, ć |
س
|
ДЗЬ, дзь |
DŹ, dź |
|
ЛЬ, ль |
L, l |
ل
|
НЬ, нь |
Ń, ń |
ن
|
СЬ, сь |
Ś, ś |
ث
|
ЗЬ, зь |
Ź, ź |
ز
|
ТЬ, ть |
TJ, tj |
ت
|
КЬ, кь |
KJ, kj |
ك
|
' |
- |
ع
|
Ь, ь |
- |
-
|
- Д-р Я. Станкевіч. Беларускія мусульмане і беларуская літаратура арабскім пісьмом. [Адбітка з гадавіка Беларускага Навуковага Таварыства, кн. I.] — Вільня : Друкарня Я. Левіна, 1933 ; Менск : Беларускае коопэрацыйна-выдавецкае таварыства «Адраджэньне», 1991 [факсімільн.]. — 3-е выд.