Birgəyaşayış

"U2" konsertində islam, iudaizm və xristianlıq simvollarını ehtiva edən "Coexist" təsviri.

Birgəyaşayış[1] və ya birgəmövcudluq[2] — eyni zamanda və kifayət qədər yaxınlıqda mövcud olan şeylərin bir-birinə zərər vermədən, bir-birinə təsir göstərə biləcək xüsusiyyəti. Termin, xüsusən də bu qruplar arasında antipatiya və ya zorakılıq tarixi varsa, tez-tez birlikdə yaşayan müxtəlif inanclı insanlara münasibətdə istifadə olunur.

Bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə ola bilən müxtəlif aspektlərin eyni vaxtda mövcud olduğu bütün sistemlərin bir xüsusiyyətində birgəmövcudluq müşahidə edilə bilər. Bir mənbənin iddia etdiyi kimi, "hətta molekulyar səviyyədə mövcudluq həmişə artıq birgəmövcudluq".[3] Cansız varlıqlar eyni məkanda bir neçə növ bu cür şeylərin mövcud olduğu yerdə birlikdə mövcud olanlar kimi də xarakterizə edilə bilər, bu termin Marsda müxtəlif növ dyunlardan[4] və kosmos sıx nüvə ulduz qrupları ilə eyni bölgədə mövcud olan qara dəliklər[5] kimi bir-birindən fərqli şeylər üçün istifadə edilmişdir.

Birgəyaşayış münaqişənin tamamilə olmamasını tələb etmir, lakin "eyni vaxtda banal gərginliyin və maraqların toqquşmasının mövcudluğu"nu ehtiva edə bilər.[6] Beləliklə, "birgəyaşayışın minimal səviyyəsi qanuni kanallar vasitəsilə həyata keçirildiyi təqdirdə rəqabətə və hətta münaqişələrə uyğundur".[7]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ "birgəyaşayış, Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. Obastan - onlayn lüğətlər və ensiklopediyalar". Obastan - onlayn lüğətlər və ensiklopediyalar. 2023-07-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-04.
  2. ↑ Məmmədov, Ceyhun. 525-ci qəzet. Azərbaycan Milli Kitabxanası. 20 sentyabr 2019. 10 http://www.anl.az/down/meqale/525/2019/sentyabr/672311.htm (#bare_url_missing_title). 2023-07-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-04.
  3. ↑ Sam Mickey, Whole Earth Thinking and Planetary Coexistence (Routledge, 2015), p. 103.
  4. ↑ S. Christian and G. Kocurek. "Combining Mesoscale Wind Modeling with Dune Field Analysis to Constrain Modern Wind Regime, Hyperboreae Undae, Mars" (PDF). 43rd Lunar and Planetary Science Conference. 2012. 2015-10-23 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-07-04. Hyperboreae Undae (HU), one of several dune fields surrounding the north polar plateau of Mars, Planum Boreum, has well-known examples of coexisting barchanoid and lineartype dunes and yardang.
  5. ↑ Graham, A.W. and Spitler, L.R., Quantifying the coexistence of massive black holes and dense nuclear star clusters.
  6. ↑ Charles Husband, Yunis Alam, Jörg Hüttermann, and Joanna Fomina, Lived diversities: Space, place and identities in the multi-ethnic city (2016), p. 5.
  7. ↑ Mohammed Abu-Nimer, Reconciliation, Justice, and Coexistence: Theory and Practice (2001), p. 48.