Diksit—Stiqlits—Kruqman modeli

Diksit—Stiqlits—Kruqman modeli — yeni beynəlxalq ticarət nəzəriyyəsinin əsasını təşkil edən və iqtisadçılar Avinaş Diksit, Cozef Stiqlits və Pol Kruqman tərəfindən yaradılmış inhisarçı rəqabət və miqyas iqtisadiyyatları şəraitində aqlomerasiyaların formalaşması üçün makroiqtisadi model[1].

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

E.Çemberlinin 1933-cü ildən "İnhisarçı rəqabət nəzəriyyəsi" kitabında (əvvəllər 1927-ci il dissertasiyasında verilmişdir)[2] və bir neçə ay sonra C.Robinsonun "Qeyri-kamil rəqabətin iqtisadi nəzəriyyəsi" əsərində "həmçinin 1933-cü ildən inhisarçı rəqabət üçün xarakterik olan anlayışlar və fərziyyələr tətbiq olunur[3].

İnhisarçı rəqabət modeli 1977-ci ildə A. Diksit və J. Stiqlitsin “İnhisarçı rəqabət və optimal məhsul müxtəlifliyi” [4] adlı birgə məqaləsində (Uorvik Universitetində 1975-ci ildə birgə iş əsasında) yaranmışdır[5].

Bu model 1979-cu ildə Pol Kruqmanın “Artan gəlirlər, inhisarçı rəqabət və beynəlxalq ticarət”[6] və 1980-ci ildə “Məqsəd iqtisadiyyatı, məhsulun differensasiyası və ticarət strukturu”[7] məqalələrində əlavə edilmiş və yenidən işlənmişdir. 1980-ci ildə A. Diksit və V. Normanın monoqrafiyası, 1985-ci ildə isə E. Helpman və P. Kruqmanın "Bazar strukturu və xarici ticarət" əsərindən sonra. P. Kruqman təhlili 1991-ci ildə “Gəlirlərin artırılması və iqtisadi coğrafiya”[8] məqaləsi ilə tamamladı və 1999-cu ildə M. Fujita, P. Kruqman və A. Venablesin “Məkan iqtisadiyyatı” əsəri nəhayət Diksit—Stiqlits—Kruqman modeli formalaşdırdı[9].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Лимонов Л.Э. Региональная экономика и пространственное развитие. 1. М.: Юрайт. 2015. 335–369. ISBN 978-5-9916-4444-0.
  2. ↑ Ольсевич Ю. Конкуренция и монополия в условиях рыночной и переходной экономики (Теория монополистической конкуренции). М.: Экономика. Чемберлин Э. 1996. 5–28. ISBN 5-900428-49-4.
  3. ↑ Самуэльсон П. Монополистическая конкуренция – революция в теории (PDF). 2 (Вехи экономической мысли). СПб.: Экономическая школа ГУ ВШЭ. 2000. 354–370. ISBN 5-900428-49-4.
  4. ↑ Dixit A., Stiglitz J. Monopolistic competition and optimum product diversity (PDF) (American Economic Review). 1977. 297–308.
  5. ↑ Dixit A., Stiglitz J. Monopolistic competition and optimum product diversity (PDF) (Economic Research Paper University Warwick, England). 1975.
  6. ↑ Кругман П. Возрастающая отдача, монополистическая конкуренция и международная торговля (PDF). 2 (Вехи экономической мысли). СПб.: Экономическая школа ГУ ВШЭ. 2000. 523–532. ISBN 5-900428-49-4.
  7. ↑ Krugman P. Scale economies, product differentiation, and the pattern of trade (PDF) (American Economic Review). 1980. 950–959.
  8. ↑ Krugman P. Increasing returns, monopolistic competition and international trade (PDF) (Journal of Political Economy). 1991. 483–499.
  9. ↑ Матвеенко В. Д. Модель монополистической конкуренции Диксита-Стиглица: межстрановая версия (PDF). 7. СПб.: Экономическая школа ГУ ВШЭ. отв. ред. А. П. Киреев, В. Д. Матвеенко//Международная экономика. 2011. 45–55. ISBN 978-5-903816-02-6.