Dubısari

Dubısari (rum. Дубэсарь; bolq. Дубъсари; rus. Дубоссары) — Moldovada, tanınmamış Dnestryanı Respublikasında yerləşən şəhər. Əhalisi 25.060 nəfərdir. Dubısar rayonunun tərkibindədir.

Dubısari
Bayraq[d] Gerb[d]
Bayraq[d] Gerb[d]
47°16′ şm. e. 29°10′ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1523
İlk məlumat 1523[1][2]
Sahəsi 15,52 km²
Mərkəzin hündürlüyü 38 m
Əhalisi
Əhalisi 25.060[3] nəfər (2014)
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi MD-4500[4]
Digər
dubossary.ru
dubasari.md
Xəritəni göstər/gizlə
Dubısari xəritədə
Dubısari
Dubısari
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Adının mənşəyi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dubısari sözü rumın dilində arxaik və cəmdə olan "dubăsar" ("qayıqçılar") sözündən törəmişdir. "Dubă" rumın dilində "qayıq" deməkdir.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dubısari Moldovanın qədim yaşayış məskənlərindən biridir. Burada daş dövrünə aid artifaktlar və şəhərin ətrafında skiflərə aid olduğu güman edilən kurqanlar tapılmışdır. Müasir Dubısariyə aid ilk məlumatlar XIV əsrə aiddir və kəndli yarmakasının əsasında yarandığı ehtimal olunur. 1792-ci ildə Rusiya imperiyasının tərkibinə daxil olmuş, 1795-ci ildə şəhər statusu əldə etmişdir. 1803-1922-ci illərdə Xorsan quberniyasının bir hissəsi olmuşdur.

1924-1940-cı illərdə şəhər Moldova MSSR-nin tərkibində qalmışdır. İkinci dünya müharibəsi müddətində şəhər ağır sənayeləşmişdir. İkinci dünya müharibəsində Bessarabiyanın SSRİ tərəfindən işğalından sonra yaradılmış Moldova SSR-nin bir hissəsi olmuşdur. 27 iyul 1941-ci ildə alman və rumın qüvvələri tərəfindən işğal olunmuşdur. 1944-cü ilin yayında yenidən SSRİ-nin əlinə keçmişdir.

1951-1954-cü illərdə şəhərdə Dubısari su anbarı tikilmişdir.

Dnestryanı müharibəsi (1992) zamanı şəhərin degenerasiyası baş vermişdir. Şəhərin sənayesi bu müharibə zamanı zərər görmüşdür. O gündən şəhər Dnestryanının nəzarəti altındadır.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1989-cu ildə aparılan siyahıalmaya görə 35,806 nəfərlik əhalisinin 15.414-ü moldavan, 10.718-i ukraynalı, 8.087-si rus idi. 2004-cü ildə əhalisi 28.500 idisə, indi əhalisi 25.060 nəfər təşkil edir.

Məşhur şəxsləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Vasili Yovv — moldovan kommunist siyasətçi, Moldova baş nazirinin köməkçisi.
  • Vlad Qrecu — Moldova yazıçısı.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Nicu V. Localitățile Moldovei în documente și cărți vechi: îndreptar bibliografic. Volumul 1: A-L (рум.). Chișinău: Universitas, 1991. S. 325–326. 508 s. ISBN 5-362-00841-2
  2. ↑ Ladaniuc V., Nicu V. Dubăsari (рум.). // Localitățile Republicii Moldova: itinerar documentar-publicistic ilustrat. Volumul 6: Dre-G Chișinău: Draghiștea, 2006. S. 66,67. 776 s. ISBN 9975-9868-2-X
  3. ↑ МЭРМР. "О социально-экономическом положении ПМР" (mol). 9 July 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  4. ↑ http://date.gov.md/ro/system/files/resources/2015-11/coduri%20postale%20RM.xlsx.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]