Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə kateqoriyalar əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
"Dulce et Decorum est" - İngilis şairi, Birinci Dünya müharibəsi iştirakçısı Uilfred Ouenin yazdığı, müharibənin acı səhnələrini tərənnüm edən tənqidi ruhlu şeir. Şeir müəllifin ölümündən sonra - 1921-ci ildə çap edilmişdir. "Dulce et Decorum est" müharibə əleyhinə yazılmış ən təsirli və yüksək əsərlərdən biri hesab edilir.
Şeir oxucuya Birinci Dünya müharibəsinin qanlı döyüş səhnəsini çatdırır. Zəhərli qaz hücumuna məruz qalmış əsgərlərdən biri maskanı taxmağa çatmır və döyüş yoldaşlarının qarşısında acı və yavaş şəkildə tələf olur. Ouen bu səhnənin bütün yuxularında gözünün qabağına gəldiyini bildirir və sonda oxucuya, ələlxüsus müharibə tərəfdarlarına müraciət edir: onlar müharibənin dəhşətli səhnələrinin şahidi olsaydılar fəxrlə cəmiyyətə "Dulce et decorum est pro patria mori!" (Nə şirin və şərəflidir Vətənçün candan keçmək!) misrasını bəyan etməzdilər.
Sən də hər yuxunda görsəydin əgər,
Onu atdığımız vaqon yanında,
Görsəydin gözləri bərəlmiş əsgər,
Dəhşətdən əzrail gələn anında,
Eşitsəydin hər aldığı nəfəsdə,
Ağ ciyərlərindən fışqıran qanı,
Zəhərtək acı, sıx sanki qəfəsdə,
Bürümüş ömürlük məsum zəbanı,
Əziz dost, səslənməzdi səsində şəst,
Danışanda gənclərə apriori,
Yalanı: "Dulce et decorum est,
Pro patria mori.
Azərbaycan dilinə tərcümə : Mükəddər
Əsərin sonundakı iki misra və əsərin adı Roma şairi Horatiusun "Qəsidələr" əsərindən götürülmüşdür.
Dulce et decorum est pro patria mori:
mors et fugacem persequitur virum
nec parcit inbellis iuventae
poplitibus timidoque tergo.
Vətənçün candan keçmək necə şərəfli və şirin!
Ölüm fərarini axtararaq eləyir təqib.
Borcunu yetirməyən gənci eləməyir rəhm
Baxmır aman diləklərinə uzun, mütəaqib.
Birinci Dünya müharibəsi ərəfəsində və dövründə bu misralar müharibə tərəfdarları tərəfindən tez-tez istifadə olunurdu. Ouenin əsərində isə bu misralar kinayə ilə deyilir.