Ekşi Sözlük
Ekşi Sözlük — Türkiyədə qeydiyyatlı yazarların şərhləri olan bir sözlükdür.
| Ekşi Sözlük | |
|---|---|
 | |
| URL | eksisozluk.com |
| Tipi | təşkilat, Sosial şəbəkə |
| Dilləri | türk dili |
| Sahibi | Ekşi Teknoloji |
| Açılma tarixi | 1999 |
| Şüar | Müqəddəs məlumat mənbəsi |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
1999-cu ildə "sourtimes.org" saytının bir hissəsi olaraq Sedat Kapanoğlu tərəfindən yaradılmışdır. Şüarı "Müqəddəs məlumat mənbəyi" dir. Girilən ilk başlıq "pena" dır.[mənbə göstərin] daha sonra populyarlığının artması ilə sourtimes.org'un əsas parçasına çevrildi. Sedat Kapanoğlu bir çox çıxışında, "Otostopçu Qalaktika Bələdçisi " kitabının Ekşi Sözlükü qurmaq üçün bir ilham olduğunu bildirdi.
21 fevral 2023-cü ildə, Türkiyədə internet istifadəçilərinin sayta girişi Türkiyə İnformasiya Texnologiyaları və Kommunikasiya Qurumu tərəfindən bağlanıb.[1][2]
Qaydalar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Müəlliflərin yazıları sözlük qaydaları daxilində yoxlanılır və uyğunsuz olduğu məqalələr moderatorlar və gammaz adı verilən könüllü lüğət üzvləri ilə birlikdə silinir. Ancaq on birinci nəsil satınalmalardan sonra gammizm statusu yalnız müəyyən bir müəllif qrupuna deyil, hər bir müəllifə verildi".
"Çaylak" lar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ekşi Sözlükdə qeydiyyatdan keçdikdən sonra entry yazmaq olur. Çaylak statusuna sahib şəxslər uzun bir marafon ardından - bu 10 il də olabilər 10 ay da - bu şəxs ya yazar olur ya da passiv qalaraq heçnə olmur. Çaylak olmaq üçün ən az 10 entry yazmanız lazımdır.
Karma sistemi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ekşi Sözlük'də karma sistemi vardır. Karmaların hesablanması üçün ən az 500 entry yazılması lazımdır. Karmalar
Karma xalları / başlıq
000-100 Müzmin Yedek
100-149 Padawan
150-199 Smurf Anarxist
200-249 Anarxist
250-299 Vicious Scorer
300-349 Anadolu Uşağı
350-369 Battal Qazi
370-399 Mürəkkəbdir
400-429 Hippi
430-449 Xanım
450-474 Ağır qardaş
475-499 Kobud
500-529 Barbekü ürəkli Rişar
530-549 Yumşaq, amma simpatikdir
550-574 Səlim Ağıl
575-599 Təqdim olunan
600-619 Şəkər qardaş
620-639 Bal Küpü
640-649 Baldan şirin
650-664 Ləzzətli
665-699 Şekerpare
700-724 Şamdan Ərik
725-749 Hər evə lazımdır
750-799 Energizer Rabbit
800-849 Gəncin sevgilisi
850-999 Karma canavarı
Mobil Tətbiq[redaktə | mənbəni redaktə et]
2017-ci ildə həm iOS, həm də Android üçün rəsmi Ekşi Sözlük mobil tətbiqi yayımlandı. iOS tətbiqi 2020-ci ildə uzun müddətdən sonra yeniləndi və bir çox xüsusiyyət əlavə edildi.
Hüquqi problemlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstanbul Təhlükəsizlik Müdirliyi saytdakı ' sirr ' başlıqlı məqalələrin gəncləri narkotik maddə istifadə etməyə təşviq etdiyindən şikayətçi oldu vs sonra, İstanbul Üçüncü Cəza Məhkəməsi, Ekşi Sözlük'ə girişin sonsuza qədər bloklanmasına qərar verilmiştir.[3]
2006'da Ekşi Sözlük'ün hüquqşunasları tərəfindən bloklanma qaldırılmıştır.
17 Aprel 2007 günü saytda, Adnan Hoca olaraq tanınan Adnan Oktar'a təhqir edildi deyildiqdən sonra, sayt tezdən bloklandı.[4] Və sonra blok aradan qaldırıldı. İndi Adnan Oktar başlığına üzvlər yaza bilir.
2008-ci ilin fevralında Türkiyədəki internet senzurasına etiraz olaraq siyahının üstünə qara ekşi logosu əlavə edildi.
Sayta qarşı son sanksiya 29 sentyabr 2008-ci ildə başladı; Türkiyə 'internet istifadəçilərinin saytına girişin bağlanmasına dair məhkəmə qərarı müraciəti qədər yalnız üç saat çəkdi.[5]
Sosial köməklər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Sayt istifadəçilərinin 2003-cü ildə başlatdığı kampaniya ilə 40.000 kitab toplanaraq təyin olunmuş məktəblərə və kitabxanalara göndərildi.
- 2006-cı ildə yenidən təşkil olunmuş bir kampaniyada 70.000 kitab toplanmış və müxtəlif məktəblərə və kitabxanalara hədiyyə edilmişdir.
- 2009-cu ildə sayt istifadəçilərinin töhfələri ilə Ekşi Sözlük Forest quruldu. TEMA fondu tərəfindən 36.000 kvadratmetr ərazidə qurulmuş bu meşədə 9000 fidan əkilmişdir.
- 2011-ci il Van Zəlzələsindən sonra zəlzələ bölgəsi üçün bir yardım kampaniyası təşkil edildi və yardım AKUT əməkdaşlıqında bölgəyə kömək çatdırıldı.
- 30 dekabr 2013-cü ildə Çanaqqalanın Bayramiç səmtində yaşayan Sultan Alacaoğlu adlı Alzheimer xəstəliyi olan yaşlı bir qadının evdə tək qaldığı zaman elektrik kontağından çıxan yanğın səbəbiylə evi tamamilə yanmışdı. Hadisədən sonra Sultan və Hüseyin Alacaoğlu mətbuata bildirildi və Bayramiç Bələdiyyə Başçısı İsmail Sakin Tuncerin köməyi ilə bank hesabı açıldı. Ekşi Sözlükdə başladılan kampaniya ilə hesaba yatırılan yardımlar 3 gün ərzində 95 min lirəyə çatdı.
- 30 May 2016-cı il tarixində PayPal 'ın Türkiyədəki fəaliyyətlərini dayandıracağını izah edən lüğətində "bağış kampaniyası LÖSEV bizim PayPal hesabımız" 24 saat ərzində 100.000 dollar bağış toplandı. Kampaniya lüğətdə başladı və sosial mediada və yerli mətbuatda böyük yer tutdu.
Şəkil əlavə etmə xüsusiyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
7 Aprel 2020-ci ildə Ekşi Sözlük, entrylər üçün şəkil yükləmə xüsusiyyətini əlave tdi. Bu şəkildə müəlliflər girişlərinə 10-a qədər şəkil əlavə edə bilərlər.[6]
Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "BTK'den Ekşi Sözlük engeli!" (türk). Cumhuriyet.com.tr. 2023-02-21. 2023-02-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-21.
- ↑ "Ekşi Sözlük hakkında erişimin engellenmesi kararı" (türk). Gazeteduvar.com. 2023-02-21. 2023-02-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-21.
- ↑ https://web.archive.org/web/20060618184155/http://www.milliyet.com.tr/2006/05/23/son/sontur27.asp
- ↑ https://web.archive.org/web/20080503121312/http://www.milliyet.com.tr/2007/04/17/son/sontur39.asp
- ↑ https://web.archive.org/web/20090718035649/http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/460789.asp
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2020-04-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-14.