Eskellər

Eskellər—Bulqarların qolu.Bəzi mənbələrdə "on ox budun" kimi xatırlanır.Qərbi Göytürk xaqanlığının Nuşibi boyuna mənsub idilər.

Tarix

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İbn Fədlan 921—922-ci illərdə Volqada olarkən eskellərin adını qeyd etmişdi.[1][2][3][4].

Ola bilsin ki, İbn Fədlan tərəfindən qeyd edilən başqa tayfalar (esqel, sivan) bulqar deyildi, belə ki, əks tədqirdə onların xüsusi etnik adı olan tayfa kimi ayırmağın mənası yox idi.

982-ci ildə farsdilli "Coğrafiya"da işkillər haqqında bilgi var. Orda qeyd olunur ki, bulqarlar bir-biriləriylə savaşırdılar.[5].

X əsrin birinci yarısında formalaşan dövlətin tərkibinə başqırdlar, peçeneqlər və oğuzlar daxil idi. Onlarla Volqa Bulqariyasından bilavasitə yaxınlıqda görüşü İbn Fədlan təsvir edir.

Gərdizi «Zeyn əl-əxbar» adlı əsərində (XI əsrin ortaları) eskellərin yurdu haqqında məlumat verir.[6].

Konstantin Baqryanarodnı «Türk-madyarları» savartoyaskala (savart və eskel) adlandırır. [7].


İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Книга Ахмеда Ибн Фадлана о его путешествии на Волгу в 921—922 гг. Харьков, 1956, C. 139, 141.
  2. ↑ Togan Z.V. Tr., Risala: Ibn Fadlan’s Reisebericht. Leipzig, 1939, 223.
  3. ↑ Заходер Б. Н. Каспийский свод сведений о Восточной Европе. М., 1962, C. 132.
  4. ↑ Артамонов М. И. История хазар//Л., Изд-во Гос. Эрмитажа, 1962, C. 131.
  5. ↑ Минорский В. Худуд-ал-алем . Hudud al-alam, translated and explained by V. Minorsky, London, 1937 (англ. перевод и комментарий В. Минорского), C. 162
  6. ↑ Бартольд В. В. Сочинения. Т.8. М., 1973, C. 37, 58; Martinez, 1982, C. 159: eskel/ezgel)
  7. ↑ Вашари И. О рунических системах письма Восточной Европы//Altaica. II, 1998, C. 37