Femisto (peyk)

Femisto (yun. Θεμιστώ) və ya Yupiter XVIII — Yupiterin kiçik peyklərindən biri. 1975-ci ildə kəşf edilsə də, itmiş və 2000-ci ildə yenidən kəşf edilmişdir.

Femisto
Kəşf tarixi30 sentyabr 1975, 21 noyabr 2000
Böyük yarımoxu
7.393.220 km
Əyilməsi0,79 radian
Nəyin peykidirYupiter
Özünə xas ekssentrisitet
0,2006
Kütləsi690 petagram[1]
0,0029 metres per second squared
Albedo0,04
Temperatur124 K
21

Kəşf və adlandırma

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Femisto birinci dəfə 30 sentyabr 1975-ci ildə[2] Elizabet Romer və Çarlz Koval tərəfindən kəşf edilmiş və bu kəşf 3 oktyabrda açıqlanmışdır. Peyk ilk olaraq S/1975 J 1 adlandırılmışdır. Amma bu peykin ətraflı öyrənilməməsi səbəbi ilə peyk astronomların gözündən itmişdir.

1980-ci illərdə Femisto ancaq astronomiya kitablarının qeyd bölməsində yer alırdı. Daha sonra 2000-ci ildə bu peykə çox bənzər bir peyk Skott Steppard, Devid Cevit, Yevqen Maqner və Yanqa Fernandes tərəfindən kəşf edilmişdir. Bu peyk S/2000 J 1 adlandırılmışdır. Amma sonra bunun 1975-ci ildə kəşf edilən peyk olduğu təsdiqlənmişdir.[3] Bu müşahidə Bret Qledman, Con Keyvlaars, Cin-Mark Petit, Hanz Skul, Metyu Holmen, Brayan Marsden, Filip Nikolson və Cozef Borns tərəfindən aparılmış və bu haqda Kiçik Planet Mərkəzinə məlumat verilmişdir.[4]

2002-ci ilin oktyabrında peykə yunan mifologiyasında Zevsin (Yupiterin) sevgilisi və yağış tanrısı İnaxın qızı Femistonun adı verilmişdir.[5]

Xarakteristika

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Femistonun orbiti Yupiterin digər peyklərindəkindən fərqlidir. Femisto öz orbitində tək başına hərəkət edir. Peyk Yupiterin Qaliley peykləri ilə Himali peykləri arasında yerləşir.

Femistonun diametri cəmi 8 km-dir, albedosu isə 0.04-dür.[6] Səth sahəsinin 200–380 km2 arasında olduğu güman olunur.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ https://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par.
  2. ↑ IAUC 2845: Probable New Satellite of Jupiter Arxivləşdirilib 2002-09-16 at the Wayback Machine 1975 October 3 (discovery)
  3. ↑ IAUC 7525: S/1975 J 1 = S/2000 J 1 Arxivləşdirilib 2002-09-16 at the Wayback Machine 2000 November 25 (recovery)
  4. ↑ MPEC 2000-Y16: S/1975 J 1 = S/2000 J 1, S/1999 J 1 Arxivləşdirilib 2017-09-02 at the Wayback Machine 2000 December 19 (recovery and ephemeris)
  5. ↑ IAUC 7998: Satellites of Jupiter Arxivləşdirilib 2017-08-12 at the Wayback Machine 2002 October 22 (naming the moon)
  6. ↑ Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; SheppardJewitt2003 adlı istinad üçün mətn göstərilməyib

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]