Həkim Qəni

Həkim Qəni (azərb. Hüseynov Qəni Hüseynqulu oğlu‎, 16 fevral 1918, Bakı - 10 iyun 2008, Bakı) — şair, qəzəlxan, füzulişünas alim, tərcüməçi, tibb xidməti polkovniki, prezident təqaüdçüsü.

Qəni Hüseynov
Qəni Hüseynqulu oğlu Hüseynov
Doğum tarixi
Doğum yeri Bakı, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi (90 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan
Vəfat səbəbi ürək çatışmamazlığı
Dəfn yeri
Milliyyəti azərbaycanlı
Atası Hüseynqulu
Fəaliyyəti şair

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həkim Qəni 16 fevral 1918-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub[1].

Ali təhsilini Tibb İnstitutunda almışdır (1936-1941). İkinci Dünya Müharibəsinin iştirakçısı olmuş, müharibədə hərbi həkim kimi fəaliyyət göstərmişdir (1941-1945).

1967-ci ildə ordudan tərxis olunub və o, Mirqasımov adına Mərkəzi Xəstəxananın nevropotologiya şöbəsinə rəhbərlik edib. Uzun illər Azərbaycanın baş nevropotoloqu olub[2].

Şair Əliağa Vahidin şəxsi həkimi və yaxın dostu olmuşdur[3].

1990-cı ildən[4] (başqa məlumata görə 1993-cü ildən) etibarən Vahid poeziya evində “Vahid“ ədəbi şairlər məclisinə sədrlik etmişdir.

Həkim Qəni 10 iyun 2008-ci ildə Bakı şəhərində ürək çatışmazlığından vəfat etmiş və öz vəsiyyətinə uyğun olaraq Yasamal qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur[4].

Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həkim Qəninin 4 övladı olmuşdur. 1983-cü ildə həyat yoldaşı Mehparə Yaqub qızı Axundova rəhmətə gedib.

Yaradıcılığı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Gənc yaşlarından poeziya ilə maraqlanmış, ilk şerlərini 30-cu illərdə yazmışdır. Yüzlərlə qəzəlin, həmçinin heca vəznində olan şeirlərin (qoşmalar, bayatılar və s.), bir neçə dram əsərinin, poemanın, aforizmlərin və s. müəllifidir. Məhəmməd Füzulinin 120 qəzəlinə təxmis yazmış, 100-dən çox qəzəlini rus dilinə tərcümə etmişdir. 12-dən çox kitabı nəşr olunub.

M.Füzuli, S.Ə.Şirvani, Ə.Cavad, M.Ə.Sabir, H.Cavid, M.Şəhriyar, Ə.Vahid yaradıcılığının, Şərq ədəbiyyatının, o cümlədən, əruzvəznli Azərbaycan poeziyasının kamil bilicisi olmuşdur.

Kitabları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Qənimətdir keçən hər gün. Təxmislər, qəzəllər, qoşmalar, bayatılar. Bakı, “İşıq”, 1992. 168 səh.
  2. Füzuliyə təxmislər. Bakı “Boz oğuz”, 1997. 156 səh.
  3. Söz-sənət məbədgahı. "Vahid" Ədəbi məclisi [almanax]. Bakı, “Təfəkkür”, 2000. 284 səh.
  4. Füzuliyə təxmislər. Bakı, “Şirvannəşr”, 2004. 200 səh.
  5. Qəzəllər. Bakı, “Şirvannəşr”, 2005. 432 səh.
  6. Bayatılar, Atmacalar, Qoşmalar. Bakı, “Adiloğlu”, 2008. 544 s

Filmoqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Həkim Qəni — Muğam Ensiklopediyası Arxivləşdirilib 2013-02-18 at the Wayback Machine Yoxlanılıb: 01.08.2014
  2. "ƏZİZBƏYOV MƏHKƏMƏSİNDƏ ŞƏRİƏT QƏRARI" (az.). musavat.com. 18 Mart 2009 07:41. 2023-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-01.
  3. Elçin Qaliboğlu. "Əliağa Vahid poeziyası" (az.). anl.az. 2009. - 29 oktyabr. 2020-07-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-01.
  4. 1 2 "Şair-qəzəlxan Həkim Qəni vəfat edib" (az.). meyxana.net. 11.06.2008, 23:48. 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-01.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Həkim Qəni - anl.az

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Elçin Qaliboğlu, Əliağa Vahid poeziyası (Şair-qəzəlxanın vəfatından 44 il ötür), Xalq Cəbhəsi. - 2009.- 29 oktyabr.- Səh.14.