Karkemiş

Karkemiş tarixi Erkən Mis dövrü ilə bağlı olan və hal-hazırda Türkiyə ilə Suriya ölkələrinin ərazilərinsə yerləşən qədim şəhər. Xet və Assuriya İmperiyası dövrlərində önəmli şəhərlərdən biri olan Karkemiş Roma dövründən sonra önəmini itirməyə başlamışdır.

Karkemiş
Karkemiş
yun. Εὔρωπος
lat. Europus
Üzərində het heroqrifləri ilə yazılmış het relyefli bazalt, IX əsr. Ankara Anadolu Mədəniyyətləri Muzeyi.
Üzərində het heroqrifləri ilə yazılmış het relyefli bazalt, IX əsr. Ankara Anadolu Mədəniyyətləri Muzeyi.
36°49′47″ şm. e. 38°00′54″ ş. u.HGYO
Ölkə
Digər adı Karkemış, Karxemış, Karxemiş, Karxemis
Dağılma tarixi IX əsr
Müasir yeri Türkiyə Türkiyə
Suriya Suriya
Karkemiş xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ən qədim yazılı mənbələrdə yalnız Aplahandanın hakimiyyəti dövründə adı qeyd edilən Karkemişin bu dövrlərdə vassal bir şəhər olduğu və yerli xalqın ticarət etdiyi ərazi olduğu müəyyən edilmişdir. Aplahandanın oğlu Yahdul-Limin ölümündən sonrakı üç əsrlik dövr haqqında məlumatın olmadığı qədim şəhər növbə ilə Mitanni, Misir, Xetlər, Assuriya, Yeni Babil, Əhəmənilər, Makedoniya, Selevkilər və Romanın hakimiyyəti altına keçmişdir. Siro-Xetlər dövründə ən parlaq dövründə yaşayan Karkemiş şəhəri orta əsrlərdən sonra tamamilə tərk edilmişdir.

Hündürlüyü 370 metr olan tarixi məkanın Türkiyə ərazisində yerdə qalan hissəsinin qeydiyyatı 28 avqust 1986-cı il tarixində baş tutmuşdur. 1699-cu ildə tapılan qədim şəhərin ərazisində 1910-cu illərdə Britaniya Muzeyi tərəfindən bir neçə dəfə qazıntı işləri aparılmışdır. Türkiyə Respublikasının elanından sonra hərbi qadağa qoyulan əraziyə çevrilən Karkemiş şəhərində növbəti qazıntı işlərinin aparılması 2011-ci ildə mümkün olmuşdur. Sonuncu qazıntı işləri isə 2012-ci ildə baş tutmuşdur. Suriya dövləti ərazisində yerləşən xarici ərazidə isə 2006 və 2010-cu illərdə qazıntı işləri həyata keçirilmişdir. Hal-hazırda Suriyada baş verən vətəndaş müharibəsi səbəbi ilə Suriyə ərazisində arxeoloji qazıntı işləri aparılmır.

Qədim Babil və Misir dövləti arasında baş vermiş Karkemiş döyüşü Karkemiş şəhərində aparılmışdır. Karkemiş şəhərindən "Kitab-i Müqəddəs" kitabında bəhs edilmişdir.