Kazan Hərbi Dairəsi

Qazan Hərbi Dairəsi — 1864–1918-ci illərdə Rusiya imperator ordusunun, 1945–1946-ci illərdə SSRİ Silhlı Qüvvələri tərkibində yaradılmış hərbi birləşmə.

Rusiya imperiyasında Qazan Hərbi Dairəsi 1864–1918-ci illərdə mövcud olmuşdur. Hərbi dairənin ərazisinə Qazan, Perm, Vyatka, Penza, Simbirsk, Saratov və Həştərxan quberniyaları daxil idi. 1981-ci ildə onun tərkibinə ləğv olunmuş Orenburq Hərbi Dairəsinin ərazisi də daxil edilmişdi.

Rusiya Xalq Komissarları Sovetinin 4 may 1918-ci il tarixli dekretinə əsasən keçmiş Qazan Hərbi Dairəsinin ərazisi yeni yaradılan Volqaboyu (mərkəz Samara şəhəri olmaqla) və Ural (mərkəz Yekaterinburq şəhəri olmaqla) hərbi dairələri arasında bölüşdürüldü.

SSRİ-də Qazan Hərbi Dairəsi 9 iyul 1945-ci ildə təşkil olunmuşdu. Hərbi dairə Kirov vilayətinin və Tatar, Udmurt, Mari, Çuvaş MSSR-nın ərazilərini əhatə edirdi. Hərbi dairə 4 fevral 1946-cı ildə ləğv edilərək Volqaboyu Hərbi Dairənin tərkibinə daxil edilmişdi.

• 1864–1865-ci illərdə — general-leytenant Knorinq Roman İvanoviç,
• 1865–4 fevral 1867- general Semyakin Konstantin Romanoviç,
• 21 fevral 1867–16 aprel 1872 — general Boris Qriqoryeviç Qlinka-Mavrin,
• 1872–25 may 1882 — general-leytenant Brunner Andrey Osipoviç,
• 25 may 1882–26 avqust 1901 — general-leytenant Qriqori Vasilyeviç Meşerinov
• 15 sentyabr 1901–25 oktyabr 1905 — general Andrey Ivanoviç Kosiç,
• 7 dekabr 1905–23 sentyabr 1907 — general Karass İvan Aleksandroviç,
• 24 sentyabr 1907–7 fevral 1912 — general-leytenant Aleksandr Henrixoviç Sandetsk,
• 7 fevral 1912–19 iyul 1914 — general Anton Yeqoroviç Zaltsa,
• 24 sentyabr-18 oktyabr 1914 — general Anton Yeqoroviç Zaltsa.

• 6 yanvar-8 avqust 1915 — general Platon Aleksandroviç Qeysman,
• 8 avqust 1915–10 iyul 1916 — general Aleksandr Henrixoviç Sandetsk,
• mart-iyun 1917 — general Aleksandr Zaxaryeviç Mışlayevski
• iyul-oktyabr 1917 — polkovnik Pavel Aleksandroviç Koroviçenko,
• ? — noyabr 1917 — general Dobrının,
• noyabr 1917-may 1918 — praporşik N.Y.Yerşov

Sovet dövründə Qazan Hərbi Dairəsinin komandanı general-leytenant P.İ.Lyapin (1945) və general-polkovnik N.İ.Qusev (1945–1946) olmuşdur.

• Казанский военный округ // "К-22" — Линейный крейсер / [под общ. ред. Н. В. Огаркова]. — М. : Военное изд-во М-ва обороны СССР, 1979. — (Советская военная энциклопедия : [в 8 т.] ; 1976–1980, т. 4).
• "К-22" — Линейный крейсер / [под общ. ред. Н. В. Огаркова]. — М. : Военное изд-во М-ва обороны СССР, 1979. — С. 30. — (Советская военная энциклопедия : [в 8 т.] ; 1976–1980, т. 4).

• "Казанский военный округ". encyclopedia.mil.ru. 2012-11-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18.11.2012.
• "Казанский военный округ". regiment.ru. 2012-11-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18.11.2012.