Ket çayı
Ket çayı[1] — Sibir ərazisindən axan çay, Obun sağ qolu.
| Ket çayı | |
|---|---|
| rus. Кеть | |
 | |
| Ölkə |
 Rusiya |
| Mənbəyi | Sayan dağları |
| • Yüksəkliyi | 332 m |
| Mənsəbi | Ob çayı |
| • Yüksəkliyi | 48,5 m |
| Uzunluğu | 1621 km |
| Su sərfi | 560 m³/s |
| Hövzəsinin sahəsi | 94200 km² |
|
Ket çayı Krasnoyarsk diyarının fiziki xəritəsində:
 58°53′56″ şm. e. 81°33′30″ ş. u. |
|
| DSR[ru] | 13010600112115200024176 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Uzunluğu - 1621 km, hövzəsinin sahəsi - 94,2 min km²-dir. Başlanğıcını Ob-Yenisey su ayrıcısından götürür. Qərbi Sibir düzənliyi boyunca, Krasnoyarsk diyarı və Tomsk vilayətinin ərazisindən axır. Orlovka çayının axınından əvvəl çay dolama olaraq axır. Aşağı axarlarda isə çoxlu kanallara bölünür. Ket Oba iki qola birləşir - Toqur Ket və Kopılov Keti.
Orta illik axını 560 m³/s-dir. İldə 17.7 km³ su baxıdır. May-avqust aylarında gursululuq müşahidə olunur. Oktyabrın sonları - noyabrın əvvəlində çay donur. Aprelin axının sonu - mayın əvvəlində dondan azad olur.
Qolları[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sağ qolları - Şaytanka, İvaşkova, Soçur, Kelma, Ozernaya, Çaqiseyka, Toqolika, Orlovka, Lisisa, Krasnaya (?), Alset, Kuzurova, Nalımya, Panovskaya, Çiçulina, Tododya, Eltyreva, Parqa, Pinqasan, Kolosok, Pikovka, Payduqina.
Sol qolları - Malaya Ket, Krasnaya (?), Yeremskaya, Kelçiqeyka, Mendel, Sterlyajya, Elovaya, Olyonka, Kassayqa, Katayqa, Layqa, Poludenovka, Utka, İnquzet, Karbinskaya Anqa, Suyqa, Kasatka, Sunqoto, Pizik.
Yaşayış məntəqələri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yaşayış məntəqələri (Böyük və Kiçik Ketin birləşməsindən sonra): Makovskı, Aydara, Katayqa, Ust-Ozernoye, Stepanovka, Makzır, Klyukvinka, Belıy Yar, Yudino, Ust-Reşka, Rodionovka, Tipsino, Novoselovo, Volkovo, Toqur.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
XIX əsrin sonlarında Ket hövzəsinə aid olan Lomovataya hövzəsinin çayını Yeniseylə birləşdirən Ob-Yenisey kanalı tikildi. Su yolu praktik əhəmiyyət daşımadı və 1917-ci ildə bağlandı.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Ресурсы поверхностных вод СССР: Гидрологическая изученность. Т. 15. Алтай и Западная Сибирь. Вып. 2. Средняя Обь / под ред. В. В. Зееберг. — Л.: Гидрометеоиздат, 1967. — 351 с.