Kumşak çayı

Kumşak çayı[1] — Rusiya Federasiyasının Rostov vilayəti ərazisindən axan çay. Kumşak çayı Don çayının sağ qolunu təşkil edir. Çayın uzunluğu 121 km, hövzəsinin sahəsi isə 759 km² təşkil edir. Çay olduqca dayaz axara malikdir. Bu səbəbdən bəzi illərdə tamamən quruya bilir. Çay üzərində balıqların ovlanması məqsədi ilə kiçik su tutarları hazırlamışlar. Mənbəyinin hündürlüyü 165 metr, mənsəbinin hündürlüyü isə 12 metrdir.

Kumşak çayı
rus. Кумшак
Ölkə  Rusiya
Mənbəyi  
 • Yüksəkliyi 165 m
Mənsəbi Don çayı
 • Yüksəkliyi 12 m
Uzunluğu 121 km
Hövzəsinin sahəsi 759 km²
DSR[ru] 05010301012107000010475

Axını[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çay öz başlanğıcını Bıstraya və Şimla suayrıcılarından götürür. Mənsəbi inzibati baxımından Rusiya Federasiyası, Rostov vilayəti, Morozovski rayonu. Tabunnı qəsəbəsinin şimal-qərbindən başlayır. İlk əvvəl cənub-şərqə istiqamətlənir. Jeleznadorojnı xutoru yaxınlığında cənuba doğru istiqamətlənir. Cosenki qəsəbəsinə qədər cənub istiqamətini tutsa da buradan cənub-şərqə yönəlir. Simlyansk şəhərinin cənubunda Don çayına tökülür. Rostov vilayətinin Morozovo və Simlyansk rayonları ərazisindən axır. Jeleznadorojı xutirundan Velikanovo qəsəbəsinə qədər iki rayonun təbii sərhəddini təşkil edir. Çay simmertrin vadiyə sahibdir. Bütün axar boyu sahilləri lillidir. Əsasənnqar suları ilə qidalanır yaz ayları suyu artır. Yayda isə olduqca dayazlaşır bəzən isə tamamən quruyur.

Hövzəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Kumşak
    • Qolaya axarı — (sağ)
    • İsaeva axarı — (sol)
    • Qluxaya axarı — (sağ)
    • Semyonovka axarı — (sol)
      • Kondratova axarı — (sağ)

Yaşayış məntəqələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Znamenka qəsəbəsi.
  • Maromonov xutoru.
  • Jeleznadorojnı xutoru.
  • Çerkovskaya stanisası.
  • Markinskaya stanisası.
  • Velikanov.
  • Parşikov xutoru.
  • Kumşaskaya.
  • Dubrovnı qəsəbəsi.
  • Sosenki qəsəbəsi.
  • Krasnoyarskaya.
  • Şimlyansk şəhəri.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. «Природа Ростовской области» — К. З. Яцута, глава Притоки Дона

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Ресурсы поверхностных вод СССР: Гидрологическая изученность. Т. 7. Донской район/ Под ред. Д. Д. Мордухай-Болтовского. — Л.: Гидрометеоиздат, 1964. — 267 с.