Lənkəran Gülxətmisi

Lənkəran gülxətmisi - (lat. Alcea lenkoranica Iljin.). Əməköməcikimilər— (Malvaceae Juss.) fəsiləsinə aid bitki növü.IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və status “Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar” kateqoriyasına aiddir –EN B2ab(ii,iii, iv, v).Azərbaycanın nadir növüdür. Qafqazın endemik növüdür. 

RegionalIUCN Statusu: EN B2ab(ii,iii, iv, v) . [1]

Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi 100 sm-ə qədər hündürlükdədir. Yarpaqlar saplaqlı, altdan məxməri, xırda tükcüklü, ağımtıl, ya da boz rəngdə; üstdən-yaşıl, oval-uzunvari paylarla, 5-7 bölümlüdür Tacə parlaq-sarı rəngdə, 35-50 mm uzunluğundadır. Meyvələri 16-18 mm-dir, meyvəcikləri qanadlı, hamardır. 

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsussiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiçəkləmə və meyvəgətirmə dövrü iyun-avqust-sentyabraylarına təsadüf edir. Toxum vasitəsi ilə çoxalır,quraqlığa davamlı, işıqsevən, qumlu düzənlikdə,psammofit qruplaşmalarda və dağ ətəklərində, moruq kollarının arasında rast gəlinir, dekorativdərman bitkisidir. [2]

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kür-ArazLənkəran ovalıqları (Lənkəran rayonu –Alekseevka kəndi; Masallı rayonu). 

Sayı və tendensiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Populyasiyanın sayı azdır əhali tərəfindən geniş istifadə edilməsi populyasiyanın azalma tendensiyasını yaradır.[3]

Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Antropogen təsirlər (yerli əhali tərəfindən müalicə məqsədi ilə yığılması, otarılma). 

Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tam mühafizə olunması təklif edilmişdir. Xüsusi mühafizə tədbirləri aparılmır. AMEA Botanika Bağında (Bakı) becərilib . Növün yığılmasının qadağan edilməsi, yeni yayılma yerlərinin aşkar edilməsi, toxumlarının toxum bankında saxlanılması təklif olunur. 

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı II Nəşr 2013
  2. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı II Nəşr 2013
  3. Schtaz G., Shulkina T., Solomon J., 2013