Lomonosov cərəyanı

Lomonosov cərəyanı — Atlantik okeanının Ekvatorial qurşağından keçən soyuq dəniz cərəyanı.

Lomonosov cərəyanı
Ümumi məlumatlar
Akvatoriya Atlantik okean
Tip Soyuq
Orta axın cərəyanı 2,1-4,7
Ümumi sərfiyyatı 22,5-28,3

Bu cərəyan Atlantik okeanında 14 aprel — 7 iyul 1959-cu il[1] 5-ci sovet elmi-araşdırma ekspedisiyası Mixail Lomonosov gəmisində tədqiqat işi apararkən aşkarlanmışdır. Ekvatorun 30° q. uzunluğunda, Cənubi Passat cərəyanının sərhədi boyunca şərq istiqamətində hərəkət edir. Orta sürəti 96 sm/s, maksimal sürəti isə 119 sm/s təşkil edir.

Lomonosov cərəyanı 200 km enə və 150 m dərinliyə sahibdir. Bu cərəyan Braziliya sahillərindən başlayır (5 °C. e) və Qvineya körfəzi ahillərinə kimi davam edir. Cərəyanın ən güçlü hissəsi 50-125 metr dərinlikdən keçir. Cərəyanın temperaturu 20°С-dir. Bu isə digər ərazilərdən 5°С aşağıdır[2].

Bu cəryanın yrənilməsində dahi sovet geofiziki Arkadi Kolesnikov böyük rolu olmuşdur.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Cruises of the MHI's Research Vessels. Marine Hydrophysical Institute.
  2. ↑ D. Bonhoure; və b. "The South Equatorial Sys Current". Surface Currents in the Atlantic Ocean. CIMAS. 2012-06-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-04-21. (#explicit_et_al)

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • http://bse.sci-lib.com/article071247.html
  • Колесников А. Г., Пономаренко Г. П., Ханайченко Н. К., Шапкина В. Ф. Подповерхностное течение Ломоносова. — Сб. «Течение Ломоносова». — Киев: «Наукова думка», 1966.
  • Колесников А. Г., Пономаренко Г. П., Богуславский С. Г. Глубинные течения в Атлантике. — Океанология, 1964, № 1, вып. 2.
  • Колесников А. Г., Богуславский С. Г., Григорьев Г. Н. и др. Открытие, экспериментальное исследование и разработка теории течения Ломоносова / Отв. ред. акад. А. Г. Колесников. — Севастополь: МГИ АН УССР, 1968.
  • Reid, J.L., JR., 1964: Evidence of a South Equatortal Counter Current in the Atlantic Ocean in July l963, Nature, 203, 182.
  • Пономаренко Г. П. Глубинное противотечение Ломоносова на экваторе в Атлантическом океане // Доклады Академии наук СССР. 1963. Т. 149. № 5. С. 1178—1181.
  • Пономаренко Г. П. История открытия на экваторе Атлантического океана мощного подповерхностного течения, названного именем великого русского ученого М. В. Ломоносова // Труды Морского гидрофизического института. Вопросы физики моря. Т. 37. Киев: Наукова думка, 1966. С. 134—140.
  • Дерюгин К. К. Советские океанографические экспедиции / Под ред. В. В. Шулейкина. Л.: Гидрометеоиздат, 1968.