Mələk balıqları

Skalyarlar yaxud mələk balıqları (Pterophyllum) — Xanıkimilər dəstəsinin tsixlidlər fəsiləsinə aid balıq cinsi.

Skalyarlar
Freshwater angelfish biodome.jpg
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Skalyarlar
Beynəlxalq elmi adı

Pterophyllum altum[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pterophyllum altum
  • Latınca adı: Pterophyllum Altım
  • Bəslənmə forması: Həm heyvan ilə, həm bitki ilə bəslənən
  • Davranış forması: Uda bilməyəcəyi boydakı balıqlara qarşı təcavüzkar olmayan.
  • Öz növlərinə davranışı: Orta dərəcədə təcavüzkar.
  • Üzmə səviyyəsi: Orta Səviyyə
  • Cinsiyyət ayrı-seçkiliyi: Kişi və dişi arasında diqqətə çarpan bir fərq yoxdur.
  • Artıma: Düz yumurta tökərlər. Dişi kişi birlikdə yumurtalara baxarlar. Akvarium şərtlərində istehsalı çətindir.
  • Temperatur: 26 – 28 °S
  • Ən çox böyüdüyü boy: 20 sm, yüksəkliyi 40 smi keçə bilər.
  • Akvariumun minimum həcmi: 300 l, hündürlüyü ən az 60 sm olmalıdır.
  • Su sərtliyi: Çox yumşaq.
  • pH: 5.5 – 6
  • Çətinlik Səviyyəsi: 3 (Çətinlik Səviyyəsi: 1 ən asan, 5 ən çətin. Balığın akvarium şərtlərində bəslənməsini çətinliyi ilə əlaqədar məlumatdır.)

Qəhvəyi, bürünc rənglərə malikdir. Bədəni diyinə 3 lent kəsər. Bu lentlər daha tünd qəhvəyidir. Biri göz üzərində, digəri ortada və üçüncüsü alt və üst üzgəci tamamlayan lentdir. Altımları digər mələklərdən ayıran xüsusiyyətsə, ağız qisiminin üzərindəki girinti. Yuxarıda saydığımız bu xüsusiyyətlər, çoxu akvariumçu tərəfindən bilinən sabit məlumatlardır.

Pterophyllum leopoldi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pterophyllum leopoldi
  • Latınca Adı: Pterophyllum leopoldi
  • Coğrafik mənşəyi: Amazon çayı
  • Bəslənmə forması: Həm heyvan həm bitki ilə bəslənən
  • Davranış forması: Orta dərəcədə təcavüzkar
  • Öz növlərinə davranışı: Orta dərəcədə təcavüzkar
  • Üzmə səviyyəsi: orta-Səth
  • Cinsiyyət ayrı-seçkiliyi: Cinsiyyət ayrı-seçkiliyi etmək çətindir. Kişilərin başları daha çıxıntılıdır. Balon çıxarma zamanında qəti ayrı-seçkilik edilə bilər. Kişilərin balonu daha incə və iti; dişilərinki daha qalın və yumru ucludur.
  • Artıma: İstehsal tankına geniş və böyük yarpaqlı bitkilər yerləşdirilməlidir. Su istiliyi 25.5,pH 6.5,GH isə 4 olmalıdır.Həftəlik olaraq tankdakı suyun yarısı dəyişmiş olmalıdır.Səhərlər az miqdarda ardamıya, günorta vaxtı marka yemlər və axşama doğru da bir az qan qurdu verilməlidir. Eyni zamanda bu mələk növü şüşələrdə və aksesuarda ibarət yaranan yosunları da yeyə bilər. Bu dəyişikliklərin edildiyi əsnada tankdakı mələklər izləniyər və arasından ən sağlam və ən yaxşı razılaşan 1 cüt seçilər.Digərləri tankdan çıxarılar. Kişilər bu dövrdə çox təcavüzkar olarlar. Dişinin tüpçüğü təxminən 3 mm boyunda olub 3 gün sonra çıxar. Günəş batdıqdan 1-2 saat sonra cüt bir bitki yarpağı seçər və oranı etinayla təmizləyər. Dişi bir dəfədə 8-10 ədəd yumurta buraxar. Cəmdə 70-90 arası yumurta olar.Yumurtlama müddəti çox qısadır və bir neçə dəqiqə içində son tapar. Yumurtalar sarı rəngdə olar. 36-72 saat içində açılarlar. Yumurtlamanın 7. günü balalar sərbəst üzməyə başlarlar.Sıx su dəyişmələri və gündə 4-5 dəfə az amma sıx bəsləməklə balalar çox sürətli inkişaf edər. 3 ay sonra yetkinlərlə birlikdə baxıla biləcək boya çatarlar.
  • İstilik: 22-27 °C
  • Ən çox böyüdüyü boy: 6 sm
  • Akvariumun minimum həcmi: 100 l,
  • Su sərtliyi: 2 – 14 °d
  • pH: 6.2 – 7.8

Pterophyllum scalare[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pterophyllum scalare
  • Həbidə idi: Cənub amerika, Peru amazonu , Eucador
  • Boy : 15 sm.
  • Üzmə Səviyyəsi :orta
  • Bəslənə bilmə Forması :heyvan ilə bəslənən
  • Akvarium suyu: ph 6,5-7,5-26 C-artıma 27-28 C
  • Ən az akvarium həcmi : 120 lt. Yüksəklik 50 sm.

Baxımları bir az təcrübə tələb edir.

Bir çox hobbiçinin, akvariumunda olmasını istədiyi bir növdür. Çox zərif balıqlardır. Cinsiyyətlərini ayırmaq bəzən çətindir. Eyni qərbin balalarda daha tez böyüyən və inkişaf edən, orta boylara gəldiyində akvarium içərisində orta dərəcə təcavüzkar olan mələklər ümumiyyətlə kişilərdir.

Yetkin mələklərdə cinsiyyət ayrı-seçkiliyi isə, kişilər dişilərə Nəzərən daha iri və dəbdəbəli, alınları daha geniş və bir çıxıntı(hörgüç)vardır. Sperma balonu qısa, incə və iti ucludur. Dişilər bünyəsində yumurta çıxardıqları üçün, kişilərdən daha kiçik və incə bədən quruluşuna sahibdirlər. Artıma balonu qalın, uzun və yumru ucludur.

Bəslənmə formaları ümumiyyətlə zülal ağırlıqlı olmalı, spirulina yosunu ehtiva edən quru yemlər, həftədə bir və ya iki səfər qaynadılmış ispanaqda unudulmamalıdır.

Mələk cichlidler, təxminən 10-12 aylıq olduqlarında artıma çağına girə bilərlər. Bərabər tutdurmaq üçün orta boyda götürəcəyimiz, ən az 10-15li qruplar halında baxılmalı və içlərindən bərabərseçmələri gözlənilməlidir. Mələklər birarvadlı balıqlardır, və seçicidirlər. Bərabər seçdiklərində akvariumun bir bölgəsini sahiblənəcəklər və oraya heç bir balığı soxmayacaqlar. Bərabər akvarium içərisində davamlı birlikdə yemlənib, birlikdə gəzəcəklər.

Yüksəkliyi 50 sm. olan və 70-80 lt. həcmindəki bir istehsal tankı bərabər/yoldaşlarımıza kafi olacaq. Xarici hava mühərrikinə bağlı sadə bir süngər filtr, 27-28 C sabit nizamlı bir isidici və yumurtlama konusu ,əgər tapa bilməzsək bir PVC boru ya da bir fayans bərabər yumurtalarını buraxmaları üçün ən ideal seçkidir. Akvarium döşəməsini boş buraxmaq, dib çəkilişimizi daha asan hala gətirmək üçün bir üstünlükdür. Beləcə su xərcləməmizdə ən üzv enəcək.

Yumurtlama əməliyyatının başlayacağını, bərabərartıma balonlarından və dişinin qarın/arvadın şişliyindən anlaya bilərik. yumurtlama edəcəkləri səthi, kiçik dişləmə ataraq ortaq şəkildə təmizləməyə və yuxarı aşağı üzməyə başlarlar. Bərabər bu hərəkətlər yumurtlama sınaqlarıdır. Yumurtlama əməliyyatı ənkeç 2-3 gün içində başlayacaq deməkdir. Bu müddətdə akvariumdakı su dövrü ən/en üzv endirilməlidir. Hava xortumuna bir kran qoyularaq, hava çıxışını nizamlaya bilərik. Yumurtlama əməliyyatı bitdiyində, bərabər yumurtalarla maraqlanacaq. Sırayla yumurtaları havalandıracaqlar, aralarında göbələk olanları təmizləyib, möhkəm yumurtalara zərər vermələrini önləyəcəklər. Balaların ilk hərəkətləri 3-4 gün sonra meydana çıxacaq. tapıldıqları yerdə asılı olan balalardan yerə düşənləri, valideynlər ağızlarına götürərək eyni yerlərinə təkrar yapışdıracaqlar. Təxminən bir həftə sonra sərbəst üzməyə başlayacaq olan balalara ardamıya verilər. Ardamıya verməyə nə qədər çox davam etsək həyatda qalan bala sayı bir o qədər çox olacaq. Təxminən bir ay sonra yavaş yavaş toz yemlərə alışdırılmalıdırlar. Və bu müddətdə ana və atasından balalar ayrılmamalıdır. Təbii ki istisnalar xaricdir. Bərabər həddindən artıq stress ,anlaşılmazlıq və yeni yumurtlama müddətinə girsələr balalar ayrılmalıdır.

Məlumatların şərhi[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Davranış forması: Balıqların qarışıq tanklardakı davranış formasıdır. Artıma dövründə dərhal hər canlının daha təcavüzkarlaşdığını göz qarşısında saxlamaq lazımdır.
  • Üzmə səviyyəsi: Balığın təbii şərtlərdə harada üzdüyü ilə əlaqədar məlumatdır.
  • Ən çox bBöyüdüyü boy: Balığın gəldiyi ən böyük boydur. Ümumiyyətlə bu boya gəlməsi çətinkən, bəzi fərdlərin bu boyu keçdiyi də görülə bilər.
  • Akvariumun minimum həcmi: Balığın qarışıq tankda rahat yaşaya bilməsi üçün lazımlı minimum həcmdir. İstehsal tankları kimi 2 balığın ol/tapıldığı vəziyyətlərdə daha kiçik tanklar istifadə edilə bilər. Sırasıyla; balığın ortalama boyuna, hərəkətliliyinə və narınlığına baxılaraq qiymətləndirilmişdir.
  • Çətinlik səviyyəsi: 1 ən asan, yeni başlayanlar üçün uyğundan. 5 ən çətin, yalnız mütəxəssis Akvarium sevərlərə uzanan balığın akvarium şərtlərində bəslənməsini çətinliyi ilə əlaqədar məlumat.
  1. Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.