M-46

M-46 topu Sankt-Peterburq artilleriya muzeyində

M-46 — Sovet (SSRİ) istehsalı olan 130 mm-lik yedəklənən topu [1].

1951-ci ildən başlayaraq, 1971-ci ilə qədər buraxılmışdır. Top düşmənin istehkam qurğularının, özüyeriyən artilleriya və ağır tanklarının, minaatanlarının, canlı qüvvələrin cəmlənmə nöqtələrinin, cəhbə arxası hissələrinin məhv edilməsi üçün nəzərdə tutulmuşdur. Maksimal atəş məsafəsi 37000 m-dir.

Konstruksiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

M-46 topu horizontal əl ilə işləyən pazlı çaxmaq sistemi ilə təhciz olunmuşdur. Topun atəş qurğusu lülədən, mərmi kamerasından və lülə ucu əyləcdən (tormoz) ibarətdir.

Top bir oxlu lafetin üzərində quraşdırılmış və ayrılan ön təkər hissəlidir. Döyüş zamanı lafetin ön təkərli hissəsi sökülür, topun qundaqları yana açılaraq hazır vəziyyətə gətirilir.

Topu yedəyə alınıb aparılması üçün Ural, Kraz və digər iri yük avtomaşınlarından və AT-C tırtırlı artilleriya yedəkləyicilərindən istifadə olunur.

Döyuş sursatları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Topdan atəş xüsusi hazırlanmış, ayrılıqda mərmi və giliz doldurucusu ilə aparılır.

Mərmilər məqsədinə və dağıdıcı qabiliyyətinə görə müxtəlif tiplərə bölünür:

  1. Qəlpələnən-fuqaslı 53-ОФ-482M, 3ОФ3 mərmiləri.
  2. Zirehdəlici, iz buraxan 53ПБР-482, 53БР-482(Б) mərmilərш.
  3. Kimyəvi 3ХС5,3ХС6,3ХС9 mərmiləri.
  4. Hədəfgöstərən 3ДЦ1 mərmisi.
  5. İşıqlandıran A3-CП-46,3С2 mərmiləri.
  6. İdarəedilən mərmilər.

Topun əsas ölçüləri: Uzunluğu yürüş vəziyyətində 11730mm, gediş eni 2450mm.

Hal-hazırda M-46 topu keçmiş Sovet məkanı olkələrinin, həmçinin dağılmış Varşava Müqaviləsi Təşkilatı dövlətlərin silahlanmasında mövcuddur.

Kimyəvi başlıqlı mərmilərdə atəşləyə bilir.

İstehsalçı ölkə: SSRİ

İstehsalçı fima: SKB Zavod № 172

Tip: yedəkdə daşınan top

İstehsal tarixi: 1951 – 1971

Xidmətə giriş ili: 1951 – günümüzə

Ekipaj: 8 nəfər

Ağırlığı: 7.7 ton

Uzunluğu: 11.73 m

Lülənin uzunluğu: 7.15 m

Eni: 2.45 m

Hündürlüyü: 2.55 m

Klirens: 0.45 m

Yedək maşını: Ural, Kraz, AT-S

Yol sürəti: 50 km/saat

Kalibr: 130 mm

Lülənin qalxma bucağı: -2.5º... +45º

Üfüqi tuşlama bucağı: -25º... +25º

Mərmi ağırlığı: 29.1 – 33.4 kq

Mərminin çıxış sürəti: 930 metr/saniyə

Atış tezliyi: 8 atış/dəqiqədə

Atəş məsafəsi: 27.5 km

Maksimal atəş məsafəsi: 38 km

  1. "Militariy Russia, 130-мм пушка М-46". 2022-07-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-30.