MPEG-4- MPEG tərəfindən inkişaf etdirilən və inkişaf etdirilməsinə davam edilən çoxlu-əlaqə görünüş kodlaşdırma standartı.MPEG-4 standartı, bu anda istifadə edilən MPEG-2 standartına görə daha yüksək sıxışdırma imkanları və yeni kodlaşdırma vasitələri təqdim etməyi məqsəd çalışır.MPEG-4 səsli və vizual (İngiliscə: Audio Visual, "AV") ədədi məlumatların görünüş sıkıştırmasını təyin metodlar bütünüdür. İlk olaraq 1998-ci ilin sonlarında nəşr olunmuşdur və ISO / IEC (International Organization for Standardization / International Electrotechnical Commission) ilə MPEG 'in ISO / IEC 14496 standartı olaraq üzərində uzlaştıkları bir qrup səs və görünüş kodlaşdırma formatı ilə, bu texnologiyalar standardizasyonunu ifadə edər. Istifadə sahələri arasında AV veb faylları (gerçək zamanlı məlumat axışı), yığcam disk (CD), səs (telefon, videofon) və televiziya verilişləri sayıla bilər.
MPEG-4 hələ də inkişaf etməkdə olan bir standard olub quruluş olaraq hissələrdən ibarətdir. MPEG-4 uyğunluğunu dəstəkləyən firmalar çox vaxt hansı "bölüm" səviyyəsində uyğunluq təmin etdiklərini açıq şəkildə ifadə etməməkdədir. Bilinməsində fayda olan əhəmiyyətli hissələr MPEG-4 Bölüm 2 (DivX, Xvid, Nero Digital və 3ivx kimi həll edicilər (İngiliscə: "codec") və Quicktime 6 tərəfindən istifadə edilən Ətraflı Sadə ID 'i ehtiva edər.) Və MPEG-4 Bölüm 10 (MPEG -4 AVC/H.264 ya da Ətraflı Görünüş Kodlaşdırma, x264 həll edici, Nero Digital AVC, Quicktime 7, və HD DVD, Blu-ray kimi yeni qurşaq DVD formatı tərəfindən istifadə edilər.)
MPEG-4 içində olan bir çox xüsusiyyəti yerinə yetirməmək proqram inkişaf etdirən seçkisinə buraxılmışdır. Bu vəziyyət, ehtimalla MPEG-4 'ün heç bir tam tətbiqi olmadığı mənasını verər. Bu vəziyyəti adreslemek üçün standart içində, bir tətbiqlər alt-qrupunun xüsusi müəyyən bir qabiliyyətlər qrupunun tanımlanabilmesi məqsədiylə "profillər" və "səviyyələr" deyilən anlayışlar var.
Başlarda MPEG-4 prioritetli olaraq aşağı bit-nisbətli vizual ünsiyyət üçün tasarlanmasına baxmayaraq zaman içində daha çox bir çoxlu mühit kodlaşdırma standartı olacaq şəkildə əhatəsi genişləndirildi. Saniyədə bir neçə kilobitten onlarla megabit qədər dəyişən məlumat sürətlərində təsirli olaraq çalışmaqdadır. Aşağıdakı işlevlel xüsusiyyətlərə malikdir:
Tarixçə
Daha əvvəl inkişaf etdirilən və hələ də istifadə edilməkdə olan, əksəriyyətlə MPEG-2 olaraq bilinən, beynəlxalq çoxlu-ünsiyyət kodlaşdırma standartı ISO/IEC-13818 'in müvəffəqiyyəti üzərinə, daha yaxşı sıxışdırma vasitələri təqdim etmək və standard məzmununu artırmaq məqsədiylə MPEG iki yeni standartın inkişaf etdirilməsinə başlamışdır. Bu standardlar ITU-T Forum(Recommendation) H.264/ISO/IEC-14496 Bölüm 10 (ya da qısaca H.264) və ISO/IEC-14496 Bölüm 2 (ya da qısaca MPEG-4 Görüntü) dür. H.264 və MPEG-4 Görünüş standardları daha əvvəl sınanmış və kafiliyi isbat edilmiş MPEG-1 MPEG-2 kimi standardları çıxış nöqtəsi olaraq almışlar. Ancaq, H.264 və MPEG-4 fərqli istiqamətlərə inkişaf. H.264 daha əvvəlki standardların çerçevelerini qorumuş, daha sürətli, səmərəli, etibarlı, rahat olmağı məqsəd qoymuşdur. Bunu edərkən eynilə MPEG-2 kimi düzbucaqlı görünüş forması kullanmından ayrılmamış. Bununla birlikdə daha geniş bir kütləyə çatmağı hədəf əldə etmişdir. Bu hədəflər arasına ümumi mənada televiziya yayımının (broadcasting) yanında, Internet və ya ədədi əlaqələr üzərindən görünüş axışı (streaming) və ədədi məlumat saxlama (storage) pazarlarını da almışdır.
MPEG-4 Görünüş standartı isə daha fərqli bir yol izləyərək düzbucaqlı görünüş forması istifadəsini aşaraq, obyektə istiqamətli görünüş işləmə üsullarını seçmişdir.
MPEG-4 inkişaf etdiricilər, xidmət-təminatçıları və son istifadəçilər üçün müxtəlif texnologiyalar təqdim edir:
MPEG-4 proqram və təchizat geliştiricilerinin ədədi televiziya, qrafik animasiya, internet və uzadılmaları üçün daha yüksək uyğunluq və elastikliyə malik çoxlu mühit obyektləri çıxarmasını mümkün edər. Bu standart inkişaf etdiricilərin məzmunlarını daha yaxşı nəzarət edib müəllif haqqı pozuntularına qarşı daha təsirli mübarizə edə bilməsini təmin edər. Məlumatların ötürülmə şəbəkəsi sağlaycıları MPEG-4-ü məlumat şəffaflığı üçün istifadə edə bilərlər. Standart proseduralar sayəsində MPEG-4 məlumatı hər hansı bir şəbəkə ilə uyğun fərqli siqnal tiplərinə çevrilə bilər. MPEG-4 formatı son istifadəçilərə fərqli hərəkətli obyektlər ilə geniş əhatəli bir qarlılıqlı təsir mühiti təqdim edir. Standartlaştırılmış müəllif hüquqları rəhbərliyi, MPEG camiasınca "intellectual Property Management and Protection" (IPMP) olaraq bilinər və tətbiq edilir.
MPEG-4 formatı aşağıda bəzi nümunələri verilən müxtəlif funksiyaları yerinə gətirə bilər: Mühit obyektləri ilə elin idili məlumatların şəbəkə kanallarınca məhsuldar olaraq daşınmasını təmin edəcək şəkildə çoklanıp eşlenmesi. Almaçta yaradılan səsli və vizual səhnə ilə ünsiyyət.
MPEG-4 kodlaşdırma üçün geniş və zəngin bir vasitələr hini təqdim edir. MPEG-4 vasitə kümelerinin alt çoxluqları xüsusiləşmiş tətbiqlərdə istifadə edilmək üzrə təqdim edilmişdir. 'Profillər' olaraq bilinən bu alt çoxluqlar bir çözücünün reallaşdırması lazım olan vasitələr hinidir ölçüsünü məhdudlaşdırır. Hesablamalardaki kompleksliyi ən aza endirmək məqsədiylə hər ID üçün bir və ya bir çox 'Səviyə' təyin olunmuşdur.
Bir ID-Seviye kombinasiyası bunlara imkan verir: