Varlıq Tanrıçası. Pay (Bay) Ana olaraq da deyilər. İnsanların qoruyucusu, gözləyici və gözeticisidir. Göyün üçüncü qatında oturar. Budizmin təsiriylə Maitreya adlı Tanrı ilə eyniləşdirilmişdir. Bayanay ilə eyni şəxsiyyət olduğu qarşıya qoyular. Qırx başlı bir qadındır. Kimi yerlərdə gümüş saçlı sarı bir qadın olaraq betimlenir. Evini havada qurar və uşaqlarını orada doğurur. Uşaqları qoruyar. Oxatan və oxu ilə ağrı verən ruhları uşaqlardan uzaq məbləğ.
Türk inanc sistemində mifoloji varlıqların adlarında müqəddəslik məzmununu bildirən bir söz və köktür. Məsələn Ülgen və onun oğulları kimi, ən ulu ilahi varlıqların və ən güclü şamanların adlarıyla birlikdə iştirak edər. Və ya "Bay Terək" (Bay Qayın) adı verilən həyat ağacının adında da istifadə edilər. Bayram sözü və bənzəri bir məna daşıyan Bay-gün yenə bu anlayışla əlaqəlidir. Monqolcada "Boyan", "Bayan", "Buyan" və "Poyan" kimi adam adlarının içərisində də qorunmuşdur. Bay/Pay/May kökü məna etibarilə ovsun, cadu, dua və qurban, mərasim, bayram və bənzəri anlayışlarla bağlılıq ehtiva edər. Anadolu türkcəsində "bağı" sözü, ovsuncu, cadugər mənasında istifadə edilər. Altaylarda "baylu" sözü, toxunulmaz, müqəddəs və qadağan mənasını verər. Slavyan dillərinə bu kökdən keçən bəzi sözlər var. Məsələn serb-xorvatcada istifadə edilən, "Bayati" (ovsunlamaq, ovsunlamaq, fala baxmaq) kimi ...
(May / Bay) kökündən törəmişdir. Varlıq, zənginlik, ululuq, müdriklik, idarə etmək mənalarını ehtiva edər. Baymak hərəkəti, böyümək və inkişaf mənasına da gəlir.