Milli iqtisadiyyat

Milli iqtisadiyyat[1], həmçinin Milli kənd təsərrüfat — müəyyən dövlətin və ya ölkənin əmək bölgüsü ilə bir-birinə bağlı olan tarixən formalaşmış sənaye kompleksi (məcmuəsi)[2].

Münasibətlərin subyektlərinin fəaliyyət növlərinə görə bölünür. Termin XIX əsr Alman iqtisadi nəzəriyyəsində (Volkswirtschaft) istifadə edilən anlayışın birbaşa tərcüməsidir. Bu termin iqtisadi, iqtisadi-coğrafi əsərlərdə və jurnalistikada siyasi sistemindən asılı olmayaraq müxtəlif dövlətlərin iqtisadiyyatlarına münasibətdə istifadə olunur. 1990-cı illərin əvvəllərindən Rusiyada sovet ideologiyası ilə bağlı olan bu sözün əvəzinə daha geniş iqtisadiyyat termini tez-tez istifadə olunur. Alman nəşrlərində "Volkswirtschaft" termini, xüsusən də söhbətin ümumiyyətlə iqtisadiyyatdan yox, onun sistem formalaşdıran maddi-texniki bazasından, xüsusən də maddi istehsal sferasından getdiyini vurğulamaq lazım gəldikdə istifadə olunmağa davam edir. Rusiya Federasiyası Hökuməti yanında Xalq Təsərrüfatı Akademiyasının adından və Rusiya dövlət normativ aktlarında "milli iqtisadiyyat" termini ilkin mənasında istifadə olunmağa davam edir.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əvvəllər müxtəlif dövlətlərdə və ölkələrdə Milli İqtisadiyyat[3] ifadəsi müəyyən bir dövlətin və ölkənin bütün ictimai münasibətlərini müəyyən edirdi, çünki bu münasibətlərin məzmunu maddi dəyərlərin istehsalı, mübadiləsi və bölüşdürülməsi idi.

İngiltərə-Fransız fərdi siyasi iqtisadiyyatı[4] milli iqtisadiyyatın yalnız şəxsi ev təsərrüfatlarının ümumi adı olduğunu fərz edirdi, milli iqtisadiyyatda hər hansı bir şəkildə fərdi qüvvələrin sadə cəmindən əldə edilə bilməyən qüvvələrin işlədiyini fərq etməzdi. fərdi ev təsərrüfatları arasında obyektiv münasibətlərin ləng tarixi inkişafın məhsulu olması, dünyanın cari iqtisadi həyatını güclü şəkildə müəyyən edir[5].

Siyasi iqtisadda təsərrüfatlarda bir bütövlükdə birləşən iqtisadi hərəkətlərin məcmusu təzahür edir

  • dövlət;
  • ictimai;
  • özəl;
  • xalq;
  • qlobal

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Народное хозяйство  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
  2. ↑ "Национальная экономика". 2019-06-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-06-30.
  3. ↑ Хозяйство  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
  4. ↑ Народное хозяйство  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
  5. ↑ "Структура национальной экономики". 2019-06-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-06-30.