Nastasya Şumskayanın qətli işi

Qruzino mülkünün görünüşü. 1824-cü il.

Nastasya Şumskayanın qətli işi — 1825-ci ildə imperator kanserinin rəhbəri qraf Aleksey Arakçeyevin məşuqəsi, kəndli qadın Nastasya Şumskayanın (Minkina) öldürülməsi ilə bağlı cinayət işi. Qətl işi bu hekayənin Aleksandr Hertsenin "Keçmişim və düşüncələrim" əsərində təqdimatı sayəsində məşhurlaşmışdır.

Ağıllı və gözəl hesab edilən Nastasya Arakçeyevi özünə bağlamağı və onu həyat yoldaşından ayırmağı bacarmışdı. Onun qrafa təsiri o qədər böyük idi ki, yüksək vəzifəli məmurlar sadə kəndli qadına nifrət edirdilər. İmperator I Aleksandr özü çay içmək üçün onun otaqlarına gəlmişdir.[1]

Qruzino mülkündə Şumskaya Arakçeyevin tez-tez yoxluğu zamanı bütün ev təsərrüfatına cavabdeh idi. O, diqqətəlayiq dəqiqlik və idarəçilik nümayiş etdirmişdir (lakin bu, onun mövqeyini dəyişməsinə və rüşvət almasına mane olmadı).[1]

Kəndlilər Şumskayanı sehrbaz hesab edirdilər, çünki o, həmişə ən gizli niyyətlərini tanıyırdı, lakin bu, onun məharətlə təşkil edilmiş gizli müşahidələrinin və danlamalarının nəticəsi idi. Onun qəddarlığı (bəzən qulluqçuları intihara sürükləyirdi) hətta sərt cəzalara öyrəşmiş təhkimli əhalini qəzəbləndirirdi. Nəhayət, qrafı özünə bağlamaq istəyən Şumskaya hamiləliyini saxtalaşdırmış və oğlu kimi kəndli qadın Lukyanovadan yeni doğulmuş bir uşağı almışdı. Onu zəhərləmək üçün edilən bir neçə cəhd uğursuzluqla başa çatmışdır.[1]

Şumskayanın portreti.

10 sentyabr 1825-ci ildə paxıllıqdan Şumskaya sistematik olaraq çox gözəl hesab edilən otaq qızı Praskovyaya işgəncə verməyə başlamışdır. Praskovya mətbəxə qaçaraq qardaşının yanına getmiş və bıçağı götürərək Şumskayanı bıçaqlayaraq öldürmüşdür. Qətlin təhqiqatına rəsmi olaraq Novqorod mülki qubernatoru Dmirtri Jerebtsov və qeyri-rəsmi olaraq mümkün qədər çox insanı cəzalandırmaq istəyən Əlahiddə Hərbi Qəsəbələr Korpusunun qərargah rəisi, general-mayor Pyotr Kleynmixel rəhbərlik edirdi. Eyni zamanda, istintaq daim Rusiya imperiyasında o dövrdə qüvvədə olan qanunlardan kənara çıxırdı.[2] Məhkumları elə qəddarlıqla döymüşdülər ki, ikisi yerindəcə, biri isə bir neçə gündən sonra ölmüşdür. 95 şallaq cəzasına məhkum edilmiş otuz yaşlı kəndli qadın Daria Konstantinova sağ qalmağı bacarmış və katorqoya göndərilmişdir.[3]

Hamilə hesab etdiyi Dariya Konstantinovanın müdafiəsinə qalxan Novqorod zemstvo polis zabiti, qərargah kapitanı Vasili Lyalin bir "cinayətkar" üçün qəsdən vasitəçilik etməkdə ittiham edilmiş, vəzifədən uzaqlaşdırılmış, həbs olunmuş və iki aydan çox həbsxana kamerasında hərbi mühafizə altında saxlanılmışdır..

  1. 1 2 3 "Минкина Н. Ф. (Шумская) Письма Настасьи Федоровой Минкиной к графу А. А. Аракчееву / Сообщ. Н. Г. Богословским // Русский архив, 1868. — Изд. 2-е. — М., 1869. — Стб. 1656—1672". 2024-08-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-08-05.
  2. Аракчеев.
  3. Минкина, Настасья Федоровна // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.