Psixocərrahiyyə

Psixi cərrahiyyə ilə səhv salmayın.

Psixocərrahiyyə, həmçinin psixi pozğunluqlar üçün neyrocərrahiyyə kimi də adlanır, psixi pozğunluqların neyrocərrahi müalicəsidir.[1] Psixocərrahiyyə tibbdə həmişə mübahisəli sahə olub.[1] Psixicərrahiyyənin müasir tarixi 1880-ci illərdə isveçrəli psixiatr Qotlib Burkhardt ilə başlayır.[2][3]

Psixocərrahiyyə
MeSH D011612

Psixocərrahiyyə psixiatrlar və neyrocərrahlar arasında əməkdaşlıqdır. Ümumi anesteziya altında və stereotaktik üsullarla həyata keçirilən əməliyyat zamanı beynin kiçik bir hissəsi məhv edilir və ya çıxarılır. Hal-hazırda və ya son zamanlarda istifadə edilən psixocərrahiyyənin ən geniş yayılmış növləri anterior kapsulotomiya, sinqulotomiya, subkaudat traktotomiya və limbik leykotomiyadır. Lezyonlar radiasiya, termokoaqulyasiya, dondurma və ya kəsmə yolu ilə həyata keçirilir.[1] Xəstələrin təxminən üçdə birində əməliyyatdan sonra simptomlarında əhəmiyyətli yaxşılaşma müşahidə olunur.[1] Cərrahi texnikada irəliləyişlər psixocərrahiyyə nəticəsində ölüm və ciddi zədələnmə hallarını xeyli azaldıb; qalan risklərə epileptik tutma, idrar tuta bilməmə, istək və təşəbbüsün azalması, çəki artımı, koqnitivlik və affekt kimi emosional problemlər daxildir.[1]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 5 Mashour, G.A.; Walker, E.E.; Martuza, R.L. "Psychosurgery: past, present and future". Brain Research Reviews. 48 (3). 2005: 409–18. doi:10.1016/j.brainresrev.2004.09.002. PMID 15914249.
  2. ↑ Berrios, G.E. "The origins of psychosurgery". History of Psychiatry. 8 (29). 1997: 61–82. doi:10.1177/0957154X9700802905. PMID 11619209.
  3. ↑ Shorter, Edward. A history of psychiatry: from the era of the asylum to the age of prozac. New York: John Wiley & Sons. 1997. səh. 225. ISBN 978-0-471-15749-6.