Qırğızıstan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin Hərbi İnstitutu

Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, general-leytenant Kaliynur Usenbekov adına Qırğızıstan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin Hərbi İnstitutu[1] — Müdafiə Nazirliyi, Daxili Qoşunlar, Dövlət Sərhəd Xidməti, Fövqəladə Hallar Nazirliyi və Cəzanın İcrası Dövlət Xidməti (FHNCİDX) üçün kiçik zabitlər hazırlayan Qırğızıstandakı ən yüksək hərbi təhsil müəssisəsidir. Bişkek şəhərində yerləşən, 2009-cu ildən bəri Oş şəhərində filialı fəaliyyət göstərir.

Qırğızıstan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin Hərbi İnstitutu
Xəritə
42°52′00″ şm. e. 74°31′49″ ş. u.
Əsası qoyulub 1941
Ölkə

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1941-ci ilin dekabrında Odessa Hərbi Aviasiya pilotları məktəbi Qırğızıstana verildi. 3 yanvar 1942-ci ildə kursant-pilotların ilk buraxılışı oldu. Bu məktəbin məzunlarının əksəriyyəti Stalinqradın müdafiəsində iştirak edən 651-ci Qırıcı Aviasiya Alayını təşkil etməyə göndərildi. Böyük Vətən Müharibəsi dövründə Frunze Pilot Məktəbi 1500-dən çox pilot yetişdirdi[2].

1945-ci ilin avqust ayında pilot məktəbi "Qırmızı Ordu Hava Müdafiə Qırıcı Aviasiya Odessa Hərbi Pilot Məktəbi" olaraq dəyişdirildi. 15 may 1947-ci ildə məktəb SSRİ Hərbi Hava Qüvvələrinin hərbi universitetləri sisteminə qəbul edildi və alay sisteminə verildi. 1947-ci ilin iyun ayında məktəb SSRİ Hərbi Hava Qüvvələrinin Frunze Hərbi Pilot Məktəbi adlandırıldı. 1945-1947-ci illərdə məktəbdə 2573 qırıcı pilot yetişdirildi. 1952-1957-ci illərdə 1164 pilot reaktiv təyyarəni mənimsəmişdir[3].

20 dekabr 1956-cı ildə ilk 15 xarici kursant məktəbə daxil oldu. 1956-1992-ci illər ərzində aviasiya heyəti üçün beşinci mərkəzi təlim və yenidən hazırlıq kurslarında 10 aviasiya ixtisası üzrə 21682 nəfər təhsil almışdır.

1991-ci ildə Qırğızıstan müstəqillik qazandıqdan sonra məktəb də quru qoşunları üçün kadr hazırlamağa başladı. 1995-ci ildə Frunze Məktəbi Bişkek Hərbi Aviasiya Uçuş Texnikumu olaraq dəyişdirildi. 1995-2000-ci illərdə Məktəb 535 zabit (uçuş və texniki personal) və quru qoşunları üçün 53 zabit yetişdirdi[4][5].

2000-ci ildə Qırğızıstan Respublikası Prezidentinin fərmanı ilə Aviasiya Məktəbi Bişkek Ali Hərbi Məktəbi olaraq dəyişdirildi. 2005-ci ildə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı General-leytenant Kaliynur Usenbekovun adını daşıyır. 2009-cu ildə məktəbin bir hissəsi Oş şəhərinə köçürüldü. Elə həmin il Silahlı Qüvvələrin Ali Hərbi İnstitutu adlandırıldı.

Təhsil

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2010-cu ildə institut 4 illik təhsil proqramından 5 illik (10 semestr) təhsil sisteminə keçdi. Kadetlər 7 kafedrada təhsil alır.

Kafedralar:

  • Taktiki təlim
  • Texniki təlim
  • Yanğın təhsili
  • Humanitar elmlər
  • Bədən tərbiyəsi və idman
  • Təbii Elmlər
  • Dilçilik (qırğız, rus, ingilis, alman, fransız və türk dillərinin öyrənilməsi.

Kursantlar institutu bitirdikdən sonra "leytenant" rütbəsi alır və "Motorlu tüfəng və tank qüvvələrinin komanda taktiki hazırlığı" ixtisası üzrə "Avtomobil və zirehli maşınların istismarı üzrə mühəndis" ixtisasına malikdirlər. Ayrıca, məzunların mülki bir ixtisası var "Personal İdarəetmə"[6][7].

Təlim zamanı kursantlar dövlət tərəfindən tam dəstəklənir. Kursantlar aylıq maaş alır, əlaçı tələbələr də Müdafiə Nazirliyindən fərdi təqaüd alırlar. Xarici dilləri yaxşı bilən kursantlar hər il İngiltərə, ABŞ və Türkiyədə təcrübə keçirlər.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Военный институт Вооружённых сил Киргизской Республики имени Героя Советского Союза генерал-лейтенанта К. Усенбекова". Archived from the original on 2015-05-18. İstifadə tarixi: 2021-07-27.
  2. ↑ Nuria, Kutnaeva. "Armed Forces and military reform in Kyrgyzstan". Central Asia and the Caucasus. 5 (47). 2007: 116–127. 2021-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-27.
  3. ↑ "5th Central Course for Preparation and Improvement of Aviation Personnel". www.ww2.dk. 2021-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-09-30.
  4. ↑ "Turkey to allocate money to Kyrgyzstan for military institute". 3 September 2018. 4 August 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 July 2021.
  5. ↑ "Embassy of the Kyrgyz Republic to the Republic of Turkey". 2021-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-27.
  6. ↑ "The Military Institute Of the Armed Force of the Kyrgyz Republic (BVVU) – Bishkek, Kyrgyzstan – Military School Directory". Militaryschooldirectory.com (ingilis). 2022-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-16.
  7. ↑ "Военный институт ВС КР им.К.Усенбекова — Билим АКИpress". Bilim.akipress.org (rus). 2022-01-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-20.