Qıvrım boruçiçəyi

Elmi adı - Solenanthus circinnatus Ledeb. 

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu / Natonal IUCN Status: "Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar" kateqoriyasına aiddir – EN B1ab (iii) + 2ab(iii). Azərbaycanın nadir növüdür. [1]

Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çoxillik, yaşıl ot bitkisidir. Gövdəsi 40-80 sm hündürlükdədir. Yarpaqları iri, enli, nazik, hər iki tərəfdən, əsasən aşağı hissədən xovludur. Kökətrafı və gövdənin aşağı hissəsində yerləşən yarpaqları enli yumurtavari, iti, mərkəzi hissədə ürəkvari, saplaqlı, digər yarpaqları oturaq, uzunsovdur. Çiçək qrupu əvvəlcə ensiz, sonradan enliləşəndir. Çiçəkləri demək olar ki, oturaqdır. Ksacıq boz rəngdədir və hissələri kütdür, 3-4 mm uzunluğundadır. Çiçək tacı göy – mavi, borulu, 5-6 mm uzunluğunda üçbucaq və ya lansetvari pərlidir. Fındıqcası 5-7 mm uzunluğuna yumurtavaridir.[2][1]

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiçəkləməsi may-iyun, meyvəverməsi iyul ayına təsadüf edir. Orta dağ qurşağında, kolluqların arasında rast gəlinir.[3][4]

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Naxçıvanın dağlıq hissəsi .

Sayı və tendensiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Məhdud sahələrdə yayılmı, mənfi təsirlərə məruz qalan həssas növdür.[5][6]

Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Antropogen amillər (yay otlaqlarının intensiv otarılması) yayıldığı ərazilərin biçənək kimi istifadə edilməsidir.

Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xüsusi qorunan ərazilərdə rezervasiyası və mütəmadi monitorinqin aparılması tələb olunur. Planlıotarılma və mənimsənilmə tədbirlərinin görülməsidir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 "Arxivlənmiş surət". 2017-05-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-01.
  2. ↑ Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabı.Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri.ıı nəşr Bakı-2013
  3. ↑ .Флора Азербайджан, 1957
  4. ↑ Kərimov V.N., 2000
  5. ↑ Əsgərov A.M., 2008
  6. ↑ Məmmədov Q., Yusifov E., Xəlilov M., Kərimov V., 2012.
 Biologiya ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralamadır. Məqalə məzmununu zənginləşdirərək Vikipediyaya kömək edin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın.