Qızılı stafilokokk (lat. Staphylococcus aureus) kürə şəkilli, fakultativ anaerob, qrammüsbət kokklara aid bakteriya. Stafilokokklar hərəkətsizdir və spor əmələ gətirmirlər. Əsasən üzüm giləsini xatırladan bakteriyaların ölçüsü 0.8 1.2 mikrondur. lat. Staphylococcus aureus təbiətdə hər yerdə yayılmış, belə ki, 25–30% insanlarda heç bir simptom büruzə vermədən, dəri örtüyündə əsasən qasıq nahiyyəsində və tənəffüs yollarında xüsusən ağız-burun boşluğunda aşkar edilirlər. Bu halı təbabətdə klinik əlamətlərsiz patogen mikrobların kolonizasiyası ya işğalı adlandırırlar. Qızılı stafilakokk əksər insanın vücudunda kalonizasiya yaradaraq əlverişli şəraiti — immun sisteminin zəifləməsini gözləyir. Bu zaman lat. Staphylococcus aureus həyat üçün təhlükəli ağciyər sətəlcəmi, endokardit, toksiki şok sindromu və sepsis kimi hallara səbəb ola bilir. Xüsusən də bu bakteriyalar antibiotiklərə qarşı güclü müqavimət — multirezistentlik əldə etdikdən sonra daha təhlükəli olurlar. Bəzən onların bədəndən eliminasiya edilməsi bıyük bir problemə çevrilir.[1]
Qızılı stafilokokk | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Qızılı stafilokokk |
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
||||||||||
|
Bakteriyanın adı Staphylococcus aureus iki qədim yunan yun. σταφυλή, lat. staphylé (mənası üzüm deməkdir), yun. κόκκος, lat. kókkos (mənası çəyirtdək ya buğda dənəsi deməkdir) və latın lat. aureus (mənası qızılı deməkdir) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Qoyun qanlı aqarda karotenoid piqment stafiloksantinin hesabına qızılı sarı koloniyalar əmələ gətirdiyinə görə ona qızılı stafilokokk adı verilmişdir.
Qızıli stafilokokkların antibiotiklərə qarşı qazanmış olduqları davamlılığa görə aşağıdakı növlərı mövcuddur.
Hədsiz davamlı qızılı stafilokokk — MRSA dedikdə lat. Staphylococcus aureus bakteriyasının hal hazırda mövcud olan β-Lactam qrupundan olan antibiotiklərə qarşı hədsiz davamlı ştammları nəzərdə tutulur.