Qafqaz laləvəri

Elmi adı - Fritillaria caucasica Adams 

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu[redaktə | mənbəni redaktə et]

“Nəsli kəsilməkdə  olanlar” kateqoriyasına aiddir - EN A1c; B1ab(iii). Azərbaycanın endemik növüdür.

Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çoxillik ot bitkisidir, soğanağı xırdadır. Gövdəsi çılpaq, zəif, 25 sm hündürlükdədir. Yarpaqlar azsaylıdır, uzunsov və ya uzunsov-lansetşəkillidir, alt yarpaqlar bir qədər enli, üst yarpaqları çox ensiz, dar-neştərşəkilli və ya xətvaridir. Alt yarpaqlar 2 sm-ə qədər enindədir. Çiçəkləri təkdir. Çiçək yatağı zəngvarı, konusşəkilli, 2,5 sm uzunluğunda, göyümtül, bənövşəyidir [1][2][3].

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiçəkləmə aprel-iyun aylarında baş verir. Kolluqlarda, çınqıllı yamaclarda, meşə kənarlarında, orta dağ qurşağında rast gəlinir. Dekorativ bitkidir[1][2][3][4].

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Naxçıvanın dağlıq hissəsi (Batabat gölü),  Kiçik Qafqazın şimalı, Diabar[1][2][5].

Sayı və tendensiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Populyasiyaları azalır.  Antropogen amillər itmə təhlükəsini yaradır [1][2][6].

Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Antropogen amillər (əhali tərəfindən yığılması, otarılma, tapdalanmaya, ətraf mühit amillərinə həssas növ olması) [1][2][4].

Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülmür. Yayılma yerlərində antropogen amillərin qarşısının alınması üçün yasaqlıqlar təşkil olunmalı, yeni yayılma sahələri axtarılmalıdır.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 3 4 5 Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabı  Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri II nəşr, Bakı-2013
  2. ↑ 1 2 3 4 5 "Arxivlənmiş surət". 2017-05-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-26.
  3. ↑ 1 2 Флора Азербайджана, 1952
  4. ↑ 1 2 Əsgərov A.M., 2005
  5. ↑ Əsgərov A.M., 2005
  6. ↑ Tərtibçinin məlumatı