Qasr-i Zərd döyüşü

Qəsr-i Zərd döyüşü 1453-cü ildə Teymurilər hökmdarı Qasım Babür Sultan ilə Qaraqoyunlu Şəxzadə Pirbudaq arasında baş verən toqquşma.

Atası Cahanşahın tapşırığı ilə Qum və ətrafını ələ keçirən Pirbudaq ikinci oldu. Onun diqqət yetirdiyi bölgə İsfahan idi. Əslində Qumdakı işini başa vurduqdan sonra İsfahana tərəf hərəkət etdi. Pirbudaqın İsfahana yaxınlaşdığını eşidən İsfahan Camaat başçı Məhəmməd-i Dərəki Pirbudaqın yanına göndərib ona itaət etdiklərini bildirdilər. Xəbər verdilər. Bu arada İsfahanı vermək istəməyən Qasım Babur, Qara İsgəndərin oğlu Əlvənd Mirzə, Ata Həsən-ı Karkın, Həsən-ı Cılbıri, Şeyx Hacı Pəhlivan Hüseyn-i Divanəni 10.000 nəfərlik bir qüvvə ilə İsfahanlılara kömək üçün göndərdi. Zinderun sahillərində məskunlaşdılar və şəhər əhalisindən ərzaq və insan yardımı aldılar. Onlar bunu istəyirdilər. Lakin İsfahanlılar Baburun və onun adamlarının hakimiyyətindən razı qaldılar. Onlar olmadığı üçün onlara üsyan etdi və Hace İmaməddin-i Mahmud Heydərlə iş gördü. Əslində, Baburun hökmranlığından və zülmündən narahat olan İsfahan xalqı inanırdı ki, Cahanşahın ordusu tezliklə Teymurilər ordusunu məğlub edəcək. Onun müdafiəsini gözləməyə başladılar. Teymuri ağaları, Cahanşahın ordusu Yaxınlaşdığı xəbərini alanda bütün gecəni at belində gözlədilər. Lakin səhər qəfildən düşərgəni tərk ediblər. Digər tərəfdən Hüseyn Divan Hâce Qıyasəddin də İsfahanlılara onlara qoşuldu.^[1][2][3]

Özünə yetərincə dəstək toplaya bilməsədə, Teymuri hökmdarı Qasım Babür, İsfahana doğru yola çıxdı və orda Türkmənlərin hücumuna məruz qaldı. Aralarında baş verən şiddətli döyüşdə Mirzə Qasım Babür məğlub oldu və Xorasanal qaçdı.^[4] Teymuri hökmdarının bu məğlubiyyətindən sonra Qaraqoyunluların yürüşü uğurlu alınmış və önəmli mərkəzlərdən İsfahan və ətrafını ələ keçirmişlərdir.^[5][6]

• Pirbudaq
• Qaraqoyunlular
• Teymurilər