Süldə

Süldə xan — türk və altay mifologiyasında döyüş tanrısıdır. Züldə xan da deyilir. İnsanın qoruyucu ruhudur (iyəsidir). Onları başqa düşmən soyların zərərlərinə qarşı qoruyur. Onun tərəfindən qorunan insanlar güclü, düşüncəli və cəsur olarlar. Çox qüvvətli, ürküdücü tanrıdır.

Çox qüvvətlidir. Orduları idarə etməkdə, döyüşləri qazanmaqda, düşməni məğlub etməkdə komandirlərə köməkçi olar. Qırmızı bayraqlıdır, sarı buğra kürəyində oturar. Sarı və ya ağ rəng ilə işarələrlər. Döyüşçüləri qoruyar. Qüvvəti simvollaşdırır. Döyüşçülərə və əsgərlərə qüvvət verər. Onların yenilməz olmalarını təmin edər.

Sulda

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sulda (Süldə) - türk, altay və monqol mifologiyasında hərəkətsiz ruh. İnsan ruhunun sabit, hərəkətsiz qismidir. Türklər Sür deyərlər.Bədəni tərk etdiyində insan ölər. Söz; sürmək, davam etmək kökündən gəlir. Eyni zamanda iz, işarə deməkdir. Zaman və davamlılıq mənaları var. Süld sözü monqolcada işarə və bayraq mənaları daşıyır. Tunguscada Sür/Sir axmaq, damlamaq kimi mənalar da ifadə edir.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Birtalan, Ágnes (2011). "The representation of the Mongolian shaman deity Dayan Deerh in invocations and in a Buddhist scroll painting". Études Mongoles & Sibériennes, Centrasiatiques & Tibétaines 42. doi:10.4000/emscat.1800.
  • Heissig, Walther (1980). The Religions of Mongolia. U of California P. pp. 84–90. ISBN 9780520038578. Retrieved 19 August 2012.
  • Charleux, Isabelle (2009). "Chinggis Khan: Ancestor, Buddha or Shaman?". Mongolian Studies 31: 207–58.
  • Charleux, Isabelle (2010). "From ongon to icon". In Roberte Hamayon. Representing Power in Ancient Inner Asia: Legitimacy, Transmission and the Sacred. Isabelle Charleux, Grégory Delaplace, and Scott Pearce. Bellingham: Western Washington University. pp. 209–61.