Seuta Kral Divarları

Seuta Kral Divarları (isp. Murallas Reales de Ceuta) - İspaniyanın Şimali Afrikada yerləşən muxtar bölgəsi olan Seuta şəhərində yerləşən tarixi abidə kompleksi. Seuta Kral Divarları müxtəlif dövrlərdə tikilmiş çoxlu sayda müdafiə və gözətçi qalalarından ibarətdir. Ən qədim tikilinin 962-ci ilə aid olduğu təxmin edilir və bu rəqəm XVIII əsrə qədər uzanmaqdadır.[2]

Seuta Kral Divarları
Xəritə
35°53′19″ şm. e. 5°19′08″ q. u.HGYO
Ölkə
Yerləşir Seuta
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Seuta Qədim Roma və Karfagen dövləti zamanlarında hərbi gəmilərin keçid və gözləmə məntəqəsi kimi istifadə olunurdu və ərazidən oxşar məqsədlərlə 5-ci əsrə qədər istifadə edildiyi məlumdur.[3] İlkin müdafiə və gözətçi qüllələri V-VI əsrlərdə inşa edilməyə başlanmışdır. Müxtəlif səbəblərdən həmin tikililərin demək olar ki, heç biri günümüzə qədər gəlib çatmamışdır. Müasir Kral Divarlarının inşası portuqalların 1415-ci ildə Seutanı fəth etməsindən sonra başlamışdır.

Portuqaliya krallığının maliyyə vəsaiti hesabına ərazinin müdafiə gücünün gücləndirilməsi və Aralıq dənizindən keçən düşmən gəmilərinin rahat müşahidə edilməsi məqsədi ilə indiki kral divarlarının inşası başlanılır. Qala divarının ətrafında xəndəklərdə qazılmışdır və inşaat işləri 1540-cı ilə qədər davam etmişdir.[4] 1669-cu ildə Seutanın İberiya İttifaqına daxil edilməsinin ardından ərazilər ispanların nəzarəti altına keçir.

1674-cü ildə baş verən fırtına qala divarlarının cənub hissəsində dağıntılara səbəb olsa da, yaranmış dağıntılar qısa zamanda aradan qaldırılır.[4] Seuta Kral Divarlarının tarixində baş vermiş ən mühüm hadisələrdən biri də Seuta mühasirəsidir. 1694-cü ildən 1727-ci ilə qədər qala divarları Mərakeş krallığı tərəfindən mühasirədə saxlanılsada mühasirəni qırmaq mümkün olmamış və şəhərin ərəblər tərəfindən işğal edilməsinə imkan verilməmişdir.

1730-cu illərdə qala divarlarının müdafiə istehkamları gücləndirildi. 1790 və 1791-ci illərdə bərbər tayfalarının Seutaya növbəti hücumu baş versə də, bərbərlər qala divarlarını keçə bilmədilər. Napoleon müharibələri zamanı qala İspaniya ilə müttəfiq olan Böyük Britaniya qarnizonunun tabeçiliyinə verilmişdi. Tarixən baş verən hücumlar, müharibələr zamanı Seuta Kral Divarları zərər görsə də tikilinin ümumi görünüşü hər zaman qorunmuşdur. 1985-ci ilin 3 iyul tarixində kompleks İspaniyanın Milli İrsi siyahısına daxil edilmişdir.[5][6]

2007-ci ildə keçirilən İspaniyanın 12 xəzinəsi seçimləri zamanı Seuta Kral Divarları adını finalçılar sırasına yazdıra bilsə də, İspaniyanın ən möhtəşəm 12 tikilisindən biri ola bilməmişdir.[7] Turistlərin Kral Divarlarına daxil olmasına icazə verilməkdədir.[8]

Yerləşmə planı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Seuta Kral Divarları, Seuta ilə Şimali Afrikanı bir-birindən ayrıan bərzəxin üzərində yerləşməkdədir. Baluarte de la Coraza və Baluarte de la Bandera olaraq adlandırılan divarların hər iki ucunda bürclər yerləşməkdədir. Düşmənin açıq müşahidə olunduğu bürclərin alt tərəfində yerləşən xəndəklər dəniz suyu ilə yuyulur və kənardan qalaya dırmanmağı çətinləşdirir.[4]

Bürclərin üzərində müxtəlif naxış və sənətkarlıq nümunələrin rast gəlmək mümkündür. İncəsənət nümunələri üzərindən restavrasiya işləri aparılmadığından bəziləri dağılmışdır.[4]

Qalereya

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Wiki Loves Monuments monuments database. 2017.
  2. ↑ Hugh Griffin. Ceuta Mini Guide. Horizon Scientific Press. 1 February 2010. 11–. ISBN 978-0-9543335-3-9. İstifadə tarixi: 25 August 2013.
  3. ↑ "Royal Walls". Lonely Planet. 4 August 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 September 2015.
  4. ↑ 1 2 3 4 "Ceuta". fortified-places.com. 17 October 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 September 2015.
  5. ↑ Quaderns (Spanish). 229. Colegio Oficial de Arquitectos de Cataluña y Baleares. 2001. səh. 43. İstifadə tarixi: 25 August 2013.
  6. ↑ "Patrimonio Cultural". Ministerio de Educación, Cultura y Deporte (ispan). İstifadə tarixi: 17 September 2015.
  7. ↑ "Lista de 100 finalistas de Nuestros 12 Tesoros de España". Sobreturismo.es. 8 October 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 August 2013.
  8. ↑ "The monumental complex of the Royal Walls". Ceuta.si. 18 September 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 September 2015.