Sloveniya Milli və Universitet Kitabxanası

Sloveniya Milli və Universitet Kitabxanası — Sloveniyanın ən mühüm təhsil və mədəniyyət müəssisələrindən biridir. O, paytaxt Lyublyana şəhərinin mərkəzində, 1936–1941-ci illər arasında memar Joje Plesnik tərəfindən layihələndirilmiş binada yerləşir. Bina Plesnikin ən böyük əsərlərindən biri hesab olunur. Nəşrlərin məcburi surətinin çıxarılması haqqında qanuna əsasən, Sloveniyadakı naşirlər öz nəşrlərinin hər hansı bir nüsxəsini milli və universitet kitabxanalarına təqdim etməlidirlər. 2011-ci ildə kitabxanada təqribən 1.307.000 kitab, 8.700 əlyazma və müxtəlif mətn, vizual və multimedia məhsulları var idi və kitabxana təxminən 7.900 dövri nəşrə abunə olmuşdur.[3]

Sloveniya Milli və Universitet Kitabxanası
Narodna in univerzitetna knjižnica[1]
Xəritə
Ümumi məlumatlar
Ölkə
Yaradılıb 1774
Ünvan Turjaška ulica 1, 1000 Ljubljana
Digər məlumatlar
ISIL kodu SI-50001
Sayt nuk.uni-lj.si
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Təxminən 1774-cü ildə, Yezuit Ordeninin ləğvindən sonra, Yezuit və bir neçə monastır kitabxanasının qalıqları üzərində Lisey Kitabxanası yaradıldı. İmperator Mariya Terezanın fərmanı ilə də təsis edildi. Lisey Kitabxanasına nəşrlərin nüsxələrinin verilməsi 1807-ci ildə Avstriya məhkəməsinin yalnız Karniolada nəşr olunan qərarı ilə məcburi oldu, Fransa işğalının qısa bir dövrü istisna olmaqla, kitabxana bütün İlliriya əyalətlərindən nüsxələri aldı. 1919-cu ildə kitabxana Dövlət İstinad Kitabxanası kimi tanındı və Sloveniyanın hər yerindən nüsxələri toplamağa başladı. Elə həmin il Lyublyana Universiteti (ilk Sloveniya universiteti) yaradıldı və kitabxana da onun ehtiyaclarına xidmət etməyə başladı. 1921-ci ildə bütün Yuqoslaviyada nəşr olunan nəşrlərin nüsxələrinin verilməsi məcburi oldu. Kitabxana 1938-ci ildə Universitet Kitabxanası adlandırıldı.[4][5]

Memarlıq

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kitabxana binasının tikintisinin ilkin mərhələləri (1937)
Oxu zalı

1791-ci ildən kitabxana Lyublyana Liseyinin binasında yerləşirdi. 1919-cu ildə Polyanskaya gimnaziyasının binasında əlavə müvəqqəti yerlər ayrıldı.[6] 1930–1931-ci illərdə kitabxana üçün yeni binanın layihəsi memar Joze Plesnik tərəfindən hazırlanmışdır. İlkin layihə Belqradda Yuqoslaviya hakimiyyətinin müqaviməti ilə qarşılaşdı. Bununla belə, davamlı tələbə etirazları və nümayişləri öz təsirini göstərdi və 1936–1941-ci illər arasında Matko Kurka şirkəti tərəfindən yeni bir quruluş tikildi.[7][8]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ https://web.archive.org/web/20221226144622/https://www.cenl.org/member-libraries/.
  2. ↑ 1 2 ArchINFORM (alm.). 1994.
  3. ↑ "Plečnik's works added to the UNESCO World Heritage List". Government of Slovenia. 2 August 2021. 2023-10-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-18.
  4. ↑ Poslovno poročilo 2011 [Business Report 2011] (PDF) (sloven). National and University Library of Slovenia. 28 February 2012. səh. 23. 14 July 2014 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
  5. ↑ Visokošolske knjižnice v številkah: 2010 [Higher Education Libraries in Numbers: 2010] (XLS) (sloven). National and University Library. 2 KNJIŽNIČNA ZBIRKA (Visokošolske knjižnice, 2010) [2 LIBRARY COLLECTION (Higher Education Libraries, 2010]. ISSN 1581-5536. 2016-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-18.
  6. ↑ Savnik, Mojca; Balažic, Dare; Cerkvenik, Žiga. "History & Collections - National and University Library of Slovenia". The European Library. Koninklijke Bibliotheek. 2012-05-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-18.
  7. ↑ NUK: History Arxiv surəti 16 iyul 2011 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 2011-07-16 at the Wayback Machine, retrieved 5 October 2010
  8. ↑ Kobilica, Katarina; Studen, Andrej. Volja do dela je bogastvo: mikrozgodovinska študija o ljubljanskem stavbnem podjetniku Matku Curku (1885-1953) in njegovi družini [The Will to Work Is a Fortune: A Microhistorical Study About the Ljubljana Construction Businessman Matko Curk (1885–1953)]. Korenine (sloven). Nova revija. 1999. səh. 12. ISBN 961-6017-78-0.