Standard Oil

Standard Oil Company, Inc.^[1] —1870-1911-ci illərdə fəaliyyət göstərmiş ABŞ mərkəzli neft hasilatı, nəqli, emalı və marketinqi şirkəti. Standard Oil fəaliyyətinin zirvəsində dünyanın ən böyük neft şirkəti idi və onun uğuru onun həmtəsisçisi və sədri Con Rokfelleri "bütün zamanların ən varlı amerikalıları" və "tarixin ən varlı insanları" sırasına daxil etmişdir.^[2][3] Dünyanın ilk və ən böyük transmilli korporasiyalarından biri olan şirkətin tarixi 1911-ci ildə ABŞ Ali Məhkəməsinin onun qeyri-qanuni inhisar olduğuna qərar verməsi ilə başa çatmışdır.

Standard Oil
Ümumi məlumatlar
Tipi	səhmdar cəmiyyəti, ictimai şirkət
Sənaye	neft sənayesi[d]
Məhsulu	yanacaq
Təsis tarixi	1870, 1882, 1890
Bağlanma tarixi	1911
Varis	Şevron Korporasiyası
Baş qərargahın yeri	Klivlend Nyu-York Ohayo
Struktur
İşçi sayı	60.000 nəf. (1909)
Rəhbərlik
Təsisçilər	Con Rokfeller
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Şirkət 1863-cü ildə Rokfeller və Henri Flaqler tərəfindən təsis edilib və 1870-ci ildə korporasiyaya çevrilib. Standard Oil neft məhsulları bazarında əvvəlcə emal sektorunda üfüqi inteqrasiya yolu ilə, daha sonra sonrakı illərdə şaquli inteqrasiya yolu ilə üstünlük təşkil etdi. Standard Oil tresti hasilat və logistikanı asanlaşdırdı, xərcləri aşağı saldı və rəqibləri üstələdi. Tənqidçilər şirkəti rəqibləri məhv etmək və digər biznesləri təhdid edən inhisar yaratmaq üçün "aqressiv" qiymətlərdən istifadə etməkdə günahlandırdılar.

Rokfeller 1897-ci ildə təqaüdə çıxana qədər şirkətin sədri kimi rəhbərlik etdi. O, əsas səhmdar olaraq qaldı və 1911-ci ildə trestin 43 kiçik şirkətə dağılması ilə Rokfeller müasir tarixin ən varlı insanı oldu, çünki bu fərdi müəssisələrin ilkin gəlirləri tək bir iri şirkətin gəlirindən qat-qat böyük idi. Dağılma zamanı Standard Oil-ə nəzarət edən qurum olan Standard Oil of New Jersey o vaxtdan fəaliyyətini davam etdirir və bu gün ExxonMobil kimi tanınır.