Türkiyə Silahlı Qüvvələrində intihar

Türkiyə Silahlı Qüvvələrində intiharTürkiyə Silahlı Qüvvələrində xidmət edən hərbçilərin intihar etməsi halları.

1990-cı illərin sonlarında Türkiyə Silahlı Qüvvələrində intihar nisbətləri nəzərəçarpacaq dərəcədə artmışdır. 2002–2015-ci illər arasında təxminən 1,141 əsgər intihar etmişdir.[1] 2013-cü ildə Milli Müdafiə Naziri İsmət Yılmaz Silahlı Qüvvələrin məsələ ilə mübarizə apardığını bildirmişdi.[2] Türkiyə Silahlı Qüvvələri yüksək intihar nisbətləri ilə mübarizə aparmaq üçün 2013-cü ildə müalicə olaraq hər əsgərə bir dost təyin etmişdir.[3] Həmçinin 2013-cü ildə hərbi intiharların hər üç gündə bir nəfərə çatdığı bir vaxtda Türkiyədə hərbi xidmət 15 aydan 12 aya endirilmişdir.[4] 2014-cü ildə İslam DövlətiYPG-yə qarşı döyüşlərdə travma alan bir Türkiyə əsgəri daha iki əsgəri öldürməsi, sonra isə intihar etməsi ilə gündəmə gəlmişdi.[5] 2015-ci ildə türk əsgərləri dinc əhalidən 2,5 dəfə çox intihar etmişdir.[6] Əsgərlərə verilən G3-lərə intihar əleyhinə tətiklər əlavə edilmişdir.[7] Türkiyə ordusu əvvəllər intihar edən əsgər ailələrinə pul cəzası kəsmiş və onların istifadə etdikləri güllənin pulunu ödəmələrini tələb etmişdir, lakin silahlı qüvvələr təzyiq altında bu tətbiqi ləğv etmişdir.[8]

Bir çox Türkiyə əsgəri yüksək rütbəli əsgərlərdən aldıqları pis rəftar, eləcə də əsgər yoldaşlarının hədsiz zorakılığı səbəbindən intihar etmişdir.[9][10] Türkiyə ordusunun PKK-ya qarşı döyüşmək üçün öz əsgərlərini əqli və fiziki cəhətdən gücləndirmək cəhdləri böyük ölçüdə əks nəticə vermiş, bir çox əsgər alçaldılma və döyülmə nəticəsində aldıqları ruhi travmadan sonra intihar etmişdi. İntihar edən bir çox əsgər ailəsi orduya qarşı məhkəməyə müraciət etmişdir.[11] 2022-ci ildə intiharlar hələ də ordudaxili problemlər, yəni əsgərlərin müalicəsi ilə bağlı baş tutmuşdur.[12] Türkiyə ordusunun PKK-ya qarşı mübarizədə yüksək əhval-ruhiyyə nümayiş etdirməyə cəhd etməsinə baxmayaraq, bir çox Türkiyə əsgəri döyüş cəbhəsinə göndərilmək qorxusu, döyüşlər zamanı və ya münaqişə nəticəsində aldıqları PTSD nəticəsində intihar etmişdir.[13][14] Türkiyə ordusu PKK-nın verdiyi itkiləri gizlətmək, əsgərlərinin rifahını qorumaq əvəzinə antikürd təbliğatı ilə çox məşğul olmaq və sərt imicini nümayiş etdirməklə tənqid olunurdu.[15]

  1. Gazetesi, Dünya. "Türk ordusunda intihar sayısı şehit sayısını geçti" (türk). 2015-03-14. 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  2. "More Turkish soldiers died from suicide than combat in 10 years: Minister - Türkiye News". Hürriyet Daily News (ingilis). 2013-02-23. 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  3. "More Turkish soldiers died from suicide than combat in 10 years: Panel". Daily Sabah. 2015-03-14. 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  4. "Focus - 'Every Turk born a soldier' - but not all survive military service". France 24 (ingilis). 2013-10-30. 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  5. "Turkish private kills two other soldiers, commits suicide during guard on Syrian border: Army - Türkiye News". Hürriyet Daily News (ingilis). 2014-12-10. 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  6. "TSK'da intihar sayısı, şehit sayısını geçti". Sabah (türk). 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  7. "İntihar eden askerin ailesinden suçlama". CNN TÜRK (türk). 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  8. "Military academy to investigate suicide among Turkish soldiers - Türkiye News". Hürriyet Daily News (ingilis). 2015-02-23. 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  9. Blaser, Noah. "Turkish Troops Face Torture and Suicide in NATO's Second-Largest Army". The Atlantic (ingilis). 2013-05-02. 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  10. "Bullying in Turkish Military Becomes a Human Rights Issue". www.voanews.com. 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  11. "Turkey: Soldiers break their silence – DW – 04/29/2013". dw.com (ingilis). 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  12. "Arxivlənmiş surət". 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-06-12.
  13. "Turkish soldier commits suicide during invasion operation in South Kurdistan". ANF News (ingilis). 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  14. "Kalkan: Special war can be stopped with revolutionary war". ANF News (ingilis). 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
  15. "Turkish army conceals its losses at all costs". ANF News (ingilis). 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.