Toğrul

Toğrul — türk mifologiyasında Anka Quşu. Tuğrul və ya Doğrul da deyilir. Macar da Turul olaraq bilinər. Fövqəltəbii xüsusiyyətləri olan qırmızı rəngli nəhəng quş. Ölümsüzlüyü və yenidən dirilişi işarələr. Hər gün yenidən doğular. Digər bir çox Dünya xalqlarının mifologiyalarında də müxtəlif adlarla mövcuddur. Ancaq Türk mifologiyasındakı bu quşun digər mifologiyalardakı bənzərlərindən ən əhəmiyyətli fərqi tək başına olmayıb bir bənzərinin hətta əkizinin olmasıdır. Qonrul Kuşu, Toğrul Kuşu ilə birlikdə xatırlanar. Hər ikisi də Anka quşunun bütün xüsusiyyətlərini saxlayarlar. Toğrul Kuşu yeraltına də enə bilər. Atilla Xanın və bəzi Oğuz boylarının bayraqlarında iştirak etmişdir. Oğuz Kağan ilk yoldaşını başında Tuğrul Kuşu olan bir ağacın kovuğunda tapmışdır. Macarlar armalarında iştirak edən bu quşa "Turul" deyərlər. Bir əfsanəyə görə Toğrul Kuşu Monqolları, Konrul Kuşu isə Türkləri işarələr. Igidləri qanadlarının altına alıb kömək edər, nə istəsə edəcəyini söyləyir. Tükləri sihirlidir, iki tükünü bir-birinə sürtünce zənci bir cin gəlir və üç diləyi yerinə yetirər. Üfüq nöqtəsinin kənarındakı sonsuz dənizdə olan kafdağının ardındakı qaranlıqda yaşayır.

Etimologiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

(Tog/Doğ) kökündən törəmişdir. Doğan, yenidən doğan mənalarını daşıyır. Doğan adlı bir quşun tapılması da bu sözün quşlarla olan əlaqəsini açıqca ortaya qoyar. Bundan başqa təbiət, doğurmaq sözləri ilə də kökendeştir.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]