Vudaş

Vudaş (Çuvaşca: Вутăш, Vutăş) - çuvaş mifologiyasında su ruhu. Vudaş, əfsanələrə görə boğularaq ölmüşdür və su cininə çevrilmişdir. Yarım insan görünüşündədir. Bəzən iki ayaqları üzərində insanlar kimi getdiyi deyilər. Böyük çaylarda və göllərdə olur. Vudaşın eynilə insanlarla eyni həyat tərzinə sahib olduğuna inanılırdı. Onların aralarında yaşlı kişilər və körpələr vardır, ailələri vardır.

Günorta insanlar, o sırada Vudaş yuyunduğu üçün yüzmezler. Günəşli günlərdə, bir gözəl tünd saçlı qız qılığında sahilə gəlir və uzun saçlarını qızıl bir daraq ilə darayar. Bəzən sahildə yuxuya gedər. Onu narahat etməmək üçün su sahilində gedərkən yaxşı davranışlar sərgiləmək lazımdır. Bəzən bu ruhlar Su Ana (Çuvaşca: "Şıv Amăşĕ"), Su Ata (Çuvaşca: "Şıv Aşşĕ"), Su İlahı (Çuvaşca: "Şıv Turo") və Su Şeytanı ("Şıv Şuytan") ilə eyniləşdirilmişdir.

Tatar mifologiyasında Vudaş Anası bu ruhu qarşılayar. Bəzi görüşlərə görə Fin-Ugor mənşəlidir.

Vodyana

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vodyana; bir su ruhu olaraq slavyan və iskandinav mifologiyalarında iştirak edən bir varlıqdır.

Digər dillərdə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rus dili: Vodyanoy (Водяной)
Belarus dili: Vadzianik (Вадзянік)
Ukrayna dili: Vodianyk (Водяник)
Polyak dili: Wodnik
Çex və Slovak dili: Vodník
Bolqar və Makedoniya dili: Vodnik (Водник)
Serb dili: Vodenjak (Водењак)

Xüsusiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vodyanoy bədəni ümumiyyətlə qara balıq pullarla, yosun və palçıqla örtülü olan, yaşımtıl saqqallı və uzun saçlı çılpaq bir adam olaraq görünər. Onun pəncə kimi əlləri pərdəlidir; bir balıq quyruğu, qırmızı-isti kömür kimi yanar gözləri vardır. O ümumiyyətlə gurultulu sıçramalar edər, çay boyunca üzər. Yerli mədəniyyətlərdə boğulmaları Vodyanoyun əsəri olaraq görülər. Əsəbiləşsə Vodyanoy anbarlar, su dəyirmanlarına yıxar, insanlar və heyvanlar boğular. Kölə olaraq ona xidmət etmələri üçün insanları su altına sürüyər.

Çex və Slovak folklorunda Vodnikin qəlsəmələri vardır, saçları yaşıl yosun rengindedir. Ümumiyyətlə paltarı və görünüşü bəzən bir avaraya bənzər bir insan şəklindədir. Qəribə şapkalar taxan bir dənizçi kimidir.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]