Bu məqalədə daxili keçidlərin artırılmasına ehtiyac var. (dekabr 2023) |
Xəzər atı — Xəzər dənizinin şimal- şərq, şimal və qərb sahilləri boyu ərazilərdə yayılmış at cinsi.
Qərb ippoloji ədəbiyyatında Kaspi ponisi kimi tanınır. Xəzər atı əsasən, monqol,türk və fars mənşəli atlarla yerli atların qarışması nəticəsində meydana gəlmişdir. Sonralar Quba yorğası və Şirvan atlarının təsiri geniş vüsət almışdır. Bu atlar kiçik və bəzən də orta boylu olmaqla, çox möhkəm bədən quruluşuna malikdir. Boynu qısa və aşağı çıxışlı, beli qısa,sağrısı qısa, gövdəsi enli,başı nisbətən iri, gözləri kiçik, ayaqları qısa olur. Tükləri uzun və sıxdır. Yal-quyruğu bol tüklüdür. Bu atlar yemə az tələbkar olmaqla çox dözümlüdürlər. Rəngləri əsasən kəhər, tünd kəhər,boz olur. Bəzən də zebroidli qula rəngə rast gəlmək mümkündür.
Hal-hazırda Xaçmazdan Lənkərana qədər uzanan Xəzəryanı ərazilərdə, həmçinin, Səlyan-Neftçala Hacıqabul ərazilərində bu atlara rast gəlmək olur. Hazırda bu at növü kənd təsərrüfatı işlərində istifadə edilir.
Xəzər atı dünyanın ən qədim əhliləşdirilmiş at cinslərindən biridir. Bu atlar Fars İmperiyası dövründə yüklərin daşınması və ov üçün istifadə olunurdu. Mazandaranda aparılan qazıntılar zamanı Xəzər atının e.ə. 3400-cü ilə aid olduğu məlum olmuşdur.