Xarici ticarət fəaliyyətinin gömrük-tarif tənzimlənməsi

Xarici ticarət fəaliyyətinin gömrük-tarif tənzimlənməsi və ya tarif tənzimlənməsi  — rüsumların, gömrük prosedurlarının, qaydaların tətbiqinə əsaslanan xarici ticarət fəaliyyətinin dövlət tənzimlənməsi üsullarının məcmusu^[1][2].

Gömrük-tarif tənzimlənməsi uzun müddət istifadə olunan xarici ticarətin dövlət tənzimlənməsinin əsas üsuludur. Gömrük tariflərinin tənzimlənməsi tədbirlərinin tətbiqinin məqsədləri aşağıdakılar ola bilər:

• Proteksionist funksiya milli istehsalçıların xarici rəqabətdən qorunmasıdır.
• Fiskal funksiya — vəsaitlərin büdcəyə daxil olmasını təmin etmək

Xarici iqtisadi fəaliyyətin dövlət tənzimlənməsi nöqteyi-nəzərindən gömrük-tarif tənzimlənməsi qeyri-tarif üsulları ilə yanaşı, bu fəaliyyət sahəsinin dövlət tənzimlənməsi üsullarının iki qrupundan biridir[3].

Gömrük tariflərinin tənzimlənməsinin elementləri bunlardır^[3]:

• Gömrük tarifi - gömrük rüsumunun dərəcələrinin məcmusudur
• Gömrük sərhədindən keçirilən malların gömrük bəyannaməsi
• Gömrük proseduru
• Xarici iqtisadi fəaliyyətin əmtəə nomenklaturası