Yazdırnaq

Yazdırnaq - türk və altay xalq inancında pəncəli canavar. Castırnak və ya Yazqıynaq (Caskıynak) ya da Yazqırnaq (Caskırnak) da deyilir. "Dəmirdırnaq" və ya "Dəmirqıynaq" olaraq da bilinər. Dağlıq sahələrdə və ya meşələrdə yaşayır. Bədəni kıllıdır. Bəzən normal insan görünüşünə girər. Dərisi tünd qonur (qəhvəyi) olaraq ifadə edilər. Bəzən başı it başı kimi çirkin olaraq izah edilər, bəzən də gözəl bir qız qılığına girər. Çelik kimi dırnaqları vardır. Açdığında qartalın Pəncələrində bənzər. Ayak dırnaqları isə keçi dırnağına bənzər. Ailələriylə birlikdə yaşayarlar, biri ailəsinə zərər versə ömrü boyu intiqam alar. Bəzən də dəmir burunlu Yaztumşuq olaraq əlavə xüsusiyyətlər əlavə olunur. Qadın qılığında olduqda çox gözəldir lakin burnunu saxlayar. Dəmir qollu, dəmir gövdəli olduğu da deyilər. Qaraqırnaq adıyla bilinən versiyonlarıda vardır. Bu varlıq insana suyun içində zərər verər. Suda oynayarkən boğulmasından qorxulan uşaqlar belə korkutulur. İnsanların delirmelerine səbəb olar. Bəzən Casdırnaq, Casqıynaq və Casqırnaq bir-birinin qardaşı olan üç fərqli varlıq olaraq izah edilər.

Etimologiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

(Yaz/Yas/Yaş/Cas/Çaş) kökündən törəmişdir. Eyni zamanda bir söz olan bu köklər dəmir, tunc, və metal mənasını verər.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)  (türk.)
  • Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi