Yunanıstan periferiyaları (yun. περιφέρειες) və ya Yunanıstanın inzibati regionları — Yunanıstanın birinci səviyyəsindəki inzibati və ərazi vahidləri. Onların hər biri 2011-ci ilədək nomlar adlanırdı.
Onun müasir sərhədlərdəki ətrafı 1986-cı ildə yaradılıb (Yunanıstan Prezidentinin rəsmi fərmanı yalnız 1987-ci ildə imzalanmışdır) Yunanıstan Daxili İşlər nazirinin müavini Menyos Kutsoyorgosun namizədlərə əlavə olaraq, ikinci səviyyəli inzibati və ərazi vahidi kimi (1622/1986 saylı qanun) qərarı ilə yaradılmışdır[1]. 1986-ci ilə qədər tarixi-coğrafi bölgələrə ənənəvi bölüşdürmə, lakin rəsmi idarəetmə orqanlarına malik olmadı. 1986-cı ildən sonra yeni yaradılan ətraf mühit əsasən tarixi və coğrafi bölgələrin sərhədləri içərisində təşkil edilmişdi, lakin ölçüsü daha kiçik idi və bəzi hallarda onların sərhədləri ilə üst-üstə düşməmişdi: Qərb Yunanıstanın ətrafı 1986-cı ilə qədər analoqu olmayan və Mərkəzi Yunanıstanın tarixi, coğrafi ərazisi və Peloponnes ərazilərindən yaradılmışdır.
Alekos Papadopoulos Daxili İşlər Nazirliyinin rəhbərliyi altında mərkəzləşdirmə prosesinin bir hissəsi kimi, 1997-ci ildə Kapodistriasın islahatı ətraf mühitə daha çox nəzarət verdi. 2011-ci il yanvarın 1-dən qüvvəyə minmiş Kallikratis proqramına (3852/2010 qanunu) əsasən, ətraf mühit ayrı-ayrı ərazi vahidləri olmuşdur. (yun. Γενικός γραμματέας) hökumətin təyin baş katibi dəyişikliklər əsasən bir xalq regional qubernator (yun. Περιφερειάρχης) və Regional Şurasının (yun. Περιφερειακό συμβούλιο) bir 5 il müddətinə seçilir ilə əvəz edilmişdir. Ayrı-ayrı nüsxələrin ləğv edilmiş bir çox səlahiyyətləri, qalan hissəsi periferik vahidlərin nizamnaməsinə köçürülmüşdür. Region mərkəzi hökumət orqanlarına hər biri bir neçə ətrafdan ibarət olan 7 mərkəzdən kənarlaşdırılan idarələr əvəz edilmişdir və rəhbərliyi hökumət tərəfindən təyin olunmuş baş katib tərəfindən idarə olunur.
| |
Yunanıstanın periferiya xəritəsi |
Mərkəzi Makedoniyanın kənarında bir muxtar bölgə - Müqəddəs Afon dağı (yun. Όρος Άθως) ilə məhdudlaşır. Ege dənizinə uzanan üç böyük yarımadasının şərqində yerləşir.
Periferiya | İnzibati mərkəz | Sahə (km2) |
Əhali (nəfər) |
Əhalinin sıxlığıı (nəfər/km2) |
ÜRM (€ million) |
ÜRM hər bir nəfərə (€) | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Attika | Afina | 3,808 | 3,812,330 | 1001.11 | 110,546 | 28,997 |
2 | Mərkəzi Yunanıstan | Lamiya | 15,549 | 546,870 | 35.17 | 10,537 | 19,007 |
3 | Mərkəzi Makedoniya | Saloniki | 18,811 | 1,874,590 | 99.66 | 32,285 | 16,559 |
4 | Krit | İraklion | 8,336 | 621,340 | 74.54 | 11,243 | 18,421 |
5 | Şərqi Makedoniya və Frakiya | Komotini | 14,157 | 606,170 | 42.82 | 9,265 | 15,272 |
6 | Epir | Yanina | 9,203 | 336,650 | 36.58 | 5,079 | 14,221 |
7 | İonik adaları | Kerkira | 2,307 | 206,470 | 89.50 | 4,130 | 17,726 |
8 | Şimali Ege adaları | Mitilini | 3,836 | 197,810 | 51.57 | 3,330 | 16,638 |
9 | Peloponnes | Tripoli | 15,490 | 581,980 | 37.57 | 9,809 | 16,580 |
10 | Cənubi Ege adaları | Ermupolis | 5,286 | 308,610 | 58.38 | 7,646 | 24,828 |
11 | Fessaliya | Larisa | 14,037 | 730,730 | 52.06 | 11,608 | 15,772 |
12 | Şərqi Yunanıstan | Patrı | 11,350 | 680,190 | 59.93 | 10,659 | 14,332 |
13 | Şərqi Makedoniya | Kozani | 9,451 | 282,120 | 29.85 | 5,506 | 18,786 |