Yuqan qoruğu

Yuqan qoruğu — Xantı-Mansi muxtar dairəsinin Surqut rayonunda, Böyük Yuqan çayının hövzəsində yerləşən xüsusi qorunan təbii ərazi.

Yuqan qoruğu
BTMB kateqoriyası — Ia (Ciddi Təbiət Qoruğu)
Sahəsi	648 658 ha
Yaradılma tarixi	31 may 1982
Yerləşməsi
59°39′21″ şm. e. 74°37′48″ ş. u.
Ölkə	Rusiya
ugansky.ru
Yuqan qoruğu
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yuqan Dövlət Təbiət Qoruğu 31 may 1982-ci ildə Nequsyaxa ilə Kiçik Yuqanın (Böyük Yuqanın sağ qolları) ara hissəsində qurulmuşdur. 648,7 min hektar ərazini əhatə edir. Qoruğun ətrafında eni 2 km, ümumi sahəsi 93 893 hektar olan bir mühafizə zonası yaradılmışdır^[1][2]. Qoruğun mərkəzi əmlakı Uqut kəndindədir.

Bölgənin iqlimi kontinentaldır, rütubət ilə xarakterizə olunur. Orta illik temperatur −2.4 ° C-dir. Şaxtasız dövrünün orta müddəti 92 gündür. Böyümə mövsümünün müddəti 137 gündür.

Yuqan qoruğu Sredneob ovalığında yerləşir. Ərazisi əsasən dar çay vadilərindən və geniş bataqlıqlardan ibarətdir. Meşə örtüyü yalnız 36%-dir, qalan hissəsi bataqlıqdır^[3].

Qoruğun damarlı bitkilərinin florası, ümumiyyətlə Ob bölgəsinin orta tayqa florası ilə müqayisədə nisbətən zəifdir, bu da mənzərələrin kiçik bir çeşidi ilə əlaqələndirilir. Qoruqda 67 ailəyə aid 320 növ damarlı bitkisi vardır. Ən çox təmsil olunan fəsilələr: Cilkimilər (30 növ), Mürəkkəbçiçəklilər (27), Səhləbkimilər (15), Gülçiçəklilər (21) və Qaymaqçiçəyikimilər (19). Qoruğun brioflorasının inventarlaşdırılması hələ başa çatmayıb. Mamırların siyahısına indiyədək 27 fəsiləyə aid 76 növ (Ciyərotu mamırları ilə birlikdə) daxildir. Qoruqdakı ən çox təmsil olunan Mamırkimilər fəsiləsinin sfaqnumdur (19 növ).

Yuqan qoruğu ərazisində 23 fəsiləyə və 45 cinsə daxil olan 165 növ bitki vardır.

Göbələklərin və yosunların növ tərkibi hələ öyrənilməyib.

Təbiət qoruğu olaraq əsasən geniş ictimaiyyət üçün bağlıdır. Baxmayaraq ki, elm adamları və ətraf mühit təhsili alan insanlar park rəhbərliyi ilə ziyarət təşkil edilə bilinir. Kənddə əhalini maarifləndirmək üçün bir qoruq tərəfindən idarə olunan kiçik bir təbiət muzeyi vardır. Rəhbərlik əvvəlcədən razılaşdırılaraq ictimaiyyətə açıq olan bataqlıq ərazilərindən birinə “ekoturizm” marşrutu açır. Bununla birlikdə, qoruq uzaqda yerləşir və əlverişli nəqliyyatdan uzaqdır. Gələcəkdə ətraf mühit təhsili fəaliyyətinin böyük bir hissəsini onlayn və virtual media vasitəsi ilə həyata keçirməsini gözləyir. Əsas ofis Uqut kəndində yerləşir. Ən yaxın şəhər Surqutdur və 300 km şimalda yerləşir^[1].