Yusifzadələr
Yusifzadələr — Azərbaycan xalqının tanınmış soylarından biri.
| Yusifzadələr | |
|---|---|
| Titul | Bəy, Ağa |
| Əcdadı | Qarabəy |
| Qohum soylar | Qaramanlı |
| Mənşəyi | Qafqaz, Azərbaycan |
| Təbəəliyi | Xəzər xaqanlığı, Qaraqoyunlu dövləti, Peçeneq xanlığı, Səfəvi imperiyası |
| Dini fəaliyyəti | Müsəlman |
Soyun yaranması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Şimal torpağının ən məşhur nəsillərindən biri Yusifzadələr ailəsidir. Bu soyla bağlı araşdırma aparmış tədqiqatçı Ənvər Çingizoğlu bildirir ki, Yusif Xəzər xaqanı Yusif xaqanın ismidir. - Zadə isə farsca "oğlu" deməkdir. "Zadə" fars mənşəli olsa da, bu soy sonluğu türk ailələrində qədimdən mövcuddur və yalnız aristokrat, elita bir ailədə kim varis təyin edilibsə, sələf xələfinə verə bilər. Azərbaycanda bəziləri ailəsini (soyunu) aristokratlaşdırmaq üçün "zadə" sonluğuna üz tutsa da bu baş verə bilməz. Çünki kökdəki şəxs elita, hakim biri olmalıdır ki, onun oğlu olduğun kimlikdə bilinsin. Dolayısı ilə "Yusifzadə" soy adı "Yusif oğulları" mənasını daşıyır. Bu ailənin nümayəndələri haqqında məlumatlara Qarabağ təzkirəçi alimlərindən M.A.Müctəhid və M.M.Nəvvabın əsərlərində də rast gəlirik. Deyilir ki, elita olan bu ailə mülkədar olmalarına baxmayaraq baxmayaraq varislərinə savad öyrənməyi tövsiyə edibmiş. Yusifzadələr (Qarabəylilər) ailəsi türk-müsəlman, elita, aristokrat, mülkədar (feodal-kapitalist) , ziyalılar nəsli hesab olunur. Eyni zamanda bu ailənin varisləri xalqımızın ağır tale dövrlərində xalqın xilası, düşmənlərə qarşı mübarizəsi, istiqlal hərəkatında iştirak ediblər.[1] j
- Hacı Mirzə Əliqulu Yusifzadə
- Mirzə Cəlal Yusifzadə
- Əli Yusif
- Mirzə Bəşir Yusifzadə — Mirzə Bəşir Mirzə Аbbаs оğlu 1868-ci ildə Şuşa şəhərində dоğulmuşdu. Ibtidаi təhsilini böyü qаrdаşı Hаcı Mirzə Əbdüləlidən аlmışdı. Mirzə Bəşir Niкоlаyеvsк Rus-Tаtаr Məкtəbinin müəllimi оlmuşdu. Dördnəfərlik heyətdən – müdir – Həşim bəy Vəzirov, fənn müəllimləri – Rəsul bəy Tahirov və Mirzə Bəşir Yusifzadə, şəriət müəllimi – Molla Mehdi Sarıcalinskidən ibarət Şuşa rus-Azərbaycan məktəbinin tədris planına Azərbaycan dili, rus dili hesab və yeni təlim üsulu ilə tədris edilən ana dili fənnləri daxil idi. 1898-ci ildə şəhər müsəlman cəmiyyətinin xahişi ilə məktəbin müəllimlərinə dövlət qulluqçusu hüququ və çarın tacqoyması münasibətilə məktəbə "Şuşa Nikolayevsk rus-tatar məktəbi" adı verildi. Mirzə Bəşir 1903-cü ildə Sааtlı priхоdunа ахund təyin еdildi. Sonra yenə də müəllimliyini davam etdirdi.
