Zofya Posmış
Zofya Posmış (pol. Zofia Posmysz 23 avqust 1923[1][2], Krakov[2] – 8 avqust 2022, Osventsim, Kiçik Polşa voyevodluğu[d]) — Polşalı yazıçı və ssenarist.
| Zofya Posmış | |
|---|---|
| pol. Zofia Posmysz | |
 | |
| Doğum tarixi | 23 avqust 1923[1][2] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 8 avqust 2022 (98 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | jurnalist, yazıçı, ssenarist |
| Fəaliyyət illəri | 1945-ci ildən |
| Əsərlərinin dili | polyak dili |
| Mükafatları |
      |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]1942-ci ildən bəri alman Auşvitz və Ravensbrük konservasiya düşərgələrində saxlanılmışdır. Müharibədən sonra Varşavaya yerləşdi. 1952-ci ildə paytaxt universitetinin filologiya fakültəsini bitirib.
"Głos Ludu" qəzetinin redaksiyasında korrektor vəzifəsində işləmiş, sonra Polşa Radiosu ilə əməkdaşlıq etmişdir.
Yaradıcılığı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Zofya Posmış 1945-ci ildə "Belsenden olan baş kəsənləri tanıyıram" adlı bir ədəbi xatirə kitabı ilə debüt edir. Yazıçı "45-ci kayutdan olan sənişin" radio pyesinə şöhrət qazanır. Eyni adlı bir kitab 1962-ci ildə nəşr olunur. Bu əsərə əsaslanaraq, polyak rejissoru Andrzey Munk ölümündən sonra 1963-cü ildə nümayiş olunan "Sərnişin" bədii filmini çəkir. 1968-ci ildə Posmış romanına görə, Moisey Vaynberq eyni adlı opera yazır. Mütəxəssislər tərəfindən yüksək qiymətləndirilən opera, SSRİ-də səhnəyə qoyulması qadağan edilir[3]. Bu əsər ilk dəfə 2006-cı ildə konsert versiyasında, 2010-cu ildə senari formatında səhnələşdirilir.
Seçilmiş əsərləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Belsenden olan baş kəsənləri tanıyıram / Znam katów z Belsen (1945)
- Sərnişin / Pasażerka (1962)
- Meşədəki dayanacaq / Przystanek w lesie (1965, hekayələr toplusu)
- Dözümlü yemişan / Cierpkie głogi (1966) — senari 1966-cı ildə Yanuş Beyxert tərəfindən ekranlaşdırılıb.
- Kiçik / Mały (1970) — senari 1970-ci ildə Yulian Cecima tərəfindən ekranlaşdırılıb.
- Antarktudada məzuniyyət / Wakacje nad Adriatykiem (1970)
- Mikriiqlim / Mikroklimat (1975)
- Ağaca oxşayan ağac / Drzewo do drzewa podobne (1977)
- Qiymət / Cena (1978)
- Koliferdən olan insan / Człowiek spod kaloryfera (1980)
- Elə həmin doktor M. / Ten sam doktor M. (1981)
- Dul və aşnalar / Wdowa i kochankowie (1988)
- Azadlığa, ölümə, həyata / Do wolności, do śmierci, do życia (1996)
Rus dilinə tərcümələr
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Sərnişin : [povest]. — M. : İncəsənət ədəbiyyatı, 1964. — 62 s. — (Roman-qəzeti; № 18 (318)).
- Qiymət : roman. — M. : İnfişaf, 1981. — 183 s.
Mükafatları
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Polşanın İntibah Ordeninin Cəngavər xaçı (1964)
- Polşa İntibah Ordeninin Zabit xaçı (1970)
- Radio şouları sahəsində nailiyyətlərə görə Polşa Radio və Televiziya Komitəsi Mükafatı (1976)
- Vitold Xuleviç adına mükafat (2007)
- Polşa mədəniyyətinin inkişafındakı yüksək nailiyyətlərə görə Polşa Mədəniyyət Nazirinin mükafatı (2008) və digərləri.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 Zofia Posmysz // The Fine Art Archive. 2003.
- ↑ 1 2 3 4 Auschwitz Prisoners Database.
- ↑ За что запрещали "Пассажирку" Arxivləşdirilib 2019-12-09 at the Wayback Machine: Интервью с А. Медведевым // Российская газета — Столичный выпуск № 4256 (25.12.2006).