1
I
сущ. ширина (протяжение чего-л. в поперечнике). Yolun eni ширина дороги, otağın eni ширина комнаты, keçidin eni ширина прохода, parçanın eni ширина ткани, barmaq enində шириной в палец, eni və uzunu eynidir длина и ширина одинаковы
II
прил. поперечный. строит. En kəsiyi поперечный разрез, en profili поперечный профиль, en balkası поперечная балка, en armaturu поперечная арматура, en ağızı поперечная кромка, en mişarı поперечная пила, en dairəsi геогр. широта (одна из координат, определяющих положение точки на земной поверхности; расстояние от экватора по меридиану, выражаемое в градусах)
◊ eninə vermək толстеть; eni ilə uzunu bir olmaq: 1. стать квадратным; 2. быть квадратным (об очень толстом человеке)
2
сущ. диал. знак, выжженный на теле домашнего скота (тавро)
3
сущ. название буквы “N” (“Н”)
Arank (En)
Arank (fr. Aranc) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Otvil-Lones kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Belle.
== Əhalisi ==
2010-cu ildə əhalinin sayı 302 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
Arank dəniz səviyyəsindən 775 metr yüksəklikdə, Amberyo-en-Byuje şəhərindən 13 km şimal-şərqdə, Yura dağlarında yerləşir.
== Həmçinin bax ==
Fransa rayonlarının siyahısı
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
Vikianbarda Arank (En) ilə əlaqəli mediafayllar var.
"Arank" (fransız). Fransa Statistika və İqtisadi Araşdırmalar üzrə Milli İnstitutu.
Arban (En)
Arban (fr. Arbent) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Şimali Oyonna kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Nantüa.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 3476 nəfər təşkil edirdi.
== Coğrafiyası ==
Arban dəniz səviyyəsindən 565 m yüksəklikdə, Oyonna şəhərindən 5 km şimal-şərqdə, Ruisseau de Merdanson çayının sahilində, Yura dağlarında yerləşir.
== İqtisadiyyatı ==
Əhali əsasən kənd təsərrüfatı və meşə təsərrüfatı ilə məşğuldur. Oyonnanın yaxınlığı səbəbindən 80-ə yaxın müəssisə var, bunlardan ən böyüyü plastik və dəqiq mexanika istehsalıdır.
Bələdiyyənin yaxşı nəqliyyat infrastrukturu var.
Apremon (En)
Apremon (fr. Apremont) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Nantyua kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Nantüa.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 363 nəfər təşkil edirdi.
== Coğrafiyası ==
Apremon dəniz səviyyəsindən 900 metr yüksəklikdə, şəhərdən 6 km cənubda Oyonna, dağlarda Jura yerləşir. Kommunanın şimal hissəsində Anqe çayı axır.
== Həmçinin bax ==
Fransa rayonlarının siyahısı
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
Vikianbarda Apremon (En) ilə əlaqəli mediafayllar var.
"Ambyutri" (fransız).
Arji (En)
Arji (fr. Argis) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Sen-Ramber-an-Byuje kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Belle.
INSEE kodu — 01017.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 421 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə 259 çərşənbə axşamı (15-64 il) 192 il iqtisadi fəal, 67 - zərərsizləşdirmə (təmiz aktivlər - 74,1%, 1999-cu il 56,3%) olmuşdur. İz 192 aktivny jiteley rabotali 167 çelov (91 muşina və 76 qadın), bezrabotnыh son 25 (8 mufta və 17 qadın). Sredi 67 neaktiv, 16 yaşdan yuxarı bir tələbə, 32 - təqaüdçü, 19 yaşındakı fəaliyyətsizdir.
Balan (En)
Balan (fr. Balan) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Monlyuzel kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres.
INSEE kodu — 01027.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 2348 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə 1875 nəfər (15-64 yaş arasında) əmək qabiliyyətli insanlar arasında 1640 nəfər iqtisadi fəal, 235 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici - 87.5%, 1999-cu ildə 74.1%). 1640 fəal sakindən 1590 nəfər (1162 kişi və 428 qadın), 50 nəfər işsiz (17 kişi və 33 qadın) işlədi. 235 hərəkətsiz 85 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 93 nəfər təqaüdçü, 57 digər səbəblərə görə hərəkətsizdir.
Be (En)
Be (fr. Bey) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Pon-de-Vel kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres.
INSEE kodu — 01042.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 245 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 171 nəfər (15-64 yaş) arasında 122 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 49 nəfər hərəkətsizdir (fəaliyyət göstərici 71.3%, 1999-cu ildə bu 78.4%). Fəal olan 122 sakindən 111 nəfəri (60 kişi və 51 qadın), 11 nəfəri işsizdir (4 kişi və 7 qadın). Aktiv olmayan 14 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 27 nəfər təqaüdçü, 8 nəfər digər səbəblərə görə hərəkətsizdir.
Beon (En)
Beon (fr. Béon) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Şampan-an-Valrome kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Belle.
INSEE kodu — 01039.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 373 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 251 nəfər (15-64 yaş arasında) arasında 186 nəfər İqtisadi fəal, 65 hərəkətsiz (fəaliyyət göstərici - 74.1%, 1999-cu ildə bu 69.5% idi). Aktiv 186 sakindən 174 nəfər (102 kişi və 72 qadın) işləyir, 12 nəfər işsizdir (5 kişi və 7 qadın). Aktiv olmayan 65 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 24 nəfər təqaüdçü, 21 nəfər digər səbəblərə görə hərəkətsizdir.
Bo (En)
Bo (fr. Boz) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Pon-de-Vo kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres.
INSEE kodu — 01057.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 496 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 304 nəfər (15-64 yaş) arasında 240 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 64 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 78.9%, 1999-cu ildə 74.1%). Aktiv olan 240 sakindən 219 nəfəri (115 kişi və 104 qadın), 21 nəfəri işsizdir (14 kişi və 7 qadın). Fəal olmayan 64 nəfər arasında 22 nəfər şagird və ya tələbə, 25 nəfər təqaüdçü, 17 nəfər digər səbəblərə görə hərəkətsizdir.
Boreqar (En)
Boreqar (fr. Beauregard) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Trevu kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres.
INSEE kodu — 01030.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 870 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 580 nəfər (15-64 yaş) arasında 428 nəfər İqtisadi cəhətdən fəal, 152 hərəkətsiz (fəaliyyət göstərici 73.8%, 1999-cu ildə bu 69.6% idi). Fəal 428 sakindən 378 nəfər (195 kişi və 183 qadın) işləyir, 50 nəfər işsizdir (14 kişi və 36 qadın). 152 hərəkətsiz 48 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 44 nəfər təqaüdçü, 60 digər səbəblərə görə hərəkətsizdir.
Bran (En)
Bran (fr. Brens) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Belle kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Belle.
INSEE kodu — 01061.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 1158 nəfər təşkil edirdi.
== Həmçinin bax ==
Fransa rayonlarının siyahısı
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
Vikianbarda Bran (En) ilə əlaqəli mediafayllar var.
Breno (En)
Breno (fr. Brénod) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Breno kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Nantüa.
INSEE kodu — 01060.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 544 nəfər təşkil edirdi.
== Həmçinin bax ==
Fransa rayonlarının siyahısı
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
Vikianbarda Breno (En) ilə əlaqəli mediafayllar var.
Bressol (En)
Bressol (fr. Bressolles) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Monulyuel kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres.
INSEE kodu — 01062.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 709 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 465 nəfər (15-64 yaş) arasında 350 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 115 nəfər hərəkətsizdir (fəaliyyət göstəricisi - 75.3%, 1999-cu ildə - 71.1%). Fəaliyyət göstərən 350 sakindən 340 nəfəri (177 kişi və 163 qadın), 10 nəfəri işsizdir (8 kişi və 2 qadın). Aktiv olmayan 115 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 52 nəfər təqaüdçü, 19 nəfər digər səbəblərə görə hərəkətsizdir..
Brion (En)
Brion (fr. Brion) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Nantüa kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Nantüa.
INSEE kodu — 01063.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 517 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 335 nəfər arasında (15-64 yaş) 260 nəfər İqtisadi cəhətdən fəal, 75 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici - 77.6%, 1999-cu ildə 71.9%). 260 fəal sakindən 243 nəfər (133 kişi və 110 qadın) işləyir, 17 nəfər işsizdir (7 kişi və 10 qadın). Aktiv olmayan 18 nəfər arasında şagird və ya şagird, 43 nəfər təqaüdçü, 14 nəfər digər səbəblərə görə hərəkətsizdir.
Buasse (En)
Buasse (fr. Boissey) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Pon-de-Vo kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres.
INSEE kodu — 01050.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 288 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 169 nəfər arasında (15-64 yaş arasında) 131 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 38 nəfər hərəkətsizdir (fəaliyyət göstərici - 77.5%, 1999-cu ildə 66.1%). 131 fəal sakindən 123 nəfər (68 kişi və 55 qadın), 8 nəfəri işsizdir (5 kişi və 3 qadın). Aktiv olmayan 38 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 12 nəfər təqaüdçü, 14 nəfər digər səbəblərə görə hərəkətsizdir.
Dommarten (En)
Dommarten (fr. Dommartin) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Baje-le-Şatel kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres.
INSEE kodu — 01144.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 841 nəfər təşkil edirdi.
Duvr (En)
Duvr (fr. Douvres) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Amberyo-an-Byuje kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Belle.
INSEE kodu — 01149.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 962 nəfər təşkil edirdi.
En (departament)
En (fr. və oks. Ain) — Fransanın şərqindəki Overn-Rona-Alp regionunun departamentlərindən biri. Sıra nömrəsi — 1. İnzibati Mərkəzi —Burk-an-Bres.
== Coğrafiya ==
Sahəsi — 5762 km². Departament Yura dağlarının cənub sahilləri üzərində Rona və Sona çayları arasında yerləşir.
== Tarix ==
En - 1790-cı ilin mart ayında Böyük Fransız İnqilabı dövründə yaranmış ilk departamentlərdən biridir. Adı En çayından gəlir.
== Qalereya ==
== Xarici keçidlər ==
VikiSəyahətdə En (departament) haqqında səyahət məlumatları var.
En Dou
En Dou (d. 1 may 1971) — Kanadanı təmsil edən su poloçusu.
== Karyerası ==
En Dou, Kanada yığmasının heyətində 2000-ci ildə Avstraliyanın Sidney şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Qrup mərhələsində beş görüşün sadəcə birində qalib gələn Kanada yığması, Sidney Olimpiadasını beşinci pillədə başa vurdu.
Daha sonra En Dou, Kanada yığmasının heyətində 2004-cü ildə Yunanıstanın Afina şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Yeddinci pillə uğrunda görüşdə Qazaxıstan yığmasını 10:4 hesabı ilə məğlub edən Kanada yığması, Afina Olimpiadasını yeddinci pillədə başa vurdu.
En Hetvey
Enn Hetevey (ing. Anne Hathaway; 12 noyabr 1982[…], Bruklin, Nyu-York) — amerikalı aktrisa.
== Həyatı ==
Enn Hetevey 12 noyabr 1982-ci ildə Nyu-Yorkun Bruklin bölgəsində anadan olub.
== Karyerası ==
En teleekranlarda ilk dəfə 1999-cu ildə Reallığı Gör adlı serialda görünmüşdü.
Disneyin istehsalı olan Şəhzadənin gündəliyi filmində və onun növbəti seriasında oynadığı Mia Sermopolis rolu ona böyük şöhrət qazandırdı. O vaxtdan sonra Havoc və Qozbel Dağ kimi dram filmlərdə oynamağa başladı. Eyni zamanda o, Şeytan Prada Geyinir və Eşq Kitabı filmlərində baş rolu oynadı. 2004-cü ildə ekranlara çıxan Tilsimlənmiş Ella filmidə ona uğur gətirənlərdən oldu. 2011-ci ildə Rio adlı cizgi filmində obrazı səsləndirən En, daha sonra Bir Gün filmində baş rolu ifa etdi.
2008-ci ildə Reyçl ərə gedir filmindəki performansına görə bir neçə mükafat alan En, Ən yaxşı aktrisa mükafatınada namızəd görüldü.
En Vivo
En Vivo – Amerikalı pop qrupu Ha*Ashın 2-cü canlı albomudur. 6 dekabr 2017-ci ildə Sony Music Latin tərəfindən nəşr olundu.
= Albomdakı mahhnılar =
== CD1 ==
== CD2 ==
== DVD ==
== Mənbə ==
En Vivo - Genius.
En dairəsi
Coğrafi enlik, en dairəsi və ya paralel — Ekvatorun şimal və ya cənubundakı hər hansı bir nöqtənin ekvatora açıldığı məsafəsi. En dairəsini astronomik alətlərdən olan sekstant və qnomon ilə təyin etmək mümkündür. Günün davam etmə müddəti En dairəsindən asılıdır. Coğrafi enlik 0°-dən 90°-yə qədər hesablanır və ekvatordan şimal qütbünə qədər – şimal Coğrafı enlik ekvatordan cənub qütbünə qədər – cənub Coğrafı enlik adlanır.
Faraman (En)
Faraman (fr. Faramans) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Meksimyo kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres.
INSEE kodu — 01198.
== Cöğrafiyası ==
Kommuna Paris şəhərinin 390 km cənub-şərqində, Lion şəhərindən 28 km şimal-şərqdə və Burk-an-Bres şəhərindən 35 km cənubda yerləşir.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 681 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 475 nəfər (15-64 yaş) arasında 373 nəfər iqtisadi cəhətdən, 102 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 78.5%, 1999-cu ildə 75.4%). 373 aktiv sakindən 358 nəfər (202 kişi və 156 qadın), 15 nəfəri işsizdir (7 kişi və 8 qadın).
Fran (En)
Fran (fr. Frans) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Trevu kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres.
INSEE kodu — 01166.
== Cöğrafiyası ==
Kommuna Paris şəhərinin 370 km cənub-şərqində, Lion şəhərindən 27 km şimal və Burk-an-Bres şəhərindən 45 km cənub-qərbdə yerləşir.
== Əhalisi ==
2010-cu ildə əhalinin sayı 1984 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 1360 nəfər (15–64 yaş) arasında 1008 nəfər iqtisadi fəal, 352 nəfər hərəkətsiz (fəaliyyət göstərici 74,1%, 1999-cu ildə 73,8%) olmuşdur. 1008 fəal sakindən 944 nəfər (507 kişi və 437 qadın) işləyir, 64 nəfər işsizdir (34 kişi və 30 qadın).
Juayyo (En)
Juayyo (fr. Joyeux) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Meksimyo kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres.
INSEE kodu — 01198.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 223 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 153 nəfər (15-64 yaş arasında) 115 nəfər iqtisadi fəal, 38 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi - 75,2%, 1999-cu ildə 75.5%). 115 fəal sakindən 104 nəfər (60 kişi və 44 qadın) işləyir, 11 nəfər işsizdir (4 kişi və 7 qadın). 38 hərəkətsiz 12 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 15 nəfər - təqaüdçü, 11 nəfər digər səbəblərə görə hərəkətsiz idi.
Kondamin (En)
Korvesya (fr. Condamine) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Breno kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Nantüa.
INSEE kodu — 01112.
== Əhalisi ==
2010-ci ildə əhalinin sayı 404 nəfər təşkil edirdi.
== İqtisadiyyatı ==
2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 131 nəfər (15–64 yaş arasında) 93 nəfər iqtisadi cəhətdən, 38 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi 71,0%, 1999-cu ildə 68,8%). Fəaliyyət göstərən 93 sakindən 90 nəfəri (40 kişi və 50 qadın), 3 nəfər işsiz (3 kişi və 0 qadın) idi. 38 hərəkətsiz 11 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 19 nəfər təqaüdçü, 8 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.
69-ci şimal enliyi
69-ci şimal enliyi — Yerin şimal yarımkürəsindən keçən xəyali xət. Ekvatora olan məsafə — 7655 km, şimal qütbünə olan məsafə — 2344 km. Şimal Qütb dairəsindən şimalda yerləşməsi ilə əlaqədar ilin 60 günü qütb gündüzləri, 45 günü isə qütb gecələri müşahidə edilir.
== Keçir ==
Qrinviç meridianından başlayan 69-ci şimal enliyi Skandinaviya, Rusiya, ABŞ, Kanada ərazisindənj keçir.
70-ci şimal enliyi
70-ci şimal enliyi — Yerin şimal yarımkürəsindən keçən xəyali xət. Ekvatora olan məsafə — 7770 km, şimal qütbünə olan məsafə — 1679 km. Şimal Qütb dairəsindən şimalda yerləşməsi ilə əlaqədar ilin 60 günü qütb gündüzləri, 45 günü isə qütb gecələri müşahidə edilir.
== Keçir ==
Qrinviç meridianından başlayan 70-ci şimal enliyi Skandinaviya, Rusiya, ABŞ, Kanada ərazisindənj keçir.
AMEA "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi Mərkəzi — Azərbaycan Milli Ensiklopediyasının yüksək səviyyədə hazırlanıb nəşr olunmasını təmin etmək üçün Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2004-cü il 5 may tarixli sərəncamı ilə yaradılmış elmi mərkəz.
AMEA "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzinin direktoru akademik Tofiq Nağıyevdir.
== Azərbaycan Milli Ensiklopediyasının redaksiya heyəti ==
Redaksiya Heyətinin Sədri: İlham Heydər oğlu Əliyev
Redaksiya Heyəti Sədrinin birinci müavini: R.Ə. Mehdiyev
Redaksiya Heyəti Sədrinin müavinləri: A.A. Əlizadə, A.R. Rzayev
Məsul Katib: T.M. Nağıyev
=== Redaksiya Heyətinin Üzvləri ===
F.H. Abdullazadə,
A.Q. Abiyev,
İ.A. Babayev,
T.Ə. Bünyadov,
Ö.H. Eldarov,
C.Ə. Əliyev,
T.A. Əliyev,
F.Ə. Əlizadə,
V.M. Fərzəliyev,
İ.M. Hacıyev,
İ.Ə. Həbibbəyli,
A.M. Həşimov,
F.Q. Xəlilov,
M.İ. İbrahimbəyov,
A.C. İsmayılzadə,
K.M. Kərimov,
Ə.Ə. Qəribov,
Ə.S. Quliyev,
Y.M. Mahmudov,
A.Ş. Meydiyev,
A.M. Məhərrəmov,
A.C. Məlikov,
V.M. Məmmədəliyev,
Q.Ş. Məmmədov,
A.M. Paşayev,
F.C. Məmmədova,
Ş.M. Muradov,
A.Ə. Paşayev,
M.N. Rəhimova,
M.İ. Rüstəmov,
T.T. Salahov,
Z.Ə. Səmədzadə,
N.M. Vəlixanlı,
X.B. Yusifzadə.
Acacia ensifolia
Oraqvari akasiya (lat. Acacia falcata) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü. 5-m hündürlüyə çatan, çoxillik kol və ya ağacdır. Vətəni Şərqi Avstraliyadır. Elmi adı yarpaqları oraqşəkilli olduğuna görə verilib. Kulturada becərməyə uyğunlaşdırılaraq kolluqların bərpasında istifadə olunur.
== Qısa botaniki təsviri ==
2–5 m hündürlüyündə olan kol və ya kiçik bir ağacdır ki, gövdəsi boz və ya qara qabıqla örtülü olur. Əksər akasiyalarda olduğu kimi, yarpaqlardan çox oraqvari filloklaidiyaları olur. Onların uzunluğu 7-19 sm, yaxşı nəzərə çarpan əsas damarlı, solğun yaşıl və ya boz-yaşıl rənglidir. Kiçik dairəvi çiçəkləri ağımtıl və ya solğun-sarı rəngdədi.
Acacia enterocarpa
Acacia enterocarpa (lat. Acacia enterocarpa) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü.
Aechmea entringeri
Aechmea entringeri (lat. Aechmea entringeri) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin bromeliyakimilər fəsiləsinin exmeya cinsinə aid bitki növü.
Afrika ensizburun timsahı
Afrika ensizburun timsahı (lat. Crocodylus niloticus) — əsl timsahlar sinfinin nümayəndələrindən biri. Afrikada yayılmış timsahların dörd növündən biri. Son tədqiqat məlumatları nəticəsində DNT göstəricilərinə görə ayrı bir Mecistops cinsinə ayrılır.
== Görünüşü ==
Afrika ensizburun timsahı adını Orinoko timsahına bənzər ensiz burun sayəsində almışdır. Ölçüləri ümumiyyətlə 2,5 m-dən çox olmur, bəzən uzunluğu 4 m-ə qədər olan fərdlərə də rast gəlinir. Boyunun arxasındakı qoruyucu sümük lövhələri 3–4 cərgədə boyunca uzanır və bu növü iki cərgəyə sahib olan Crocodylus cinsinin nümayəndələrindən fərqləndirir. Bu xüsusiyyətinə görə bu növə zirehli timsah (alm. Panzerkrokodil) də deyilir. Afrika ensizburun timsahın xallı dərisi onu əsl timsahlardan daha çox alliqatorlara və ya qaviallara bənzədir.
Aftermath Entertainment
Aftermath Entertainment Amerikada yerləşən musiqi şirkətidir. 1996-cı ildə Interscope Records dəstəyi ilə Dr. Dre tərəfindən qurulmuşdur.
== Sənətçilər ==
== Köhnə sənətçilər ==
== Prodüserlər ==
Dr. Dre
Mel-Man
Mark Batson
Dawaun Parker
DJ Khalil
Trevor Lawrence Jr.
Che Vicious
== Köhnə prodüserlər ==
Bud'da
Focus...
Mike Elizondo
The Glove
== Diskoqrafiya ==
== Həmçinin bax ==
Dr.
Ageratina enixa
Ageratina enixa (lat. Ageratina enixa) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin ageratina cinsinə aid bitki növü.
Aksel Enström
Paradise Oskar (azərb. Paradays Oskar; gəlçək adı- Aksel Enström isv. Axel Ehnström; 23 oktyabr 1990) — Finlandiyada yaşayan İsveçli müğənni.
Aktivləşmə enerjisi
Aktivləşmə enerjisi — kimyəvi reaksiya zamanı toqquşan molekulların malik olduqları enerjiyə deyilir. Əksər kimyəvi reaksiyaların sürəti temperatur artdıqca artır. XIX əsrin 80-ci illlərin əvvəlində Hollandiya fiziki və kimyaçısı Yakob Vant-Hoff göstərdi ki, əksər kimyəvi reaksiyaların sürəti hər 10 °C qaldırdıqda 2–4 dəfə artır.
== Arreniusun təklifi ==
1889-cu ildə İsveç alimi Svante Arrenius bir çox kimyaçıların o zaman aldığı nəticələri ümumiləşdirərək reaksiyanın sürət sabitinin temperaturdan asılılığını təklif etdi:
k
=
A
e
−
E
a
/
R
T
{\displaystyle k=Ae^{{-E_{a}}/{RT}}}
Burada K — sürət sabiti; A – hər bir reaksiya üçün xarakterik olan sabit əmsal; R — universial qaz sabiti; T – mütləq şkalada temperatur (mütləq temperatur); E4- Arrenius tərəfindən aktivləşmə enerjisi adlandırılan və hər bir reaksiya üçün xarakterik olan enerjidir.
Arrenius fərz edirdi ki, toqquşma zamanı bütün molekullar reaksiyaya girmir, yalnız verilmiş temperaturda lazımi miqdarda enerjiyə malik molekullar reaksiyaya girir. Bu enerji aktivləşmə enerjisi adlanır və C/mol ilə ölçülür. Temperatur nə qədər yüksək olarsa, bir o qədər çox molekul bu enerjiyə malik olur və reaksiyaya girmək qabiliyyəti müvafiq olaraq yüksək olur.
Ea-nın qiyməti nə qədər az olarsa, verilmiş temperaturda bir o qədər çox molekul reaksiyaya girir, Ea=0 olduqda hər bir toqquşma reaksiyaya səbəb olur; bu halda reaksiyanın sürəti vahid həcmdə vahid zamanda toqquşmaların sayına bərabərdir.
Al Jazeera English
Əl-Cəzair (ərəb. الجزيرة — «ada») — Doha, London, Kuala Lumpur və Vaşinqtonda qərargahı olan beynəlxalq tv şirkəti. O cümlədən İnternetdə ingilis dilində 24 saat fəaliyyət göstərir. YouTube-da, öz videolarını yerləşdirdiyi şəxsi portalı mövcuddur.
Kanalda xəbərlər (idman xəbərlərindən siyasətlə əlaqəli) və sənədli filmlər yayımlanır. Əsas qərargahı Yaxın Şərqdə olan ilk İngilis dili xəbər kanalıdır.
Kanalın məqsədi — « heç kimə deyilməyənləri danışmaq, şərqlə qərbin arasında sülh müzakirəsinə köməklik etməkdir. .
Albaniyanın bərpa olunan enerjisi
Albaniyanın Bərpa olunan enerjisinə bioyanacaq, geotermal mənbələr, su, günəş və külək ilə işləyən elektrik stansiyaları daxildir. Albaniyanın bərpa olunan energetikasının əsasını hidroelektrostansiyalar təşkil edir, baxmayaraq ki çəkilmə zamanı və ya su aşağı səviyyədə olanda energetika ilə problemlər yaşanır. Albaniyanın günəş, külək və geotermal mənbələrin istifadəsi üçün böyük potensiala malikdir, bu da Aralıq dənizi iqlimi, təbii su quyuları və balkan dağların mövcud olması ilə bağlıdır.
== Su elektrik stansiyaları ==
Elektrik enerjisinin əsas mənbəyi SES-di, hansı ki hər halda daimi dəyişikliklərə görə etibarsız sayılır. Albaniya 2012-ci ildə 100 min yaşayış evini elektriklə təmin edilməsi üçün Verbumd adlı Avstriya şirkəti ilə Aşta SES-in tikintisi barədə müqavilə bağlamışdı.
== Günəş elektrik stansiyaları ==
BMT-nin inkişaf proqramı Albaniyada günəş batareyalarının tikintisini planlaşdırır. Proqram daxilində 75 min m² sahəli panellərin quraşdırılması üçün 2,75 milion ABŞ dolları xərcləndi. 2010-cu ildə 10 700 m² quraşdırılmışdır, batareyaların qalan hissəsinin tikintisi 2015-ci ildən davam etdirildi. Günəş batareyaları ildə 2100 - 2700 günəş saatı üçün nəzərdə tutulub. Bu növ energetika yaşayış evləri, kommersiya və sənaye binalarının istilik və elektriklə təchizatı üçün istifadə oluna bilər.
Almatı Enerji və Rabitə Universiteti
Qumarbek Daukeyev adına Almatı Enerji və Rabitə Universiteti (qaz. Ғұмарбек Даукеев атындағы Алматы Энергетика және Байланыс Университетi (АЭжБУ), ing. Almaty University of Power Engineering and Telecommunications named after G.Daukeev (AUPET) ) — Almatı (Qazaxıstan) ali təhsil müəssisəsi. Baytursınov və Qabdullin küçələrinin kəsişməsində yerləşir. 10 yanvar 1997-ci ildə 1975-1997-ci illərdə mövcud olan Almatı Enerji Mühəndisliyi İnstitutunun (AEI) bazasında yaradılmışdır. Qeyri-kommersiya universitetidir. Tədris qazax, rus və ingilis dillərində aparılır.
== Universitet quruluşu ==
2020-ci ilədək universitetdə 7000-dən çox tələbə təhsil alır.
=== Əyani təhsilli dörd institut ===
Kosmik Mühəndisliyi və Telekommunikasiya İnstitutu, İstilik Enerjisi və İstilik Mühəndisliyi İnstitutu, Elektrik Enerjisi və Elektrik Mühəndisliyi İnstitutu, İdarəetmə Sistemləri və İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu, İnstitutlar 13 şöbəni bitirən şöbələr olan 19 şöbəni birləşdirir. Daha iki fakültə var: əlavə təhsil fakültəsi və məsafədən təhsil və mütəxəssislərin yenidən hazırlanması fakültəsi.
Alternativ energetika
Alternativ enerji — təbiətin çirklənməsinin qarşısını almaq məqsədilə işlənən enerji çeşidlərinin ümumiləşmiş adı. Alternativ energetika daha çox gələcəyə yönələn perspektiv sahədir. Ətraf mühiti çirklənməkdən(torpaq, su, hava) qorumaq üçün Alternativ enerji mənbələrindən istifadə olunması məqsədəuyğundur. İnkişaf etmiş ölkələr (ABŞ, Kanada, Böyük Britaniya, Almaniya, Rusiya və s.) alternativ enerji mənbələrindən istifadəni genişləndirməklə ətraf mühiti çirklənmədən qorumağa cəhd göstərirlər. Son illər Azərbaycan müstəqil dövlət kimi xarici ölkələrin təcrübəsindən istifadə edərək alternativ enerji mənbələrindən istifadəni genişləndirməklə, həm qiymətli yanacağa (neft, qaz) qənaət etməyə, həm də ətraf mühitin qorunmasına nail olmağa çağırır. Elektrik enerji istehsalında İES və SES-dan istifadənin ətraf mühit üçün həm müsbət, həm də mənfi tərəfləri vardır. Bu stansiyalardan xüsusilə İES-ı yerləşdikləri ərazilərin torpaqlarını, sularını, atmosferini daha çox çirkləndirdiyi üçün , alternativ energiyadan istifadəni çoxaltmalıyıq
== Bərpaolunan enerji növləri ==
Bərpaolunan ya da yaşıl enerji – insan varlığı miqyasında tükənməz enerjidir. O təbiətdə hər an təbii olaraq mövcud olan proseslərin insanların ehtiyacları üçün istifadə olunması ilə əldə olunur. Bir neçə bərpaedilən enerji çeşidləri vardır:
=== Külək enerjisi ===
Bu enerjidən insanlar qədim zamanlardan yel dəyirmanlarında dən üyütmək üçün istifadə edirdilər. İlk dəfə dəyirmanlar Çində və Misirdə quraşdırılmışdır.
Alternativ enerji
Alternativ enerji — təbiətin çirklənməsinin qarşısını almaq məqsədilə işlənən enerji çeşidlərinin ümumiləşmiş adı. Alternativ energetika daha çox gələcəyə yönələn perspektiv sahədir. Ətraf mühiti çirklənməkdən(torpaq, su, hava) qorumaq üçün Alternativ enerji mənbələrindən istifadə olunması məqsədəuyğundur. İnkişaf etmiş ölkələr (ABŞ, Kanada, Böyük Britaniya, Almaniya, Rusiya və s.) alternativ enerji mənbələrindən istifadəni genişləndirməklə ətraf mühiti çirklənmədən qorumağa cəhd göstərirlər. Son illər Azərbaycan müstəqil dövlət kimi xarici ölkələrin təcrübəsindən istifadə edərək alternativ enerji mənbələrindən istifadəni genişləndirməklə, həm qiymətli yanacağa (neft, qaz) qənaət etməyə, həm də ətraf mühitin qorunmasına nail olmağa çağırır. Elektrik enerji istehsalında İES və SES-dan istifadənin ətraf mühit üçün həm müsbət, həm də mənfi tərəfləri vardır. Bu stansiyalardan xüsusilə İES-ı yerləşdikləri ərazilərin torpaqlarını, sularını, atmosferini daha çox çirkləndirdiyi üçün , alternativ energiyadan istifadəni çoxaltmalıyıq
== Bərpaolunan enerji növləri ==
Bərpaolunan ya da yaşıl enerji – insan varlığı miqyasında tükənməz enerjidir. O təbiətdə hər an təbii olaraq mövcud olan proseslərin insanların ehtiyacları üçün istifadə olunması ilə əldə olunur. Bir neçə bərpaedilən enerji çeşidləri vardır:
=== Külək enerjisi ===
Bu enerjidən insanlar qədim zamanlardan yel dəyirmanlarında dən üyütmək üçün istifadə edirdilər. İlk dəfə dəyirmanlar Çində və Misirdə quraşdırılmışdır.
Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Agentliyi (Azərbaycan)
Azərbaycan Respublikasının Energetika Nazirliyi yanında Bərpa Olunan Enerji Mənbələri Dövlət Agentliyi (AREA və ya BOEMDA) — Azərbaycan Respublikasında bərpa olunan enerji mənbələri və onlardan səmərəli istifadə sahəsində fəaliyyətin təşkilini və tənzimlənməsini təmin edən, dövlət siyasətinin həyata keçirilməsində iştirak edən, Azərbaycan Respublikası Energetika Nazirliyinin strukturuna daxil olan qurumdur.
== Tarixi ==
16 iyul 2009-cu ildə Azərbaycan Respublikası Sənaye və Energetika Nazirliyinin Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Agentliyi yaradılıb.
Azərbaycan Respublikasının Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Şirkəti Azərbaycan Respublikası Prezidenti İlham Əliyevin 1 iyun 2012-ci il il Fərmanı ilə yaradılıb.
Şirkət Sənaye və Energetika Nazirliyinin Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Agentliyinin əsasında yaradılıb. Ləğv edilmiş Azərbaycan Respublikası Sənaye və Energetika Nazirliyinin Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Agentliyinin əmlakı Azərbaycan Respublikasının Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Şirkətinə verilib. Şirkətin yenidən təşkili və (və ya) ləğv edilməsi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən həyata keçirilirdi.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2013-cü il 01 fevral tarixli, 810 nömrəli Fərmanı ilə Azərbaycan Respublikasının Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Agentliyi yaradılmışdır.
2019-cu il 14 yanvar tarixində prezident İlham Əliyevin verdiyi fərmanla agentlik ləğv olunub.
22 sentyabr 2020-ci ildə Prezident İlham Əliyev "Azərbaycan Respublikası Energetika Nazirliyinin fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı tədbirlər haqqında və "Azərbaycan Respublikası Energetika Nazirliyinin fəaliyyətinin təmin edilməsi və "Azərbaycan Respublikasının Sənaye və Energetika Nazirliyi haqqında Əsasnamənin, nazirliyin strukturunun və aparatın işçilərinin say həddinin təsdiq edilməsi barədə" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2006-cı il 15 may tarixli 404 nömrəli Fərmanında dəyişikliklər edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2014-cü il 11 aprel tarixli 149 nömrəli Fərmanında dəyişiklik edilməsi barədə" fərman imzalayıb. Fərmana əsasən, Energetika Nazirliyi yanında Bərpa Olunan Enerji Mənbələri Dövlət Agentliyi yaradılıb.
Alternativ və Bərpa olunan enerji
Alternativ enerji — təbiətin çirklənməsinin qarşısını almaq məqsədilə işlənən enerji çeşidlərinin ümumiləşmiş adı. Alternativ energetika daha çox gələcəyə yönələn perspektiv sahədir. Ətraf mühiti çirklənməkdən(torpaq, su, hava) qorumaq üçün Alternativ enerji mənbələrindən istifadə olunması məqsədəuyğundur. İnkişaf etmiş ölkələr (ABŞ, Kanada, Böyük Britaniya, Almaniya, Rusiya və s.) alternativ enerji mənbələrindən istifadəni genişləndirməklə ətraf mühiti çirklənmədən qorumağa cəhd göstərirlər. Son illər Azərbaycan müstəqil dövlət kimi xarici ölkələrin təcrübəsindən istifadə edərək alternativ enerji mənbələrindən istifadəni genişləndirməklə, həm qiymətli yanacağa (neft, qaz) qənaət etməyə, həm də ətraf mühitin qorunmasına nail olmağa çağırır. Elektrik enerji istehsalında İES və SES-dan istifadənin ətraf mühit üçün həm müsbət, həm də mənfi tərəfləri vardır. Bu stansiyalardan xüsusilə İES-ı yerləşdikləri ərazilərin torpaqlarını, sularını, atmosferini daha çox çirkləndirdiyi üçün , alternativ energiyadan istifadəni çoxaltmalıyıq
== Bərpaolunan enerji növləri ==
Bərpaolunan ya da yaşıl enerji – insan varlığı miqyasında tükənməz enerjidir. O təbiətdə hər an təbii olaraq mövcud olan proseslərin insanların ehtiyacları üçün istifadə olunması ilə əldə olunur. Bir neçə bərpaedilən enerji çeşidləri vardır:
=== Külək enerjisi ===
Bu enerjidən insanlar qədim zamanlardan yel dəyirmanlarında dən üyütmək üçün istifadə edirdilər. İlk dəfə dəyirmanlar Çində və Misirdə quraşdırılmışdır.
Amerika Ensiklopediyası
Amerika Ensiklopediyası (ing. Encyclopedia Americana) və ya Amerikana — ingilis dilində ən böyük ensiklopediyalardan biri, Nyu-Yorkda nəşr olunan universal ensiklopediya.
Ensiklopediyada 45 mindən çox məqalə var, əksəriyyətində 500-dən çox söz var. Ensiklopediyanın yazılmasında 6,500 nəfər iştirak etmişdir.
Hal-hazırda ensiklopediya internet abunəçiliyi ilə mövcuddur.
Amur enlibaşı
Amur enlibaşı (lat. Pseudorasbora parva) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin çəkikimilər dəstəsinin çəkilər fəsiləsinin pseudorasbora cinsinə aid heyvan növü.
== Xarakterik morfoloji əlamətləri ==
Bədəni üst tərəfdən sarımtıl-boz, yanlardan açıq boz, üzgəcləri (bel, döş, qarın, anal və quyruq) açıq sarımtıl rəngdədir. Körpə fərdlərdə bədənin arxa hissəsində yan xətti boyunca tünd rəngli qara zolaq olur, yetkin fərdlərdə bu zolaq itir. İri fərdlərin pulcuqlarının arxa hissəsi aypara formalı qara zolaqla örtülmüşdür. Azərbaycan sularında yaşayan Amur enlibaşının uzunluğu 3.1–9.5 sm, kütləsi 0.33–10.7 q arasında dəyişir.
== Yaşayış yeri və həyat tərzi ==
Şirin və şortəhər su hövzələrində yaşayan Amur enlibaşı durğun su tutarlarında daha çoxsaylı olur. Qış aylarında yırtıcı balıqlardan qorunmaq üçün su hövzələrinin dib hissələrində passiv hərəkət edirlər. Ömrün uzunluğu orta hesabla 4–5 il olub, 1–2 yaşında cinsi yetkinliyə çatır. Fərdi inkişaf forması tam çevrilmə şəklindədir.
Are You Man Enough
Are You Man Enough (azərb. Sən əsl kişisən?) — C. C. Catch tərəfindən 1987-ci ildə ifa edilmiş mahnıdır.
Arximandrit Nikiforun Bibliya ensiklopediyası
Arximandrit Nikiforun Bibliya ensiklopediyası (rus. «Иллюстрированная полная популярная Библейская энциклопедия») — 1891-ci ildə nəşr olunmuş Bibliya ensiklopediyası. Müəllifi arximandrit Nikifordur.
Atom Enerjisi üzrə Beynəlxalq Agentlik
Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi (ing. International Atomic Energy Agency) və ya qısaca BAEA (ing. IAEA) — BMT-nin ixtisaslaşdırılmış agentliyi.
Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi (AEBA), nüvə enerjisindən sülh istifadəsini təşviq etmək və nüvə silahları da daxil olmaqla, onun hər hansı bir hərbi məqsəd üçün istifadəsinə maneə törətmək istəyən beynəlxalq bir təşkilatdır.
== Təşkilatın yaradılması ==
BAEA, 29 iyul 1957-ci ildə müstəqil bir təşkilat kimi yaradılmışdır. Birləşmiş Millətlər Təşkilatından öz beynəlxalq müqaviləsi ilə qurulmuş olsa da, statusuna görə həm Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyasına, həm də Təhlükəsizlik Şurasına məlumat verir.
== Fəaliyyəti və məqsədləri ==
Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin Avstriyanın Vyana şəhərində qərargahı var. Beynəlxalq Atom Enerjisi Təşkilatının Toronto, Kanada və Yaponiyanın Tokio şəhərində yerləşən iki "Regional Təhlükəsizlik Təşkilatları Ofisləri" var. Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin Nyu-Yorkda, ABŞ-də və İsveçrənin Cenevrə şəhərində yerləşən iki əlaqə bürosu var. Bundan əlavə, AEBA Seibersdorf, Avstriya, Monako və Triest şəhərlərində yerləşən laboratoriya və tədqiqat mərkəzlərinə malikdir.