Lüğətlərdə axtarış.

Üzüm (lat. Vitis) — üzümkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Qiymətli bitki olaraq dünyanın bir sıra ölkələrində çox qədimdən becərilir. Üzümdən şərab, kişmiş, şərbət, doşab (bəkməz) hazırlanır. FAO-ya (BMT ərzaq və kənd təsərrüfatı təşkilatı) görə dünyada üzüm istehsalının təxminən 71% şərab üçün, 27% təzə meyvə olaraq, 2% isə quru üzüm (kişmiş) olaraq istifadə olunur. Azərbaycanın əksər rayonlarında üzüm becərilir. Kürdəmir rayonu məşhur Şirvanşahı üzüm növünün vətəni sayılır. == Xalq təbabəti == Müəyyən edilmişdir ki, üzümün şirəsində bir sıra müalicə əhəmiyyətli olan maddələr vardır. Bunlardan şəkəri (qlükoza, fruktoza, saxaroza), dəmir duzlarını, kalium-permanqanatı, C və B qrupu vitaminləri, karotin, aşı, boyayıcı və pektin maddələrini və s. göstərmək olar.

İdiş dili — Hind-Avropa dillərinin german dilləri qrupuna məxsus dil. İbri əlifbası ilə yazılır və aşkenazi yəhudiləri arasında yaranmış və yayılmışdır. Bu dildə danışanların ümumi sayı 3 milyon nəfərə yaxındır.

Yulafca (lat. Avena fatua) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin qırtıckimilər fəsiləsinin yulaf cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Anelytrum avenaceum Hack. Avena ambigua Schoenb. [Invalid] Avena cultiformis (Malzev) Malzev Avena fatua var. acidophila Kiec Avena fatua var. alcaliphila Kiec Avena fatua var. alta Kiec Avena fatua var. altissima Kiec Avena fatua subsp. brevipilosa Kiec Avena fatua subsp.

Entoni Kiedis (1 noyabr 1962) — amerikalı musiqiçi, musiqi yazıçısı və reperdir. Müğənni 1983-cü ildə yaradılmasında iştirak etdiyi Red Hot Chili Peppers qrupunun hal-hazırda da solistidir. Kiedis və digər qrup üzvləri 2012-ci ildə Rock and Roll Hall of Fame'ə daxil ediliblər. Uşaqlığını Miçiqanda, anası ilə ilə keçirən Kiedis 12 yaşına qısa müddət qalmış Hollivuda, atası ilə yaşamağa köçmüşdü. Fairfax məktəbində təhsil aldığı vaxtlarda Kiedis sonradan birlikdə qrup yaradacağı Flea və Hillel Slovakla da tanış olmuşdu. Məktəbdən sonra UCLAdə təhsil almağa başlayan müğənni 2-ci ilində universiteti atmışdı.

Nemanya Vidiç (serb. Немања Видић, 21 oktyabr 1981-də doğulub) serb karyerasını bitirmiş futbolçudur. O 2002–2011-ci illər aralığında Serbiya milli futbol komandasında çıxış etmişdir. 2000-ci illərin əvvəllərində Srvena Zvezda FK-da özünü yaxşı tərəfdən göstərir. Buna gorə də 2004-cü ilin yayında Spartak Moskva FK-na transfer olunur. 2006-cı il Dünya Çempionatının seçmə mərhələsində göstərdiyi oyunla məşhurluğu daha da artır. 2006-cı ilin yanvarında isə 7 milyon £ qarşılığında Mançester Yunaytedə keçir. Həmin il Rio Ferdinandla birlikdə oynadığı oyunla, dünyanın ən yaxşı müdafiə cütlüklərindən biri kimi hesab olunmağa başlanılır. O, 2014-cü ilin iyulunda kontraktı bitdikdən sonra Mançester Yunayteddən ayrılır. Vidiç Mançester Yunayted FK-da böyük uğurlar qazanmışdır.

Quo Vadis? ( Latın: [kʷoː ˈwaːdɪs]) latınca Hara gedirsən? mənasına gələn ifadədir.Dini mənbələrdə qeyd edirilir ki,Müqəddəs Pyotr İsa peyğəmbəri görərkən ona bu sualı verib.Və "yenidən çarmıxa çəkilmək üçün Romaya" cavabını verir.

Vidin vilayəti (bolq. Област Видин) — Bolqarıstanın şimal-qərb zonasında yerləşən vilayət. Sahəsi 3032.9 Km2 olan Vidin vilayətinin əhalisi, 2011-ci ilə olan məlumata görə 101 018 nəfərdir. == İnzibati əraziləri == Vidin vilayəti 11 icmadan ibarətdir. Vidin vilayətinin inzibati paytaxtı Vidin şəhəridir. == Əhalisi == Vidin vilayətinin əhalisinin 91.25 faizi milliyətcə bolqar, 7.66 faizi isə milliyətcə qaraçıdır.

Viqdis Finboqadouttir (isl. Vigdís Finnbogadóttir 15 aprel 1930-cu ildə anadan olub) 1 avqust 1980-ci ildən 1 avqust 1996-cı ilədək İslandiyanın dördüncü prezidenti. Dünyanın ilk demokratik yolla; seçki ilə seçilmiş qadın prezidenti idi. Düz on altı il bir prezidentliyi ilə, o, bugünə qədər bir ölkənin ən uzun müddət seçilmiş qadın dövlət başçısı olaraq qalır.Hal-hazırda YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri və Madrid Klubunun üzvüdür. == Erkən həyatı == Viqdis Finboqadouttir 15 aprel 1930-cu ildə Reykyavikdə anadan olmuşdur. Atası Finnboqi Rutur Valorvaldsson, inşaat mühəndisi, eyni zamanda İslandiya Universitetinin professoru idi. Anası Sigríður Eiríksdóttir, tibb bacısı və İslandiya Tibb bacıları Birliyinin sədri idi. Onların iki övladı vardı; Viqdis, oğlu,bir il sonra Volarvaldur adlı daha bir oğlu. 1949-cu ildə matrisasiya imtahanından keçdikdən sonra Viqdis 1949-cu ildən 1953-cü ilə qədər Parisdəki Qrenobl Universitetində və Sorbonna Universitetində fransız dili və fransız ədəbiyyatını, sonra Kopenhagen Universitetində teatr tarixini öyrəndi. Daha sonra İslandiya Universitetində fransız və ingilis dillərində bir bakalavr dərəcəsinə yiyələnmiş, habelə Təhsil üzrə Peşə Məzun Sertifikatı almışdı.

Vitis acerifolia (lat. Vitis acerifolia) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis adenoclada (lat. Vitis adenoclada) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis aestivalis (lat. Vitis aestivalis) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis amurensis (lat. Vitis amurensis) — Yapon dənizinin sahilində Muli çayınadək, qərbdə Priamuryedə-Zei Çayınadək, Manjuriya, Priamurye, Çin, Koreya meşələrində bitir. Uzaq Şərqin subtropik bitkilərinin relektidir. == Botaniki təsviri == Gövdəsinin diametri 5-10 sm, salxımın uzunluğu 20-25 m-dək olan lianadır. Zoğları yaşıl və ya qırmızımtıl, payızda qırmızı-qonur rəng alır. Yarpaqları formaca dəyişkən - bütöv, üç və ya beş hissəli, yumurtavari və ya yumru ola bilər. Kənarları dişlidir, üstü çılpaq, alt tərəfi tükcüklüdür, ölçüsü 9-dan 25 sm-dək dəyişir. Xırda, balverici çiçəkləri çox sıx olmayan salxımlara yığılmışdır. May ayının ikinci ongünlüyündə çiçəkləyir. Amur üzümü ikievli bitkidir.

Vitis arizonica (lat. Vitis arizonica) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis balansana (lat. Vitis balansana) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis barbata (lat. Vitis barbata) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis berlandieri (lat. Vitis berlandieri) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis betulifolia (lat. Vitis betulifolia) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis blancoi (lat. Vitis blancoi) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis bryoniifolia (lat. Vitis bryoniifolia) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis californica (lat. Vitis californica) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis chunganensis (lat. Vitis chunganensis) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis chungii (lat. Vitis chungii) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis cinerea (lat. Vitis cinerea) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis coignetiae (lat. Vitis coignetiae) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Vitis davidii (lat. Vitis davidii) — üzümkimilər fəsiləsinin üzüm cinsinə aid bitki növü.

Giriş/çıxış (ing. Input/output) – "kompüter" anlayışını təyin edən üç hərəkətdən (giriş, emal, çıxış) ikisi. Giriş-çıxış məsələlərinə mikroprossesor üçün verilənlərin yığılması və nəticələrin çıxış qurğuları (displey, disk və ya printer) vasitəsilə istifadəçi üçün əlçatan şəkildə çıxarılması aiddir. Klaviatura və siçan informasiyanı kompüterin "başa düşdüyü" şəklə çevirən giriş qurğularıdır. Disk həm giriş, həm də çıxış qurğusudur; o, həm ona yazılmış informasiyanı verə bilər, həm də emaldan sonra verilənləri saxlaya bilər. == Həmçinin bax == Giriş/çıxış bufferi Giriş/çıxış kanalı Giriş/çıxış kontrolleri Giriş/çıxış məhdudlaşdırması Giriş/çıxış portu Giriş/çıxış qurğusu == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.

Giriş-çıxış modeli — ölkə iqtisadiyyatında sahələrarası istehsal münasibətlərini xarakterizə edən iqtisadi və riyazi balans modeli. Bir sənayedəki məhsul ilə bu çıxışı təmin etmək üçün lazım olan bütün iştirakçı sahələrin məhsul xərcləri, xərcləri arasındakı əlaqəni xarakterizə edir. Giriş-çıxış balansı nağd və natura şəklində tərtib olunur. Sənayelararası balans xətti tənliklər sistemi şəklində təqdim olunur. Giriş-çıxış balansı (IOB) sektoral kontekstdə məcmu sosial məhsulun formalaşması və istifadəsi prosesini əks etdirən bir cədvəldir. Cədvəldə hər bir məhsul üzrə istehsal xərclərinin strukturu və iqtisadiyyatda bölüşdürülmə strukturu göstərilir. Sütunlar iqtisadiyyatın sektorlarında ümumi məhsulun orta istehlak və əlavə dəyər elementləri üzrə dəyər tərkibini əks etdirir. Xətlər hər sahədəki mənbələrdən istifadəni əks etdirir. MRM modelində dörd kvadrant var. Birincisi ara istehlakı və istehsal əlaqələri sistemini, ikincisi ÜDM-nin son istifadəsinin strukturunu, üçüncüsü ÜDM-in xərc strukturunu, dördüncüsü milli gəlirin yenidən bölüşdürülməsini əks etdirir.

Giriş/çıxış bufferi (en. input/output buffer ~ ru. буфер ввода-вывода ~ tr. giriş/çıkış arabelleği) – giriş və çıxış informasiyalarını müvəqqəti saxlamaq üçün kompüter yaddaşının ehtiyat üçün ayrılmış hissəsi. Beləliklə, giriş-çıxış qurğuları, öz işi ilə məşğul olan mərkəzi prosessorun köməyi olmadan bu buferə tez-tez müraciət edə bilər ki, bu da bütövlükdə proqramın işini sürətləndirir. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.

Giriş/çıxış kanalı( en. input/output channel (I/O channel) ~ ru. канал ввода-вывода ~ tr. giriş/çıkış kanalı) – kompüterin mikroprosessoru ilə giriş-çıxış şini arasında informasiyanın ötürülməsi üçün daxili qurğu. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Giriş/çıxış kontrolleri (en. input/output controller (I/O controller) ~ ru. контроллер ввода-вывода ~ tr. giriş/çıkış denetleyici) – giriş, çıxış qurğusu və ya giriş/çıxış qurğuları ilə mikroprosessor arasında aparat interfeysi (“çevirici”, vasitəçi) olan port ilə bağlı olan idarəetmə mikrosxemi. Giriş-çıxış kontrolleri giriş və çıxış verilənlərini idarə və emal edir ki, bu da mikroprosessoru ardıcıl rabitə vasitələri ilə təmin edir, eləcə də onu başqa işlər üçün azad edir. Məsələn, klaviaturanın öz mikroprosessoru və müvafiq mikrosxemi ola bilər ki, onlar klavişlərin basılmasının emal edilməsini və onların ikilik koda çevrilməsini həyata keçirir. Analoji olaraq, disksürənin öz kontrolleri olur ki, o, oxuma-yazma başcığının müəyyən mövqeyə aparılması kimi yüksək sürətli, çətin məsələləri yerinə yetirir, fırlanan diskdə müəyyən sahələrin axtarışını və hətta xətaların yoxlanmasını həyata keçirir. Kontrollerlərin əksəriyyəti üçün onların işini idarə edən xüsusi proqramlar – drayverlər lazım olur. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Giriş/çıxış məhdudlaşdırması (en. input/output-bound (I/O-bound) ~ ru. ограничение по вводу-выводу ~ tr. giriş/çıkış sınırlı) – saxlanma qurğusunda (diskdə) uzunmüddətli oxuma və yazma əməliyyatları səbəbindən kompüterin mikroprosessorunun işinin ləngiməsi halı. Maşın o zaman giriş-çıxış məhdudlaşdırmasında olur ki, yerinə yetirilən iş tez-tez yazılmış informasiyaya müraciət olunmasını tələb edir, ancaq verilənlərin ötürülməsi kanalı və ya saxlama qurğusu mikroprosessorun işləmə sürəti ilə müqayisədə çox yavaşdır. Məsələn, mikroprosessor diskdə yazılmış böyük verilənlər bazasında tez dəyişiklik edə bilir, ancaq, əgər oxuma-yazma sürəti nisbətən yavaşdırsa, kompüter giriş-çıxış məhdudlaşdırılmasında olur. Əgər yalnız giriş və ya yalnız çıxış informasiyasının mikroprosessora çatdırılmasını məhdudlaşdırırsa, onda kompüter, sadəcə, giriş və ya çıxış məhdudlaşdırmasında olur. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Giriş/çıxış portu (en. input/output port ~ ru. порт ввода-вывода ~ tr. giriş/çıkış portu) – giriş və ya çıxış qurğuları ilə mikroposessor arasında verilənlərin ötürülməsi kanalı. Praktiki olaraq, mərkəzi prosessor üçün port, onun verilənlərin qəbulu və verilişi üçün istifadə etdiyi bir və ya daha artıq yaddaş ünvanıdır. Bu ünvanlara xüsusi aparat vasitələri, məsələn, genişləndirmə lövhələri xidmət göstərir: onlar qurğudan gələn verilənləri yaddaş ünvanlarında yerləşdirir və verilənləri yaddaş ünvanlarından qurğuya göndərir. Giriş/çıxış portu kompüterdə proqram təminatı və qurğular arasında əlaqə qurmağa imkan verir. Hər hansı məlumatı ardıcıl portla göndərmək üçün onun hansı giriş/çıxış portu kimi ünvanı bilinməlidir. Analoji olaraq, ardıcıl portdan məlumat almaq üçün onun hansı ünvandan göndərilməsini bilmək lazımdır. Yaddaşa birbaşa daxil olan kanalların və IRQ-nin kəsilməsindən fərqli olaraq, fərdi kompüterlərdə xeyli çox giriş/çıxış portları mövcuddur.

Giriş/çıxış (ing. Input/output) – "kompüter" anlayışını təyin edən üç hərəkətdən (giriş, emal, çıxış) ikisi. Giriş-çıxış məsələlərinə mikroprossesor üçün verilənlərin yığılması və nəticələrin çıxış qurğuları (displey, disk və ya printer) vasitəsilə istifadəçi üçün əlçatan şəkildə çıxarılması aiddir. Klaviatura və siçan informasiyanı kompüterin "başa düşdüyü" şəklə çevirən giriş qurğularıdır. Disk həm giriş, həm də çıxış qurğusudur; o, həm ona yazılmış informasiyanı verə bilər, həm də emaldan sonra verilənləri saxlaya bilər. == Həmçinin bax == Giriş/çıxış bufferi Giriş/çıxış kanalı Giriş/çıxış kontrolleri Giriş/çıxış məhdudlaşdırması Giriş/çıxış portu Giriş/çıxış qurğusu == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.