Lüğətlərdə axtarış.

Relikt (lat. relictum - qalıq) - relikt bitki və heyvanlar — keçmiş geoloji dövrlərin müasir biosenozun tərkibinə daxil olan bitki və heyvan növləri, kiçik və geniş ərazini tuta bilər. Üçüncü dövr, pleystosen, postpleytosen reliktləri ayırırlar. Azərbaycan Respublikasında (əsasən Talış zonasında), yalanqoz, şabalıdyarpaq palıd, dəmirağac, ipək akasiyası, azat ağacı, bigəvər kolu, şümşad kolu üçüncü dövr reliktidir. == Relikt endemlər == Relikt endemlər (lat. relictum - qalıq) – keçmiş geoloji dövrlərdən indiyə kimi qalmış növlər. Relikt növlər olduqca məhdud sahədə qala bilər (məs., gingqo, eldar şamı, saqovnik, sekvoya və b.) həm də nisbətən məhdud ərazilərdə yayıla bilər (məs., üçüncü dövr reliktləri – azaliya, andromeda, budaqlı danaya, dəmirağac, şabalıdyarpaq palıd və s.) == Relikt fauna == Əlverişli yaşama şəraitində (refiqiumlarda) qalan keçmiş fauna. == Relikt flora == Əlverişli şəraitlərdə fraqmentlər şəklində qalan qədim flora növlərinin məcmusu.

Relikt minerallar — tapıldığı çökmə süxurlardan daha əvvəl əmələ gəlmiş minerallar. Buraya ekzogen proseslərə davamlı minerallar aiddir: kvars, maqnetit, sirkon, qranat, bəzən çöl şpatları, mikalar və dəmir-maqnezium silikatları. Süxur daha dərin dəyişilmə mərhələsində, yaxud əksinə (məsələn, metogenez mərhələsində mühafizə olunub qalmış sedimentasion və ya diagenetik kaolinit), rast gələn çöküntü süxurların zəif dəyişkənlik pilləsinin mineralları, habela metamorfik süxurlarda ilkin süxurdan (metamorfizmdən sonra) qalmış minerallar da relikt minerallar aiddir. Regional metamorfizmin hər hansı bir fatsial şəraitində əmələ gəlmiş və sonrakı fatsiyalarda dayanıqlı qalan minerallar da relikt minerallar sayılır. == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press. 2006. 679.

Relikt relyef (rus. реликтовый рельеф, ing. relief landforms, past forms) — keçmiş geoloji dövrlərdə, başqa şəraitdə əmələ gəlmiş, relyef formaları. Məs: Şərqi- Avropa düzənliyində buzlaq relyef formaları.

Relik (Latınca reliquiae "geri qalan, qalıq") Xristianlıqda Məsih, müqəddəslər və digər əziz insanlarla əlaqəli və ya onlardan qalmış müqəddəs əşyalara və ya parçalara verilən addır. Məsələn, müqəddəslərin sümükləri və ya bu insanın sahibi olduqları mallar relikdir. Reliklər bəzən reliker adlanan xüsusi mühafizə qablarında saxlanılır.

Feliks — kişi adı və təxəllüs. Feliks Hausdorf — Alman riyaziyyatçısı Feliks Mendelson Bartoldi — alman bəstəkarı, pianoçu, dirijor. Feliks Konstandeliasz — İsveçli futbolçu Feliks Dzerjinski — SSRİ dövlət xadimi, Feliks Baumqartner — Avstriya paraşütçüsü. Feliks Blox — amerikan fiziki, Nobel mükafatı laureatı Feliks Məmmədov — voleybolçu, məşqçi Feliks Aubök — Avstriyalı üzgüçü Feliks Slidovker — Rejissor Feliks Quesada — futbolçu Felipe Almeyda Feliks — futbolçu Minusius Feliks — latındilli apologetikasının nümayəndəsi, Roma vəkili Feliks Elofsson — İsveçli fristaylçı. Ana Dulse Feliks — Portuqaliyalı marafonçu. Feliks Kumaritaşvili — Gürcüstanlı kirşəsürən Mişel Feliks Dunal — Fransız botaniki. Feliks de Asara — ispanyalı səyyah və təbiət alimi.

Relikviya – məşhur müqəddəslərin və şəhidlərin geyindikləri geyimlərin qalıqlarının, istifadə etdikləri əşyaların və əksər hallarda sümüklərdən ibarət reliklərin saxlanıldığı qutu. Relikviyaların mərmərdən və ya əhəng daşından olanlarının dam örtüyünə oxşayan bir qapağı olur və sarkofaq forumuna oxşadılaraq istehsal olunurdular. Digər materiallarla istehsal olunan relikeviyalar isə daha çox düzbucaqlı, kvadrat, oval və ya kilsə modelləri şəklində istehsal olunurdular. Əsasən sadə olan əsərlərdə bəzən bəzək materialı kimi xaçdan istifadə olunurdu.

Remiks — orijinal versiyada yazılmış mahnının versiyası yeni varianta gətirilərək, oynaq şəkildə səsləndirlir. İlk dəfə "Remiks" Yamaykada 1960-cı illərdə hazırlanmışdır. Müasir "Remiks" isə 1970-ci illərdə hazırlanmağa başlanılır. == İstinadlar == ^ http://www.jahsonic.com/WalterGibbons.html ^ Interviewed by The Paris Review, Burroughs explained the following: "A friend, Brion Gysin, an American poet and painter, who has lived in Europe for thirty years, was, as far as I know, the first to create cut-ups. His cut-up poem, Minutes to Go, was broadcast by the BBC and later published in a pamphlet. I was in Paris in the summer of 1960; this was after the publication there of Naked Lunch. I became interested in the possibilities of this technique, and I began experimenting myself. Of course, when you think of it, The Waste Land was the first great cut-up collage, and Tristan Tzara had done a bit along the same lines. Dos Passos used the same idea in 'The Camera Eye' sequences in USA. I felt I had been working toward the same goal; thus it was a major revelation to me when I actually saw it being done." Cf. Knickerbocker, Conrad, Williams S. Burroughs, 'The Paris Review Interview with William S. Burroughs' in A Williams Burroughs Reader, ed.

Replika – müəllifin dialoqda birinci, ikinci və üçüncü şəxs şəklində ola bilən danışığı, ifadələri və sözləridir. == Təsviri == Replika müəllif sözünün təsviri formalarından biridir, lakin bu təsvir vasitəlidir, müəllifin birbaşa səsi kimi deyil, obrazın sözü kimi verilir. Replikalar, müxtəlif surətlərin sözləri ilə müəllif canlı danışığın yazılı sözlə verilən obrazını yaradır. Bu mənada replikalardan təşkil olunan dialoqlar obrazlılıq forması sayıla bilər. Süjet hadisənin, surət insanın, dialoq insanların canlı ünsiyyətinin, replika isə canlı danışıq sözünün ya söz sırasının obrazıdır. Ədəbi yaradıcılıqda replika ilə dünyanı və insanları, onların konflikt və problemlərini təsvir etmək ən çətin yaradıcılıq işi sayılır. Məsələn, Hollivud filmlərində süjeti bir ya iki müəllif işləyir, amma dialoqların yazılmasına dörd-altı ssenarist cəlb olunur. Replika mətnin ayrılmaz hissəsi olsa da, o iki və daha çox adam arasında olan danışıq, nitq, ünsiyyət parçası sayılır. Birinci və ikinci şəxs arasındakı danışıq isə real həyatda həmişə şifahi mətnyaratmadır, şifahi nitqdir. Yazılı və şifahi nitqlər (mətnyaratma) isə bir-birindən köklü fərqlərə malikdir.

Selkit - Qədim Misir mifologiyasına görə əqrəb ilahə, tanrı Horun arvadı.

Pelit — <0,001 mm və ya <0,005 mm ölçülü hissəciklərdən təşkil olunmuş (mənşəyi və tərkibliindən asılı olmayaraq) çökmə süxurların ümumi adı. Hissəciklərinin ölçüləri <0,01 mm-dən kiçik olan dib çöküntüləri (lillər) də pelit adlanır. Pelit fraksiyası çökmə süxurların və dib çöküntülərinin ölçüləri <0,01 mm hissəciklərdən ibarət olan fraksiyası. Pelit quruluş çox kiçik ölçülü (<0,01 mm) hissəciklərindən (95%-dən çox) ibarət çökmə süxur quruluşu; gil və gil şistləri, argillit və mergellər, vulkanik tuflar və bəzi klastik süxurlar üçün səciyyəvidir. Pelitləşmə — kaliumlu çöl şpatlarının epimaqmatik proseslər, yaxud aşınma nəticəsində dəyişilməsinin ilk mərhələsi. Nəticədə pelit (kaolin və b.) yaranır, minerallar şəffavlığını itirir. == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.

Çelik — türk soyadı. Ömər Çelik — türk jurnalist və siyasətçi. Burak Çelik — Türkiyəli aktyor və modeldir. Mert Çelik — azərbaycanlı futbolçu Sənəm Çelik — Türkiyə teatr, teleserial və kino aktrisası, balerina. Ava Çelik — Alman aktrisa. Ayşegül Çelik Şahin — Türk yazar.

Aulacopone relicta — Kiçik ölçüyü Qarışqa olaraq Aulacopone cinsinə aid növ. Azərbaycanın endemik canlısı. == Yayılması == Bu qarışqa Azərbaycanda aşkarlanmışdır. İki tapıntı Arnold Konstantin Vladimiroviç tərəfindən aşkarlanmışdır. Birinci tapıntı 1929-ci ildə Talış dağlarının ətəklərində Lənkərandan 40 km cənub-qərbdə Ələzəpin kəndi yaxınlığında meşədə (38° 45'N., 48° 50'E.) aşkarlanmışdır. İkinci tapıntı isə Azərbaycanın şimalında Ququlyabənd dağında, Alekseevka kəndi yaxınlığında (41° 22 N, 48° 34 E) aşkarlanır. == Məlumat == Bədənin uzunluğu 4,25 mm; başın uzunlugğu 1,08 mm; başın eni 1,02 mm; skapusun uzunluğu 0,59 mm; gözün maksimal diametri 0.24 mm; mezosomların uzunluğu 1,36 mm; skutumun eni 0,82 mm; petiolyusun eni 0,52 mm; petiolyusun hündürlüyü 0,58 mm; Postpetiolyusun eni 0,96 mm təşkil edir. Gözləri kiçikdir, üzəri tükcüklərlə örtülüdür. Növ ilk dəfə 1930-cu ildə sovet Mirmekoloqu Arnold Konstantin Vladimiroviç tərəfindən ətraflı araşdırılmış və onu qeydə almışdır. Bu növ qarışqa Lasius emarginatus qarışqa yuvasında palıd kötüyünün qabığında aşkarlanmışdır.

Feliks Aubök (19 dekabr 1996) — Avstriyalı üzgüçü. Feliks Aubök Avstriyanı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Feliks Aubök birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 1500 m sərbəst stildə, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 15:36.24 saniyəlik nəticəsi ilə 42-ci yeri tutdu və finala vəsiqə qazana bilmədi.

Feliks Baumqartner (alm. Felix Baumgartner‎, 20 aprel 1969, Zaltsburq) —Avstriya paraşütçüsü. == Həyatı == == Yeni rekordu == Avstriyalı Feliks Baumqartner stratosferdən rekord hündürlükdən tullanıb. O, sərbəst enmədə səs sürətini örtüb və onun sürəti saatda 1342,8 km olub. İdmançı yerdən 39 km hündürlükdən tullanıb. Felix Baumgartner tullanarkən 4 dəq. 20 saniyə paraşütü açmayıb. Beynəlxalq Aeronavtika Federasiyası 43 yaşlı idmançının bazar günü ABŞ-də Nyu-Mexikoda tullandığını və maksimum sürət əldə etdiyini təsdiqləyib. İkinci dünya savaşından sonra səs sürətini aşan qırıcı, daha sonra isə sərnişin təyyarələri yaradıldı. Səs sürətini aşan maşınlar da meydana gəldi.

Feliks Blox (ing. Felix Bloch d. 23 oktyabr 1905, İsveçrə, Sürix; ö. 10 sentyabr 1983, İsveçrə, Sürix ) — amerikan fiziki. Nobel mükafatı laureatı (1952, E. Pörsellə birlikdə). == Haqqında == Felixs Blox 1905-ci il oktyabrın 23-də İsveçrənin Sürix şəhərində anadan olub. Sürixdə Ali Texniki Məktəbdə, İsveçrə Texnologiya İnstitutunda sonra isə Leyptsiq Universitetində təhsil alıb. 1928-ci ildə doktor elmi dərəcəsi alıb. 1934-cü ildən ABŞ-də yaşamış və işləmişdir, Kaliforniyada Stanford Universitetinin professoru idi. O, ABŞ atom layihəsinin iştirakçısı, 1954-1955-ci illərdə isə Avropa Nüvə Tədqiqatları Mərkəzinin baş direktoru olub.

Feliks Brakemon (fr. Félix Bracquemond; 1833—1914) — fransız rəssam. Rəssam Mari Brakemonun həyat yoldaşı. == Bioqrafiya == Brakemon 1833-cü ildə Parisdə anadan olmuşdur. Litoqrafiyada təhsil almışdır. Eyni zamanda, rəsm dərsləri almış və daha sonra Dominik Enqranın tələbələrdən birindən təhsil almışdır. Feliks Brakemon ilk dəfə olaraq 1852-ci ildə Paris Salonunda iştirak etdi, onun tərəfindən təqdim olunan portretlər hər kəsin diqqətini çəkdi. Ümumiyyətlə, o, səkkiz yüzdən çox vərəq , portret, mənzərə, müasir həyat səhnələri və quşların öyrənilməsi daxil olmaqla, eləcə də digər sənətkarların rəsmlərinin çoxsaylı şərhləri yaratmışdır. Teodor de Banvil, Jül Amede Barbe d’Orevilyi, Qustav Jeffrua, Feliks Nadar kimi tanınmış rəssamlar ilə dost idi. 1863-cü ildə Paris Salonunun münsiflər heyəti ofortlarını ləğv etdi.

Feliks Edmundoviç Djerzinski (pol. Feliks Dzierżyński , rus. Фе́ликс Эдму́ндович Дзержи́нский, 11 sentyabr 1877[…], Dzerjinovo[d], Minsk quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 20 iyul 1926[…], Moskva, RSFSR, SSRİ) — sovet dövlət xadimi, Rus və Polşa inqilab hərəkatının üzvü. Ən çox "Dəmir Feliks" ləqəbi ilə tanınır. Həmçinin, "Qanlı Feliks" və ya "FD" ayamasıyla da tanınmışdır. SSRİ kəşfiyyat idarəsi olan "ÇEKA"nın qurucusu kimi də tanınır. == Həyatı == Feliks Dzerjinski 11 sentyabr 1877-ci ildə Rusiya imperiyasının Vilno quberniyasının Dzerjinovo malikanəsində anadan olmuşdur. 1895-ci ildə Dzerjinski Litva sosial-demokratiyası sıralarına daxil olur, onun inqilabi qanadına qoşulur, peşə və fabrik şagirdləri dərnəklərinə rəhbərlik etmişdir. 1896-cı ildə gimnaziyanı tərk edir və peşəkar inqilabçı olur. 1897-ci il, mart-iyul aylarında Kovnoda inqilabi iş aparır, qeyri-leqal polyak qəzeti buraxır, Aleksotadakı tətilə rəhbərlik edir.

Feliks Ştayner (Tam adı: Feliks Martin Julius Steiner, (23 may 1896, Nesterov – 12 may 1966 və ya 17 may 1966, Münxen), Birinci Dünya Müharibəsi dövründə piyada zabiti olmuşdur. İkinci Dünya Müharibəsində isə Vaffen-SS generalı olmuşdur. 1914-cü ilin martında Quru Qoşunlarına daxil olaraq 41-ci Piyada Ordusu olan "von Boyen" piyada alayına (4-cü Şərqi Prussiya Piyada alayı) namizəd zabit olaraq verilmişdir. I Dünya Müharibəsinin gedişi dövründə – 1914-cü ilin noyabrında ağır yaralanmış, sonra 1915-ci ilin yanvarında leytenant, 1918-ci ilin oktyabrında isə baş leytenant rütbələrinə layiq görülmüşdür. Müharibə dövründə birinci və ikinci dərəcəli Dəmir Xaç medallarını əldə etmişdir. Müharibə başa çatdıqdan sonra o, 1919-cu ildə Şərqi Prussiyadakı Freykorpların sırasına daxil olmuş və 1921-ci ildə Reyxsverə işə götürülmüşdür. 1933-cü ildə mayor rütbəsinə layiq görülmüşdür, lakin Adolf Hitler hakimiyyətə gəldikdən sonra, 1933-cü ildə mayor rütbəsində ikən ordudan ayrılaraq Nasist Partiyasının üzvü olmuş və burada SA-ya qoşularaq bu orqanın təlim və tədris işlərindən məsul olmuşdur. 1935-ci ildə isə SS-ə göndərilmiş və 1 iyul 1936-cı ildə "Deutschland" alayının komandiri təyin edilmişdir. 1936-cı ilin oktyabrında Bad Tölzdəki SS Zabitlər Məktəbinin (SS-Junkerschule) taktika müəllimi olmuşdur. İkinci Dünya müharibəsi dövründə tabeliyində olan alayları ilə Polşa yürüşündə və Fransa yürüşündə iştirak etmişdir.

Feliks Əliyev (doğ. 1940) — Ermənistanın atletika üzrə əməkdar məşqçisi. Atası Əsgər Əliyev Qribedov kəndində doğulub, əslən İran azərbaycanlısıdır. Anası milliyətcə ermənidir. Eçmiədzində, Ermənistanın paytaxtı İrəvandan 20 km aralıda yaşayır. Olimpiya Oyunlarının gümüş mükafatçısı və qızıl, gümüş, bürünc medallarının sayına görə Avropa və dünya çempionatlarının rekordsmeni Yuri Sarkisyanın məşqçisi olub.

Felipe Almeyda Feliks — futbolçu. == Həyatı == 20 aprel 1985-ci ildə anadan olub. Feliks 2009-cu ilin martında ailə həyatı qurub. O, rusiyalı Mariya Karolinaya ilə evlənib. == Karyerası == Karyerasına Braziliya A Seriyasında çıxış edən Atletiko Paranaensedə başlayıb. İki ilə yaxın orada oynadıqdan sonra Portuqaliyaya yollanıb. Üç il ikinci divizionda çıxış edən Beyra Marın şərəfini qoruyub. Və bu zaman Rusiyanın Spartak (Nalçik) klubundan ciddi təklif gəlib və razılaşaraq onlarla üç illik müqavilə bağlasa da, ilyarımdan sonra 2009-cu ilin yayında Bakıya 6 aylıq icarəyə verilib. Bakının heyətində 2009/2010 mövsümündə Avropa kuboklarında meydana çıxdığı 5 oyunda 4 qol vurub. Unibank Premyer Liqası 2009/2010-un 12-ci turunda Xəzər-Lənkəran ilə oyunu aşağı səviyyədə keçirən və qarşılaşmadan sonra qırmızı vərəqə alan braziliyalı Feliks Almeyda Bakı klubundan qovulub.

Feliks Elofsson (30 sentyabr 1995) — İsveçli fristaylçı. Feliks Elofsson İsveçi 2018-ci ildə Cənubi Koreyada təşkil edilən XXIII Qış Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Feliks Elofsson birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2018-ci ildə qatıldı. O, Cənubi Koreyada baş tutan XXIII Qış Olimpiya Oyunlarında kişilər moqul yarışlarında iştirak etdi. Elofsson ümumilikdə 73.85 xal toplayaraq öz cığırında 18-ci yeri tutdu və finala vəsiqə qazana bilmədi.

Feliks Hausdorf (ing. Felix Hausdorff; 1868 – 1942) — Alman riyaziyyatçısı; çoxluqlar nəzəriyyəsi, riyazi analiz, topologiya üzrə əsərlərin müəllifidir.

Feliks Georg Otto Hoffman (21 yanvar 1868, Lüdviqsburq, Ştutqart[d] – 8 fevral 1946, Lozanna) — məşğulluq sahəsində alman kimyaçısı və əczaçısı kimi tanınmışdır.

Məlik — ərəb dilində kral. Ərəb monarxlarının, xarici dillərə tərcümə olunmayan əmir, yaxud sultan kimi titullarından fərqli olaraq malik (məlik) sözü (titulu), adətən, kral kimi tərcümə edilir. Məlik Azərbaycanda vilayətlərə tabe olan mahalların başçılarına verilən ünvan idi.

Səlik və ya Sellik — Dağıstan Respublikasının Dərbənd rayonunda yerləşən kəndlərdən biridir. 1886-cı ildə kənd əhalisi 34 evdə 70 nəfəri kişilər, 54 nəfər isə qadınlar olmaqla 124 nəfər şiə islam inanclı Azərbaycan tatarından ibarət idi. 2002-ci il əhali siyahıyaalınmasına əsasən kənddə yaşayan sakinlərin sayı 1,811 nəfər olub. Etnik tərkibinə əsasən kənd əhalisi əsasən azərbaycanlılardan, qismən darginlərdən və tabasaranlılardan ibarətdir. Bu kəndin ilk əhalisi olan tərəkəmələr Şirvan ərazisindən köçüb gəlmədirlər.

Cəlik (Ərdəbil)