сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра Иса гьелени цура амай, адавай гила рикӀна цурин ракӀар ахьайиз жезвачир, амма, тукъазрилай угьуь ягъай малла Къ
Полностью »...цазвай. Букаваз хьайитӀа, кӀуфал кӀарасдин ваъ, ракьун магъ алай туьрез авай. А. И. Къиргъин.... устӀарди... хуьрерин игътияжар патал туьрезар, а
Полностью »нареч. диал. надменно, высокомерно. Təkəş-təkəş danışmaq говорить высокомерно
Полностью »is. [ər.] 1. Ox ətrafında fırlanıb təkərli nəqliyyat vasitələrini hərəkətə gətirən dəndəli və ya bütöv dairə; çarx
Полностью »sif. və zərf Tük qədər, zərrə qədər, qətiyyən, əsla. [Kərbəlayı Qubad:] Vallah, səni mən tükcə incitmərəm! Ü.Hacıbəyov.
Полностью »...надеваемый на камеру велосипеда, автомашины) II прил. колёсный. Təkər ustası колёсный мастер, təkər şaybası колёсная шайба, təkər izliyi колёсная кол
Полностью »...обычно в отрицательных конструкциях: ни на волос, нисколько. Tükcə narahat olmamaq ни на волос не беспокоиться, tükcə təsir etməmək нисколько не поде
Полностью »(Bərdə, Kürdəmir, Laçın, Şuşa) lovğa, özünü çəkən, forslu. – Təkəş adam özün çəkər (Bərdə); – Bizim Məmməd yaman təkəşdi (Laçın); – O, çox təkəş gədəd
Полностью »TƏKƏR (tex.) Muncuqlanır, düzülür; soldatın alnında tor; Yerdən qopmayır təkər (R.Rza); ÇARX Qatar Biləcəri stansiyasından Bakıya hərəkət etdiyi zaman
Полностью »alay (polk) ilə tümən (diviziya) arasındakı hərbi birlik; briqada; subasar meşəlik; çox gözəl, əziz.
Полностью »сущ. религ. поклон (наклонение головы или верхней части туловища с опусканием на колени и касанием земли лбом) при совершении намаза
Полностью »сущ. букет: 1. цветы, подобранные в один пучок. Buket bağlamaq собрать букет цветов 2. перен. лучшая, отборная часть чего-л. 3. совокупность ароматиче
Полностью »1. (цуькверин) кIунчI. 2. букет (са затIуник квай атирлу нийрин ва дадарин вири кIватIал).
Полностью »...rüku (əyilmə) və iki səcdədən ibarət hərəkət. Bir gün Şibli iki rükət namaz qılmaq və bir az dincəlmək üçün məscidə gedir. “Qabusnamə”.
Полностью »...Qız, oğlan lalə kimi uzaqlardan seçilir, onlar çiçəklərlə … maraqlanır, buket tuturlar. Mir Cəlal. Səriyyə bülbüllərin nəğməsini dinləyədinləyə … yol
Полностью »прил. 1. волосатый (покрытый волосами). Tüklü əllər волосатые руки, tüklü sinə волосатая грудь, зоол. tüklü kərgədan волосатый носорог (очень крупное
Полностью »TÜKLÜ Belə olsa tüklü baldırları görünər, yaşmaq düşdükdə onun nazik bığları qənşərə çıxar.. (S.Rəhimov); QILLI [Dursun] hər gün “of, bu qıllı meymund
Полностью »TÜMƏN I is. [ fars. ] Pul vahidi. Bir əmliyin bir tümənə satılı; Necoldu dövlətin, malların, dağlar! (Aşıq Ələsgər). TÜMƏN II is. tar. Ərazinin hərbi-
Полностью »sif. 1. Tükü olan, bədəni tüklə örtülü, tük basmış. Xanməmməd üstü tüklü burnunu çəkə-çəkə içəri girdi. Çəmənzəminli. [Nəriman] …şapkasını təkyənin üs
Полностью »...иранская золотая монета, заменённая риалом в 1930-1932 годах. Yüz tümən сто томанов 2. устар. десять тысяч
Полностью »...покрова в результате линьки); вылинявший, облезлый, облезший. Tülək it облезлая собака II сущ. 1. подлинь (птица в период линьки) 2. диал. плут, хитр
Полностью »прил. 1. безволосый, без шерсти. Tüksüz sinə безволосая грудь, tüksüz qanadlar безволосые крылья, tüksüz dəri шкура без шерсти 2. необросший. Tüksüz s
Полностью »sif. 1. Tükü olmayan, qılsız. Tüksüz dəri. 2. Üzünə hələ tük gəlməmiş (yeniyetmə oğlan haqqında). // Üzü qırxılmış, üzündə tük olmayan. Rəhimlinin qıy
Полностью »I (Şamaxı) tükü tökülmüş. – Bu tüley it kimindi? II (Xudat, Şamaxı) hiyləgər, bic. – Nəmət tüləy adamdı (Şamaxı)
Полностью »...olur (Şuşa) II (Ağdam, Gəncə, Şəmkir, Şuşa) zirək, diribaş. – Çox tüləx’ uşaxdı bizim bu Məmişin oğlu (Ağdam)
Полностью »sif. Tükünü, yununu tökmüş. Tülək tərlan. – [Çopo:] Bir dəfə də tülək şahinə rast gəldim, hasarın üstündə oturub dimdiyini daşa sürtürdü. Çəmənzəminli
Полностью »...bərabər pul vahidi. [Xortdan:] Rəştə teleqram çəkib, beş min tümən pul istədi. Ə.Haqverdiyev. [Səttarxan:] Bəs bunun 210 tümənini kim verir? M.S.Ordu
Полностью »kiç. Kiçik uşaq, balaca uşaq, yazıq uşaq. [Tükəz:] [Hacı Qaranın] başına bir iş gəlsə, uşaqcıqlarım yetim qalacaq. M.F.Axundzadə.
Полностью »sif. Zurna və balaban çalınan (çalğılı). [Tükəz qarı:] Sənə toy lazımdır, kişi, özü də zurna-balabanlı bir toy… S.Rəhimov.
Полностью »“Kişi” sözündən oxş. [Tükəz:] Kişiciyi tovluyub qaçaq mala apardılar. M.F.Axundzadə. [Zərrintac:] Guya bizim bu kişiciyin böyük bir gəmisi-zadı batıbd
Полностью »“Kişi” sözündən oxş. [Tükəz:] Kişiciyi tovluyub qaçaq mala apardılar. M.F.Axundzadə. [Zərrintac:] Guya bizim bu kişiciyin böyük bir gəmisi-zadı batıbd
Полностью »is. Qadınlıq. [Tükəz:] Bu tüfəng-tapançanın iyirmisin üstünə götürsən, mən bu arvadlığım ilə səndən qorxmaram! M.F.Axundzadə. [Həmzə:] Canım, … gedib
Полностью »is. Azğın, qudurğan (adam). [Tükəz:] Görəsən, gənə hansı dəliqudurmuşa rast gəldi, tovlayıb at, mal oğurluğuna götürüb getdi. M.F.Axundzadə. Nemət çiy
Полностью »...görməz səni yad görə; Səni özgəsinə qıyan deyiləm. M.P.Vaqif. [Tükəz:] Sənin evində zəhirmar da tapılmaz; olsaydı onu da qıyıb bizə verməzdin. M.F.Ax
Полностью »...zahirən yenilik yaratmaq istəyən adam haqqında istehza kimi işlənir. [Tükəz:] A kişi, nə divan, sən köhnə şəhərə təzə nırx qoyacaqsan? S.Rəhimov.
Полностью »...Çıxıb getmək, rədd olub getmək, uzaqlaşmaq, gözdən yox olmaq: getmək. [Tükəz:] Kişi, dəli olubsan! Mən evimdən hara itiləcəyəm? M.F.Axundzadə. [Əbdür
Полностью »1. PUL [Tükəz:] Uşaq aşıq yığan kimi, bu qədər pulu yığıb nə eləyəcəksən? (M.F.Axundzadə); AĞCA (köhn.) Bizim də bolluca ağcamız olar (S.Vurğun); XƏRC
Полностью »İNCİK (incimiş, küsmüş, ürəyi sınmış) Tükəz qan incik səsini ucaltdı (S.Rəhimov); KÜSKÜN Qız, bu küskün könlümü; Bircə sənsən güldürən (H.Cavid). QIRI
Полностью »f. 1. qayıd. Belinə qurşaq, kəmər və sairə bağlamaq. [Tükəz:] Yəni sən bu yaraqları qurşanıb, onlar ilə adam qorxudacaqsan? M.F.Axundzadə. Sizin ilə c
Полностью »...İncimiş, küsmüş, rəncidə, ürəyi sınmış. İncik baxış. İncik sual. – Tükəz qarı incik səsini ucaltdı. S.Rəhimov. // Zərf mənasında. Şirzad Pərşanın bel
Полностью »...oyununda işlətdikləri həmin (adətən qoyunların diz qapağından çıxarılan) sümük. [Tükəz:] Uşaq aşıq yığan kimi bu qədər pulu yığıb nə edəcəksən? M.F.A
Полностью »...sənə ərk edərək əyləndi; Qəlbinə sevgi səfası endi. A.Şaiq. Tükəz arvad ərki yetənləri getməyə qoymadı… Ə.Əbülhəsən. Ərk edib guya sənə; Zəng vuracaq
Полностью »...məsrəfi. □ Məsrəf etmək (eləmək) – xərcləmək, işlətmək, sərf etmək. [Tükəz:] …Öz malını nə özün yeyib-içirsən, nə əyalına məsrəf edirsən. M.F.Axundza
Полностью »...yerindən-yurdundan eləmək, evindən-eşiyindən ayırmaq, sərgərdan qoymaq. [Tükəz:] Kişiciyi tovlayıb aparıb, avara saldınız. M.F.Axundzadə. [Qonaqlar]
Полностью »...etmək, tərslik etmək, dediyindən inadla əl çəkməmək. Qədim dayı Tükəz xalanın öyüd-nəsihətinə baxmadı, o, iki ayağını bir başmağa qoydu və inad elədi
Полностью »...inan ki, səni sağ qoymaram (A.Şaiq); TORPAQ ALTINA YOLLAMAQ (dan.) Tükəz: Əzrayılın yolu yumulsun ki, sənin kimi murdarı yer üzündə qoyub, gözəl cava
Полностью »kişi təbiətli, özünü kişi kimi aparan, kişi ədalı, incə davranmayan qadın haqqında işlədilən ifadə.
Полностью »“Quran”ın “Əlrəhman” surəsindəki “tükəzziban” sözündən yaranmış bir addır. Əslində “təkazəbə” felindəndir və “Onlar təkzib edirlər, uydururlar” deməkd
Полностью »“Quran”ın “Əlrəhman” surəsindəki “tükəzziban” sözündən yaranmış bir addır. Əslində “təkazəbə” felindəndir və “Onlar təkzib edirlər, uydururlar” deməkd
Полностью »...əmizdirmək, süd vermək. Döşdən ayırmaq – süddən ayırmaq, süddən kəsmək. [Tükəz:] Südəmər tifilləri döşümüzdən ayırırıq. Ə.Əbülhəsən. // Məməli heyvan
Полностью »...ağlına batmaq, inanmaq, güman etmək, etiraf etmək; mümkün bilmək. Tükəz xalanın ağlı kəsdi, hər nə fənd olursa olsun kişini qurtarmaq lazımdı. S.Rəhi
Полностью »...yolu ilə. Yolu(n) yumrulsun, yolu yumrulmuş – qarğış ifadəsi. [Tükəz:] Çifayda, Əzrailin yolu yumrulsun ki, sənin kimi murdarı yer üzündə qoyub, gözə
Полностью »