Hündür ardıc: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| (2 fərqli istifadəçi tərəfindən edilmiş 2 dəyişiklik göstərilmir) | |||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Takson |
{{Takson |
||
| ⚫ | |||
| adı = Hündür ardıc |
|||
| |
| ranq = növ |
||
| şəkil = |
|||
| şəkil məlumat = |
|||
| şəkilaltı yazı = |
|||
| ⚫ | |||
| ranqı = Növ |
|||
| latınca adı = Juniperus excelsa |
|||
| müəllif = [[M.Bieb.]], [[1798]] |
|||
| sinonim = {{Sinl|Juniperus isophyllos|[[K. Koch]]}} |
|||
| tipik nümayəndə = |
|||
| aşağı takson = |
|||
| arealın xəritəsi = |
|||
| arealın xəritəsi haqqında = |
|||
| arealın xəritəsinin eni = |
|||
| legend sərhədi = |
|||
| mühafizə = lc |
|||
| vikinövlər = Juniperus excelsa |
|||
| vikianbar = Category:Juniperus excelsa |
|||
| bttsmb = 42232 |
|||
| ütmx = |
|||
| mbmm = |
|||
| eol = 1061672 |
|||
| grin = 20833 |
|||
| ipni = 262215 |
|||
}} |
}} |
||
'''{{latb|Juniperus excelsa}}''' ({{dil-la|Juniperus excelsa}}) — {{lataz|Plantae|no}} aləminin {{lataz|Pinophyta|no}} şöbəsinin {{lataz|Pinopsida|no}} sinfinin {{lataz|Cupressales|no}} dəstəsinin {{lataz|Cupressaceae|no}} fəsiləsinin {{lataz|Juniperus}} cinsinə aid bitki növü. |
|||
| ⚫ | |||
==Məlumat mənbələri:== |
|||
Деревья и кустарники СССР. т.3.1954; Флора Азербайджана. т.5. 1954; Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970; Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996; Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008. |
|||
| ⚫ | Qara dəniz sahillərində, Krasnodar vilayətində, Krımda, Balkanda və Kiçik Asiyada yayılmışdır. Dəniz səviyyəsindən 360-400 m-ə qədər hündürlükdə dağ yamaclarında bitir. Toxumla çoxalır, palıdla, ardıcların digər növləri ilə birlikdə meşə qruplaşmalrında bitir. Toxumvermə bir ildən sonra müşahidə edilir. 600 ilə qədər yaşayır. 1941-1943-cü illərin hərbi hərəkatları, ardıc meşələrinin sistemsiz qırılması əkinlərə böyük ziyan vurmuşdur. Bundan əlavə 1951-1957-ci illərin quraqlıqları, zərərverici və xəstəliklərin kütləvi yayılması meşələrin vəziyyətinə mənfi təsir göstərmişdir. Hazırda Şimal-Qərbi Qafqazın hündür ardıc meşələrinin vəziyyəti acınacaqlıdır. Ağacların ayrıca və qruplarla əkilməsinin azalması müşahidə edilir. Əhəngdaşlı torpaqlarda yerləşən ardıc meşələri çox zəifdir. Bütün ardıc meşələri I qrupa aiddir. Növün yüksək dekorativ, qiymətli texniki dərman və landşaft bitkisi kimi tamamilə mühafizəsi vacibdir. Hündür ardıc meşələrində qoruqların yaradılması, onların ərazisində tikinti, yolların salınması, dağ-mədən işlərinin aparılması qadağan olunmalıdır. Pozulmuş sistemlərin bərpası üçün xüsusi meşə təsərrüfatı tədbirləri aparmaq lazımdır. Bu növə Bakı şəhərindəki park və bağlarda rast gəlinir. |
||
== İstinadlar== |
|||
#“Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh. |
|||
== |
== İstinadlar == |
||
{{İstinad siyahısı}} |
|||
*[[Tofiq Məmmədov (botanik)|Tofiq Məmmədov]], Elşad Qurbanov, Tariyel Talıbov. |
|||
== Həmçinin bax == |
|||
[[Kateqoriya:Ardıc]] |
|||
{{Taksonbar}} |
|||
[[Kateqoriya:Dekorativ ağaclar]] |
|||
Səhifəsinin 19:10, 1 avqust 2023 tarixinə olan son versiyası
| Hündür ardıc | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Hündür ardıc |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Hündür ardıc (lat. Juniperus excelsa) — bitkilər aləminin çılpaqtoxumlular şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin cupressales dəstəsinin sərvkimilər fəsiləsinin ardıc cinsinə aid bitki növü.
Qara dəniz sahillərində, Krasnodar vilayətində, Krımda, Balkanda və Kiçik Asiyada yayılmışdır. Dəniz səviyyəsindən 360-400 m-ə qədər hündürlükdə dağ yamaclarında bitir. Toxumla çoxalır, palıdla, ardıcların digər növləri ilə birlikdə meşə qruplaşmalrında bitir. Toxumvermə bir ildən sonra müşahidə edilir. 600 ilə qədər yaşayır. 1941-1943-cü illərin hərbi hərəkatları, ardıc meşələrinin sistemsiz qırılması əkinlərə böyük ziyan vurmuşdur. Bundan əlavə 1951-1957-ci illərin quraqlıqları, zərərverici və xəstəliklərin kütləvi yayılması meşələrin vəziyyətinə mənfi təsir göstərmişdir. Hazırda Şimal-Qərbi Qafqazın hündür ardıc meşələrinin vəziyyəti acınacaqlıdır. Ağacların ayrıca və qruplarla əkilməsinin azalması müşahidə edilir. Əhəngdaşlı torpaqlarda yerləşən ardıc meşələri çox zəifdir. Bütün ardıc meşələri I qrupa aiddir. Növün yüksək dekorativ, qiymətli texniki dərman və landşaft bitkisi kimi tamamilə mühafizəsi vacibdir. Hündür ardıc meşələrində qoruqların yaradılması, onların ərazisində tikinti, yolların salınması, dağ-mədən işlərinin aparılması qadağan olunmalıdır. Pozulmuş sistemlərin bərpası üçün xüsusi meşə təsərrüfatı tədbirləri aparmaq lazımdır. Bu növə Bakı şəhərindəki park və bağlarda rast gəlinir.